HEKİMLERDEN FATURA KARŞILIĞI HİZMET ALIMI YAPILMASI TÜM HEKİMLERİ KAPSAMIYOR GİBİ…

Hekimlerden fatura karşılığı hizmet alımı yapılabilmesi için yasa değişikliği yapıldı.

Ve bu değişiklik 6645 sayılı Torba Kanunun 49. Maddesinde yayınlandı.

Mevcut durumda hekimler, Sağlık Bakanlığı mevzuatlarına göre; Özel Sağlık Kurumlarında kadrolu ya da başka bir Özel Sağlık Kurumunun kadrosunda kayıtlı olma şartıyla kadro dışı geçici olarak birden fazla sağlık kurumunda çalışabiliyor.

Muayenehanesi varsa da SGK ile anlaşmalı olan bir Özel Sağlık Kurumunda çalışamıyorlar.

Halen Özel Sağlık Kurumlarında çalışan hekimler verdikleri hizmet karşılığında farklı usullere göre ücretlerini alıyorlar.

1. İş sözleşmesine dayalı hizmet verip karşılığını sadece bordro ile alanlar,

2. Hizmet sözleşmesine hizmet verip sadece Serbest Meslek Makbuzu ya da Fatura düzenleyerek karşılığını alanlar,

3. Kadrolu çalıştıkları sağlık kuruluşunda verdikleri hizmetin karşılığının bir bölümünü bordro ile alarak kalanını da SMM ya da Fatura düzenleyerek alanlar…

Ayrıca hekimlerin Özel Sağlık Kuruluşlarında Serbest Meslek Makbuzu ya da Fatura düzenlenmesi ilgili mali mevzuatlara göre yapılan denetimler de ise farklı yorumlar, parasal cezalar ve sıkıntılar oluşabiliyor.

Sebebi; hekimlerin sadece muayenehane açarak serbest çalışması dışında Özel Sağlık Kurumlarında çalışmasının mali mevzuatta tanımlı olmaması kanaatindeyim.

Hekim hem münferiden meslek icra ederken başka bir Özel Sağlık Kurumunda da kadrolu olarak çalışabilir. Çünkü Hekimlik; kanıta dayalı tıp uygulamaları neticesi münferiden icra edilen bir meslek olmaktan çıkmış; multidisipliner olarak teknolojik imkanlar ile teşhis tedavi yapılan kurumlarda icra edilen bir meslek haline gelmiştir.

6645 sayılı Kanunun 49. Maddesi ile 5510 sayılı Kanuna eklenen 10.Ek Madde ile yapılan düzenleme bu haliyle mevcut sıkıntılara tam cevap veremeyecek gibi duruyor.

Yasada yapılan değişiklik; Özel Sağlık Kurumlarında çalışan tüm hekimleri kapsamıyor sadece SGK ile anlaşmalı branşlarda Özel Sağlık Kurumlarında fiilen hizmet sunan hekimlerin durumuna açıklık getiriyor.

Bu düzenleme ile bu sorunun çözümüne ilişkin adımlar atıldığı için teşekkür ederiz.

Düzenleme ile SGK tarafında, hekimlerden fatura düzenleyerek alınan hizmetin durumu kurala bağlanmış oluyor.

Esasen 6552 sayılı kanunda yapılan yasal düzenleme ile 6645 sayılı Kanun da yapılan yasal düzenlemeyi birlikte mütalaa etmek doğrudur.

Çünkü 10.09.2014 tarihinde kabul edilen 6552 sayılı Torba Kanunun 46. Maddesi ile 5510 sayılı Genel Sağlık Sigortası Kanunun 64. Maddesi 2. Fıkrasına bir ekleme yapıldı.

Ve bu ekleme ile Özel Sağlık Kurumlarında çalışan hekimlerin yaptığı hizmetlerin nasıl fatura edilebileceği tanımlandı.

Denildi ki; “ …. sağlık hizmeti sunucuları, Kuruma bildirmiş oldukları hekimlerden sözleşme kapsamı branşlarda fiilen hizmet sunanlar tarafından verilen sağlık hizmetlerini, Kurumca belirlenen istisnalar hariç olmak üzere ve Kurum mevzuatına uygun olarak fatura edebilirler. Aksi takdirde, bu faturalara ait tutarlar Kurumca karşılanmaz.”

