Şehir Hastaneleri Oldukça Pahalı Projeler
Türkiye, “Şehir Hastaneleri” adı altında bir projeyle, 30 civarında şehir hastanesinin yapım kararını alarak uygulamaya koymuş bulunmaktadır.
Bunların bir kısmı açılarak, faaliyete geçmiş bulunmaktadır.
Büyük çoğunluğu ise, halen yapım sürecindedir.
Bunlar oldukça pahalı projeler. Belki inşaat bölümü, giderlerin ancak sınırlı kısmını oluşturmaktadır. Asıl giderler, bu binaların içine yerleştirilecek cihaz, ekipman ve donanıma gidecektir.
Uygulamaya konulmuş projelerin gerekli veya gereksiz olduğunu tartışmanın artık bir anlamı bulunmuyor. Sonuçta, 30 kadar hastane yapım sürecine girmiş bulunmaktadır.
Ancak, bundan sonra yeni şehir hastaneleri için frene basmanın ve mevcut hastaneleri iyileştirerek çözüm aramanın daha akılcı olduğu kanısındayız.
Akılcı Adımlar Atmak Gerekiyor
Şehir hastanelerinin cihaz ve ekipman donanımını yaparken de, akılcı adımlar atmak gerekmektedir.
Çünkü, içeriye yerleştirilecek cihaz ve ekipmanları, Türkiye’nin cari açığını önemli oranda olumsuz etkileyecek boyuttadır.
Hem Cari Açıktan Yakınılmakta, Hem de Savurgan Davranılmaktadır
Şehir hastanelerinde kurulacak cihaz ve ekipman donanımı sağlanırken, cihaz ve ekipmanların yeni ve sıfır olması istenilmektedir.
Bu koşulun ekonomik bedeli, Türkiye’ye oldukça pahalıya mal olacaktır.
Bürokratlar, Ekonomiden Anlamamaktadırlar
Muhtemelen, bu koşulu şartnamelere bürokratlar koymuşlardır.
Bürokratlar memurdur. İşletmecilikten ve ekonomiden oldukça uzaktırlar. Şartnameye konulan bir cümlenin, ülkeye maddi boyutunun 30 hastane düşünüldüğünde, milyar dolarlar düzeyinde olacağını idrak etmekten uzaktırlar.
Bu duyarsızlığın bedeli de, ülkeye oldukça yüksek bir gider ve cari açıkta kötüleşme olarak dönecektir.
Bunun bilincinde olmadıkları anlaşılmaktadır.
Sıfır Cihaz Gerekli Değildir
Şöyle bir örnek verelim. Bir ilimizdeki devlet hastanesinde, 2 yıl önce kurulmuş ve çalışmakta olan bir cihaz var. “Şehir Hastanesi” açılınca, “Devlet Hastanesi” ne son veriliyor ve oradaki tüm hizmetler “Şehir Hastanesi” ne taşınıyor. Daha doğrusu, taşınmak zorunda. Ancak, cihaz ve ekipmanlar taşınamıyor. Çünkü, “Şehir Hastanesi” şartnamesine göre, tüm cihazlar sıfır olmak zorundadır. Bu durumda, “Devlet Hastanesi” nde iki yıldır çalışmakta olan 2 yaşındaki cihaz, “Şehir Hastanesi”ne taşınamıyor ve çöpe gidiyor.
Bunun yerine, yeni ve sıfır cihaz ithal edilmek zorundadır.
Peki bunun bedelini kim ödeyecektir?
Firmalar bu cihazları bedavaya almayacaklarına göre, bu bedeli maliyetlere yansıtarak vermek durumundadırlar.
Bu maliyetleri halk ödeyecektir. Türkiye ödeyecektir.
Türkiye’nin cari açığı da yükselmeye devam edecek. Dış borç artacak. Enflasyon yükselecektir.
Bir duyarsız ve özensiz maddenin, nelere mal olacağını düşünebiliyor musunuz?
Önemli Olan Sıfır Cihaz Değil, Teknik Servisi İyi Verilen Cihazdır
Hastanelerde kullanılan cihazların performansları değişiktir.
Çoğu cihaz, 10 yıldan daha uzun süreli kullanılır.
Bazıları daha uzun süre performans gösterir.
Örneğin, laboratuvarlarda RIA testleri için kullanılan gamma counter’ları, bir laboratuvar uzmanı meslek hayatı boyunca genelde bir kez alır. Cihaz da 20- 30 yıl hizmet görür.
Halen, Almanya’da bile 20 yıllık gamma counter’lar ciddi bedellere satılmaktadır.
Bu nedenle de Sağlık Bakanlığı, hastane laboratuvarlarında kullanılan cihazlar için 10 yıllık kullanım süresi koymuş bulunmaktadır.
Bu uygulama, akılcı bir uygulamadır ve tasarrufa katkı sağlamaktadır.
Cihazlarda önemli olan sıfır olması değil, iyi bir teknik servis ve bakım hizmetinin olmasıdır.
Dünyada da bir cihaz modelinin üretimi durduğu andan itibaren, üretici firma o cihaz modeli için 10 yıl süreyle yedek parça üretimini yapmak ve sağlamak zorundadır. Bu kural uluslararası bir zorunluluktur.
NE YAPILMALIDIR?
Devlet hastanelerinde ne yapılıyorsa, şehir hastanelerinde de aynı yol izlenilmelidir.
Yani, sıfır cihaz koyma koşulu kaldırılmalıdır. 10 yılı aşmamış yaşa sahip cihazlar konulabilmelidir. Önemli olan, teknik servis bakım ve garanti hizmetinin sunulmasıdır.
Böylelikle, finansal sıkıntı içine girmiş ülkemizin, gereksiz ve savurgan harcamalara mecbur edilmesi önlenecektir. Cari açığa gereksiz yük yüklenilmeyecektir. Dolar ve Euro alıp başını gitmeyecektir. Zaten üniversite hastanelerinden alacaklarını alamamış ve tükenme noktasına gelmiş medikal firmalar da, hizmet verebilmek için çaba sarfedebileceklerdir.
Maliye Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Başbakanlık ve Cumhurbaşkanlığı görevlilerine, bu konuyla ilgili acil bir düzenleme görevi düşmektedir.
Umuyoruz bu konunun önemini kavrar ve gerekli düzenlemeyi yaparlar.
Saygılarımızla.
Prof. Dr. Paşa Göktaş
TIPLAB
Tıp Laboratuvarları Derneği Yönetim Kurulu Başkanı
Mail: [email protected]
Sağlık Aktüel - www.saglikaktuel.com
YASAL UYARI: Yayınlanan köşe yazısı/haberin tüm hakları Sağlık Aktüel’e (www.saglikaktuel.com) aittir. İzin alınmadan aktif bağlantı kurulsa bile içerik kullanılamaz. Yapılan alıntılar için 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 36. maddesi uyarınca yasal işlem uygulanacaktır.
