Kurumsal yönetim; kurumsal yönetim ilkeleri ile hedeflenen firmanın performansının ölçülmesi ve geliştirilmesidir. Performans ölçümü, kurumun önceden belirlenen stratejik amaçları ve hedefleri doğrultusunda ne kadar ilerleme gösterdiğinin, kurumun güçlü ve zayıf yönlerinin ve kurumun gelecekteki önceliklerinin belirlenmesine yardımcı olmaktadır. Dolayısıyla işletmeler için performans, amaçların gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğini gösteren çabalar bütünüdür.
Literatürde elde edilen çalışmalarda belirtildiği üzere, sağlık sistem performansı ölçümü iki açıdan önemlidir: Birincisi, sağlık sistemlerinin eksikliklerini tanımlamanın ve finansmanda adalet, insanların beklentilerine yanıt vermek ve benzer sağlık düzeylerine ulaşmak gibi konularda ülkelerin benzer gelir düzeyleri ile neden başarısızlığa düştüğünü açıklamaya yardımcı olur; ikincisi, bir sağlık sisteminin yıllara göre değerlendirilmesini sağlayacak göstergeleri sağlamaktadır.
Kurumsallaşma, bütün sosyal yapılar için çok önemli olmakla birlikte, sağlık işletmeleri için çok daha önemlidir. Kurumsal yönetim anlayışının temel unsurları olarak uluslararası alanda geçerli olan; adillik, sorumluluk, şeffaflık ve hesap verebilirlik olarak adlandırılan dört temel unsur belirlenmiştir. Bu konudaki en etkin sivil toplum kuruluşlarından biri olan Kurumsal Yönetim Derneği’ne göre, kurumsal yönetimin evrensel kabul ve geçerliliği olan ana ilkeleri; adillik, hesap verebilirlik, şeffaflık ve sorumluluktur.
Şekil 1. OECD Kurumsal Yönetim İlkeleri
Eşitlik (Adillik): İşletme yönetiminin bütün hak sahiplerine karşı eşit davranmasını ifade etmektedir
Şeffaflık: İşletmenin tüm faaliyetlerin tam ve doğru bir şekilde kamuoyu ile paylaşılması şeffaflık ilkesinin temel vurgusudur.
Hesap Verebilme: İşletmeyi yöneten kişilerin hesap vermelerini sağlayacak denetim mekanizmaları kurulması ve yürütülen çalışmaların gerçekçi bir şekilde değerlendirilmesi bu ilkenin gereğidir.
Sorumluluk: İlke ile şirket içi birimlerin sorumluluklarının ve şirketin dış paydaşlarına karşı sorumluluklarının belirlenmesi ifade edilmektedir.
Hastanelerde kurumsal yönetimin temel amacı, organizasyonun etkili bir şekilde yönetilmesini sağlayacak bir yapı kurmak ve çalışanların ve başvuranların ihtiyaçlarının karşılanmasını kolaylaştıracak bir sistem oluşturmaktır
Artan beklentilerin karşılanması için hızla gelişen teknolojinin, bilimsel bilgi birikiminin, etkili ve verimli bir şekilde öncelikle insan sağlığını korumak sonra tedavi etmek ve daha sonra rehabilite etmek gibi alanlara olabildiğince hızlı ve doğru olarak aktarılması gerekmektedir. Bir ülkenin en önemli kaynağı insandır. Toplumu oluşturan bireylerin ve dolayısıyla toplumun en büyük zenginliği ise sağlığıdır. Bu nedenle sağlık sorunlarını belli düzeyde çözmüş olan ülkelerde genel olarak ekonomik, siyasal ve sosyal yapılarda sağlıklıdır. Birey ve toplum hayatında önemli bir yeri olan sağlık ve sağlık hizmetleri için yapılan harcamalar giderek artmaktadır.
Sonuç olarak, kurumsal yönetim, performans yönetimi değerlendirme ve ölçütlerinin geliştirilmesi, sağlık işletmelerinin başarısının, hizmet kalitesinin ve sürdürülebilirliğinin sağlanmasında önemli birer faktör olarak öne sürülebilmektedir.
Dr. Yasemin KÜÇÜKÖZKAN
