Özel Sağlık Kuruluşlarında Hekimlerin Kadro ve Çalışma Durumları

Bilindiği üzere 2025 yılı “Özel Sağlık Hizmeti Sunucularından Sağlık Hizmeti Satın Alım Sözleşmesi”, 01.01.2025 tarihinde Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yayımlandı ve değişiklik içeren yeni hali ile yürürlüğe girdi. Ocak ayı sonunda 30.01.2025 tarihinde ise “Özel Hastaneler Yönetmeliği”, Sağlık Bakanlığı tarafından yeniden yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Özel sağlık kuruluşlarını ve sektör yöneticilerini yakinen ilgilendiren bu iki önemli mevzuat metnini henüz okumaya fırsat bulamamış veya değerlendirme imkânı olmamış kişiler için bu yazımızda; 1219 sayılı Kanunun, hekimlerin sağlık kurum ve kuruluşlarında mesleklerini icra etme koşullarını tarif eden ilgili maddesini de göz önünde bulundurarak, özel sağlık kuruluşlarındaki kadro ve çalışma durumlarını içeren hükümlerini mümkün olduğunca derlenmiş ve mevzuatsal ifadelerden arınmış halde paylaşmaya ve ifade etmeye çalışacağız.

Son yayınlanan Özel Hastaneler Yönetmeliği kapsamında hekimler, aşağıda kısaca bahsedeceğim 1219 sayılı Kanunun 12. maddesine de uygun olmak kaydıyla kadrolu olarak çalıştıkları özel sağlık kuruluşu ile aynı ilde bulunan planlama kapsamındaki bir başka özel sağlık kuruluşunda daha kadro dışı geçici kapsamında çalışabilirler.

Kadrolu çalışma ve kadro dışı geçici çalışma tanımlamalarını kısaca ifade etmek gerekirse; sağlık hizmetinin hakkaniyetli ve verimli, aynı zamanda doğru kapasite ve insan gücü ile sunulabilmesi amacıyla yapılan planlama kapsamında Sağlık Bakanlığı tarafından bir özel sağlık kuruluşu için belirlenmiş kadrolarda görev yapan hekimler kadrolu çalışma, Kanun ve ilgili diğer mevzuatlarca hekimlere yönelik bir hak olarak belirlenmiş imkânlardan faydalanarak özel sağlık kuruluşlarında görev yapan hekimler ise kadro dışı geçici çalışma kapsamındadır.

Özel Hastaneler Yönetmeliğinin son hali yayınlanmadan önce hekimler kadrolu çalıştığı özel sağlık kuruluşu dışında iki özel sağlık kuruluşunda daha kadro dışı geçici kapsamında çalışabilir durumdaydı. Bu kuruluşlardan biri kadrolu olarak bulunduğu ve görev yaptığı il dışında da olabiliyordu. Ancak yeni düzenleme ile birlikte artık iki özel sağlık kuruluşunda değil planlama kapsamındaki bir özel sağlık kuruluşunda kadro dışı geçici kapsamda çalışabilirler. Ayrıca kadro dışı geçici olarak çalışabileceği özel sağlık kuruluşu, kadrolu görev yaptığı özel sağlık kuruluşunun bulunduğu il sınırları içerisinde olmak zorundadır. Bu maddeye ilişkin düzenlemelerin yapılabilmesi ve uygunluğun sağlanabilmesi için yönetmelik 31.12.2025 tarihine kadar süre tanımaktadır.

Bu temel şartta atıf yapılan 1219 sayılı Kanun, telaffuzu zor ve unutulan adı ile Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanunun ilgili 12. maddesinden özetle bahsetmek gerekiyor.

1219 Sayılı Kanunun ilgili maddesi, hekimler, aşağıda yer alan maddelerin her bir bendi kapsamında olmak kaydıyla birden fazla sağlık kurum ve kuruluşunda mesleklerini icra edebilirler der.

a) Kamu kurum ve kuruluşları.

b) Sosyal Güvenlik Kurumu ve kamu kurumları ile sözleşmeli çalışan özel sağlık kurum ve kuruluşları, Sosyal Güvenlik Kurumu ve kamu kurumları ile sözleşmeli çalışan vakıf üniversiteleri.

c) Sosyal Güvenlik Kurumu ve kamu kurumları ile sözleşmesi bulunmayan özel sağlık kurum ve kuruluşları, Sosyal Güvenlik Kurumu ve kamu kurumları ile sözleşmesi bulunmayan vakıf üniversiteleri, serbest meslek icrası.