Kanuni tarif açık: Özel Sağlık Kuruluşunun faturasının SGK tarafından ödenebilmesi için şart belli; SGK ile sözleşmeli hekim olacak ve hekim fiilen yani bizzat o özel hastane bünyesinde sunduğu sağlık hizmetini fatura edebilecek.

Şimdi 6645 sayılı Kanunun 49. Maddesinde yapılan değişikliğe sırayla bakalım…

49.madde; 2 fıkradan oluşuyor. Birinci fıkrasının 2 tanede alt bendi var, a ve b diye.

Birinci fıkranın ilk paragrafında yasal değişiklikten faydalanacak Özel Sağlık Kurumları ile hangi hekimlerin faydalanabileceği tanımlanıyor…

A ve B bentlerinde ise hekimlerin çalışma usulleri düzenleniyor.

Maddenin ikinci fıkrası ise hekimlerin sigortalılık durumlarına açıklık getiriyor.

A. 6645 SAYILI KANUNUN 49. MADDESİ BİRİNCİ FIKRASI:

Birinci fıkranın ilk paragrafına bakalım: Bu fıkranın ayrıntıları önemli…

6645 Sayılı Kanun MADDE 49 ile 5510 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.

"EK MADDE 10 – Kurumla sözleşmeli özel sağlık hizmeti sunucuları tarafından Kuruma bildirilen hekimlerden Kurumca belirlenen yüzdelik oran içerisinde kalan ve sözleşme kapsamı branşlarda fiilen hizmet sunan sağlık hizmet sunucusu bünyesindeki hekimlerle sınırlı olmak üzere,”

Bu paragraftaki vurgulara dikkat edelim.

Çünkü bu paragrafın alt yapısı yukarıda bahsettiğim gibi 6552 sayılı Torba Kanunun 46. Maddesine uyumlu olarak düzenlenmiş.

Buna göre;

a. Yapılan yasal düzenleme Tüm Özel Sağlık Kurumları değil sadece SGK ile anlaşmalı Özel Sağlık Hizmet Sunucularını kapsıyor,

b. Bu yasal düzenlemeden faydalanacak hekimin SGK’na bildirilmiş olması gerekiyor,

c. Bu kanuni düzenleme Özel Sağlık Kurumunda çalışan tüm hekimleri kapsamıyor, sadece SGK ile sözleşme yapılan branşlarda çalışan/SGK bildirilen hekimleri kapsıyor,

d. Bu kapsamdan çalışacak hekimlerin Özel Sağlık Kurumunda bizzat fiilen çalışması gerekiyor,

e. Özel Sağlık Kurumu ile SGK arasında imzalanan Hizmet Sözleşmesinin 8.2. maddesine göre aynı branşta bulunan hekimlerin % 80 ile anlaşma yapılması zorunluluk olduğundan dolayı belirlenen yüzdelik oranda demekle sadece SGK’na o branşta bildirilen hekimlerin bu yasal değişiklikten faydalanacağını ifade ediyor kanaatindeyim.

B. 6645 SAYILI KANUNUN 49. MADDESİ BİRİNCİ FIKRASI A VE B BENTLERİ:

"6645 Sayılı Kanunun 49. Maddesinin birinci fıkrasının a ve b bentleri hekimlerin çalışma usullerini düzenliyor. Bu alt bentlerindeki ayrıntılara da dikkat etmek gerekir diye düşünüyorum.

“a) İl Sağlık Müdürlüklerinden çalışma izni almak suretiyle ve 11/4/1928 tarihli ve 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı San’atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanuna aykırı olmayacak şekilde sözleşme ile çalıştırmış oldukları hekimlerden aynı zamanda fatura karşılığı hizmet alımı yaparak,

b) Bir iş sözleşmesine tabi olmamakla birlikte, İl Sağlık Müdürlüklerinden çalışma izni almak suretiyle ve 1219 sayılı Kanuna aykırı olmayacak şekilde hekimlerden fatura karşılığı hizmet alımı yaparak,

genel sağlık sigortası kapsamındaki kişilere vermiş oldukları sağlık hizmetlerini Kurumca belirlenmiş usul ve esaslara uygun olarak fatura etmeleri hâlinde, verilmiş olan sağlık hizmetlerinin bedeli Kurum tarafından karşılanır." tariflerine göre:

Burada tanımlanan şartlar net… Hekimlerin fatura düzenleyebilmesi için;

1. Hekimin Sağlık Müdürlüğünden çalışma izni alması şart,

2. 1219 sayılı Kanuna uygunluk isteniyor. Bu kanun hekimlere; meslek icrası usullerini tarif ediyor ve hekimlerin aynı kanunun 12. Maddesinde belirtilen 3 ayrı durumdan birine uygun olacak şekilde çalışmayı şart koşuyor. Bu şart çok kritik…

Çünkü 1219 sayılı Kanunun 12. Maddesi hekimlerin Özel Sağlık Kurumlarında çalışmalarını şarta bağlıyor ve muayenehanesi olan hekimler; SGK ile anlaşmalı Özel Sağlık Kurumlarında SGK anlaşmalı olarak hasta kabul edemiyor..

Birinci paragrafta SGK ile anlaşmalı Özel Sağlık Kurumları tanımlandığı için SGK ile anlaşması olmayan Özel Sağlık Kurumunda çalışan ve SGK’na bildirim yapılması mümkün olmayan (SGK ile kısmi anlaşma yapan kuruluşların anlaşmasız branşlaında çalışan) hekimlerde bu yasal düzenlemeden faydalanamayacak gibi duruyor…

3. Ayrıca B bendinden sonra gelen cümlede "..genel sağlık sigortası kapsamındaki kişilere vermiş oldukları sağlık hizmetleri" kurum usullerine uygun faturalanması durumunda karşılanır” demekle yukarıda açıklamaya çalıştığımız hangi hekimlerin bu yasal değişimden faydalanacağı hususuna son noktayı koyuyor.

4. A bendinde sözleşme şartı var ama bu sözleşme iş sözleşmesi mi diye düşünüyoruz çünkü iş sözleşmesi diye net bir niteleme yok.

5. B bendinde sözleşmesiz bir durum var gibi gözükse de kısıtlamalar negatif liste mantığı ile tarif edilmiş. Çünkü B bendinde “ iş sözleşmesine tabi olmamakla birlikte” diyerek başlayan tanım ile hizmet alımını ifade ediyor. Bu açıdan bakarsanız da A bendinde sözleşme olarak bahsettiği sanırım iş sözleşmesi hükümleri ile çalışan hekimlerdir.

6. Her iki bentte de sadece Fatura deniyor ve Serbest Meslek Makbuzundan (SMM) hiç bahsedilmiyor.

7. Gelir Vergisi Kanunu’nun 65’ inci maddesinde serbest meslek faaliyetinin tanımı; "Sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır. “şeklinde olduğundan Özel Sağlık Kurumlarında çalışan Hekimler Serbest Meslek Mensubu olarak kabul ediliyor mu??? Bu son yasal düzenleme bu tartışmayı bitirecek netlikte değil gibi…

8. Oysa B bendinde iş sözleşmesi olmayan hekimlerden hizmet alımına izin veriliyor. Madde bu haliyle serbest meslek icrasını tarif ediyor ve Serbest Meslek Makbuzu düzenlenmesine izin veriyor gibi duruyor fakat çelişkilidir. Çünkü hekimin SMM düzenlemesi için bir muayenehane adresine ihtiyacı var. 1219 sayılı yasanın 12. Maddesine göre muayenehanesi olan hekimler SGK ile anlaşması olan bir Özel Sağlık Kurumunda direk hasta kabul edemiyorlar, sadece hastaları teşhis ve tedavi için bedelleri SGK’na fatura edilmeden yararlanabiliyor.

9. Bu yasal düzenleme sonrası Maliye Bakanlığı da bu düzenleme ile ilgili alt mevzuat düzenlemesi yapacak mı?

10. Hekimin, fatura düzenlenmesi ile kastedilen Hekimlik İş Gücü Temini midir???

11. Hekim fiilen çalıştığı Özel Sağlık Kurumuna başka bir şirketin sigortalısı olarak sunduğu hizmetler için fatura düzenleyebilir mi???