Buradan çıkan sonuç ise şöyledir; hekimler, çalıştıkları özel sağlık kuruluşunda SGK ile sözleşmeli olarak hizmet sunuyorsa, kadro dışı geçici kapsamla çalışmak istediği bir diğer özel sağlık kuruluşunda da bu statüde yani SGK ile sözleşmeli olarak hizmet sunmak zorundadır. Diğer bir deyişle hekim SGK ile sözleşmesiz olarak hizmet sunuyorsa görev yaptığı ikinci özel sağlık kuruluşunda da ancak bu statüde çalışabilmektedir.

Yine hekimlerin çalışma koşul ve durumlarını doğrudan belirleyen bir diğer husus ise özel sağlık hizmet sunucularının Sosyal Güvenlik Kurumu ile karşılıklı akdettiği sözleşme metnidir. Bu sözleşmenin personel çalışma koşularını tarif eden maddesi gereğince özel sağlık hizmet sunucuları, her bir branşta ayrı ayrı olmak üzere görev yapan hekimlerin (acil serviste görev yapan hekimler hariç olmak üzere) en az %60’ı üzerinden Sosyal Güvenlik Kurumu kapsamında başvuru kabul etmek ve hizmet sunmak zorundadır.

Alttaki tabloda ilgili maddede yer alan %60 kuralına göre SGK ile sözleşmeli bir hastanede ve her bir branşta ayrı ayrı olmak üzere SGK ile sözleşmesiz olarak çalışabilecek hekim sayılarına yer verdim.

Yine Özel Hastaneler Yönetmeliğinin yayınlanan son halinde yer alan lakin her biri ayrı yazı ve çalışma konusu olabilecek diğer kadro ilişkili durum ve hususlara ise kısaca değinmek istedim.  

Hekim ve sağlık personeli artık özel sağlık kuruluşu kadrosunda bordrolu yani SGK kapsamında 4/A sigortalılığı ile çalışabilecektir. Mevcut düzenlemelerin yapılabilmesi için yönetmelik yine 31.12.2025 tarihine kadar süre tanımaktadır.

60 yaşını dolduran hekimler kadrolu çalışma ve boş kadro şartı aranmaksızın kendi kadrosuyla iki farklı özel sağlık kuruluşunda çalışabilecektirler. Elbette bu kadro hakkının kullanımında da 1219 sayılı Kanunun yukarıda açıkladığım ilgili maddelerine uymak zorunludur. 

Özel sağlık kuruluşlarında çalışan hekimler, yine 1219 sayılı Kanunun 12. maddesine uygun olmak kaydıyla, çalıştıkları sağlık kuruluşundaki çalışma saatleri dışında başka bir özel hastanenin acil servis, klinik servis ve ünitelerinde çalışma belgesi düzenlenmeksizin nöbet tutabilirler. Bu hekimleri gösterir nöbet listelerinin mutlaka aylık olarak düzenlenmesi ve İl Sağlık Müdürlüklerince onaylanması gerekir.

01.01.2025 tarihi itibariyle muayenehanesi olan ve başka bir sağlık kuruluşunda çalışmayan hekimler, muayenehanelerini kapatmaları koşulu ile aynı ilde bulunan iki farklı özel sağlık kuruluşunda kadro dışı geçici kapsamında çalışabilecekler. Bu hekimler yeniden muayenehane açmaları halinde ise verilmiş olan bu hakkı kaybederler.

Yine muayenehanelerini kapatmasa da özel sağlık kuruluşu ile aralarında yapacakları muayenehane sözleşmesi kapsamında çalışma imkânı bulunan hekimlerin şart ve koşullarını da bir başka yazı konusu olarak değerlendirmek gerekir.

Yazımda paylaştığım tüm bilgiler ve elbette ilettiğim bu üç temel mevzuat metninin her biri kendi içinde ayrı detaylar barındırmakla birlikte hekimin kadro ve çalışma koşulları ile ilgili temel kavramlara değinmeyi amaçladım. Aşağıda yer alan tablo ile de özetlemeye, belki daha anlaşılır kılmaya çalıştım, faydalı olmasını umut ediyorum.

Saygılarımla,

İyi bir hafta dilerim.

Cemil Demirci
Sağlık Yöneticisi

Sağlık Aktüel - www.saglikaktuel.com

YASAL UYARI: Yayınlanan köşe yazısı/haberin tüm hakları Sağlık Aktüel’e (www.saglikaktuel.com) aittir.  www.saglikaktuel.com biçiminde aktif bağlantı kurulabilir, açık kaynak gösterilmek kaydıyla içerik kullanılabilir. Açık kaynak göstermeden yapılan alıntılar için yasal işlem uygulanacaktır.