Fiilen çalışma; bizzat o adreste o işlemi yapmayı ifade eder, hekimin sigortalılık durumunu göstermeyeceğinden hekim çalıştıran şirketler üzerinden hekim alınması da mümkün olacak gibi duruyor.

12. Hekimlerin düzenleyeceği Fatura yada SMM’nin KDV’si ne olacak???

Yapılan denetimler sonrasında sektörde uygulama farklılıkları oluşmuş durumda…

13. Özel Sağlık Kurumu ile arasında hizmet sözleşmesi bulunan hekimlere İl Sağlık Müdürlükleri Çalışma İzin Belgesi düzenlenmesine onay verecekler mi???

C. 6645 SAYILI KANUNUN 49. MADDESİ İKİNCİ FIKRASI:

İkinci Fıkra maddenin son fıkrasıdır.

Ve "Şirket ortağı olan veya mesleğini serbest olarak icra eden hekimler ile tıpta uzmanlık mevzuatına göre uzman olan kişiler, özel hukuk kişileri ve/veya vakıf üniversitelerine ait sağlık kurum ve kuruluşları bünyesinde hizmet vermeleri hâlinde sözleşmelerinde aksine bir hüküm bulunmadıkça bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılır. Ancak, bu maddenin yayımı tarihinden önce 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı olarak çalışılan sürelere ilişkin haklar saklıdır." demektedir.

“Sözleşmelerinde aksine bir hüküm bulunmadıkça” tanımından eski adı ile sigortalı yani 4(a)’lı olmak hekimin tercihine bağlı gibi yorumlanabilir ama emeklilik ile ilgili detay mevzuata bakmak gerekir.

Ayrıca kanuni düzenlemeden önce eski adıyla sigortalı yani 4(a)’lı olarak çalışan hekimlerin haklarını ve sürelerini hak olarak tanımlıyor ve kabul ediyor.

Ama sigortalı çalışılan sürelere ilişkin haklar dediği için bu düzenlemeden sonra hekimler 4(b) yani Bağkur’lu olarak emeklilik haklarından yararlanacak gibi duruyor.

Özetle; Düzenleme ile 5510 sayılı Kanunda değişiklik yapıldığı için; SGK ile anlaşmalı Özel Sağlık Kurumlarında, SGK ile anlaşmalı branşlarda, fiilen hasta kabul eden hekimleri kapsıyor. İş sözleşmesine tabi olsun olmasın Özel Sağlık Kurumlarındaki hekimler tarafından fiilen sunulan fatura karşılığı hizmetler SGK tarafından ödenecek olup uygulamanın başlaması için Özel Sağlık Kurumlarından Sağlık Hizmeti Alınması Sözleşmesinin 7.8. maddesinde de zeyilname ile düzenleme yapılacağı kanısındayım.

Kanuni düzenleme sonrası yayınlanacak ikincil mevzuat içeriklerinin bizlerde oluşmuş sıkıntıların çözümüne cevap vermesi için Özellikle Maliye Bakanlığı yetkililerinin; Sağlık Bakanlığı ve SGK yetkilileri ile hem fikir olması önemlidir…

Konunun bizler açısından önemi olduğu için yapılan bu olumlu düzenleme ile ilgili aklımızda oluşabilecek kanaati paylaşır, iyi çalışmalar dilerim.

Saygılarımla…

Dr. Feza Şen
Bursa Sağlık Kuruluşları Derneği
0 532 277 88 27
Mail: [email protected] - [email protected]
Web: www.fezasen.com

YASAL UYARI: Yayınlanan köşe yazısı/haberin tüm hakları Sağlık Aktüel’e (www.saglikaktuel.com) aittir. Kaynak gösterilse dahi köşe yazısı/haberin tamamı özel izin alınmadan kullanılamaz. Bu haber veya yazı sadece Sağlık Aktüel (www.saglikaktuel.com) tarafından sağlanan RSS verileri kullanılarak alıntılanabilir. İzinsiz kullanımlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.