PERVİN KAPLAN
İngiltere'nin kültür ve eğitim ilişkilerinden sorumlu kurumu British Council'un Türkiye'de 81 ilde 22-25 yaşları arasındaki 4 bin 816 ün-i versite öğrencisine yurtdışı eğitimle ilgili yaptığı araştırma her 100 gençten 95'inin hayalini yurtdışı eğitimin süslediğini gösteriyor. ABD'den İngiltere'ye, Kanada'dan Avustralya'ya, Finlandiya'dan Çin'e kadar birçok ülkede üniversite eğitimi gören gençlerin sayısı yaklaşık 60 bini buluyor. Bu öğrencilerin yurtdışında eğitim görme nedenleri arasında ilk sırada "daha iyi bir eğitim" ve "daha iyi bir gelecek sağlamak" yer alıyor. Bu araştırmanın sonuçlarına göre yurtdışında okumak isteyen gençlerin yüzde 96'sına göre yurtdışında okumak onlara gelecekte daha iyi bir iş olanağı sağlayacak. Yüzde 86'sına göre yurtdışında eğitimin en büyük zorluğu pahalı olması. Yüzde 70'i iyi bir eğitimin imkan yaratmada en önemli faktör olduğu görüşünde. Yüzde 67'sine göre Türkiye'nin küresel ekonomide büyümesinde en büyük faktör eğitim. Yüzde 32'sine göre ise yurtdışı eğitimin en büyük avantajı daha iyi eğitim fırsatı vermesi. Bugün tam sayı bilinmese de yurtdışında yükseköğretim görmek için giden gençlerin sayısı yaklaşık 60 bin. Bu gençlerin ailelerinin yurtdışı eğitim için yaklaşık 2 milyar dolar harcadığı ifade ediliyor.
Hazırladığımız bu yazı dizisinde hem yurtdışında okumak isteyen hem de üniversite sınavlarından sonra istedikleri bölümlere yerleşemedikleri ya da açıkta kaldıkları için yurtdışı eğitim seçeneğini düşünen gençler için bu eğitimi nasıl alacaklarını araştırdık. ABD'den Kanada'ya İtalya'dan Avusturya'ya, Çin'den Almanya'ya, Estonya'dan İngiltere'ye kadar birçok ülkede sizler için nasıl üniversite eğitimi alacağınızı, başvurularınızı nasıl yapacağınızı, öğrenim ücretlerini, bursları araştırdık. Sorularımızı kimi zaman ülkelerin büyükelçilik ya da konsoloslukları kimi zaman da bu ülkelere öğrenci gönderen firmaların temsilcileri yanıtladı. Bu dizide yurtdışında eğitim almayı düşünen gençler ve aileleri sorularının yanıtlarını bulacaklar.
MASTER VE DOKTORAYI ÜCRETSİZ OKUYUN, ÜZERİNE BİR DE BURS ALIN
Birçok programda lisansüstü eğitimin ücretsiz olduğu Estonya'da Türk öğrencilere 'özel burslar' da veriliyor. Ulaşımın da öğrenciler için ücretsiz olduğu ülkede mezun olan gençler 5 yıla kadar çalışma izni de alabiliyor.
Estonya'da lisans eğitimi 3 yıl. Birçok lisans üstü program da ücretsiz. Estonya'da eğitimle ilgili sorularımızı yanıtlayan Kare Eğitim'in verdiği bilgilere göre bu yıl Tartu Üniversitesi yıllık ücreti 11 bin Euro'ya eğitim dili yüzde 100 İngilizce tıp eğitimi başlattı. Kabulde SAT isteniyor. Başvuru için LYS'de 180 barajını aşmak gerekiyor. Lise notları önemli. İngilizce yeterlilik isteniyor ama İngilizcesi yetersiz öğrencilere Tallinn Teknik Üniversitesi, İngilizce Hazırlık Programı veriyor. Ülkede konaklama masrafları yurtlarda aylık 100-150 Euro arasında. Tartu kentinde bu bedel 70 Euro. Ev kiraları 200 ile 500 Euro arasında. Konaklama, yemek ve sosyal hayat masrafları yurtlarda kalan öğrenciler için aylık ortalama 400- 450 Euro arasında. Tallinn'de her türlü ulaşım öğrenciler için ücretsiz.
ÜZERİNE BURS DA VERİYOR
Arşimed Vakfı Türk master ve doktora öğrencileri ile Tartu veya Tallinn üniversitelerinde Eston dili yaz kursu alan öğrencilere burs veriyor. Bu burs master öğrencileri için aylık 288 Euro, doktora öğrencileri için aylık 383.47 Euro. Yaz kursuna katılan öğrencilere de günlük 6.5 Euro ve konaklama için 16 Euro burs veriliyor. Yüksek lisans programlarında burs bulmak kolay. Tallinn Teknik Üniversitesi'nde mühendislikler dahil birçok yüksek lisans programı yüzde yüz burslu. Yaşam maliyetlerinin bir kısmını kapsayacak şekilde de çeşitli burslar veriliyor. Aranan koşul akademik başarı. Bazı programlar mülakat yapabiliyor ve iş tecrübesi arayabiliyor. Tallinn, Tallinn Teknik ve Tartu üniversitelerinde İngilizce doktora programları ücretsiz. Bu öğrencilere aynı zamanda ayda ortalama 380 Euro'ya kadar destek bursu veriliyor.
5 YIL OTURMA İZNİ
Öğrenci öğrenimini aksatmadığı sürece süresiz çalışma hakkına sahip. Mezunların 6 ay ülkede kalma ve iş arama olanağı var. İş bulan 5 yıla kadar oturma izni alabiliyor. Sibers Güvenlik, Nükleer Enerji, Sürdürülebilir Enerji, Türk öğrencilerin en çok tercih ettiği programlardan
En fazla 100 Euro verip üniversite okuyabiliyorsunuz
Norveç'te eğitim için yalnızca lise mezunu olmak ve dil yeterliliğini kanıtlamak yetmiyor. Norveç'te okumak istediğiniz lisans programı ya da buna yakın bir programda başarıyla bir yıl okumanız gerek. Norveç dilinde eğitim veren üniversitelerde öğremine devam edebilmek için hazırlık kurslarına gitmek gerekiyor. Ama en az orta seviyede İngilizce bilmelisiniz. Eğitim ücreti olarak ödenen tek bedel dönem başına 50-100 Euro arasında değişen harçlar. Aylık ortalama yaşam maliyeti bin Euro. Lisans programlarının büyük çoğunluğu Norveç dilinde. Dil öğrenme şartıyla başvuru kabul edenler var ama bir yılda dil öğrenemeyen ülkeyi terk ediyor. Haftada 20 saat part time çalışma izni var. Okul bittikten sonra mezunlara çalışma izni vermiyor.
Yükseköğretim kurumu sayısı: 58
Öğrenim ücretleri: 50-100 Euro
Toplam öğrenci sayısı: 250.000
Yabancı öğrenci sayısı: 12.000
Türk öğrenci sayısı: 100
Türkiye'ye uzaklığı: 3.065 km
Dil öğrenmek için bir yıl süre veriyor
İsveç'te üniversite eğitimi için önce Türkiye'de okumak istediğiniz bölüme yerleşmelisiniz. Lise başarınız ve hangi dersleri aldığınız da önemli. Lisede Türkçe matematik ağırlıklı dersleri alan öğrenci mühendislik fakültelerine başvuramıyor. Kare Eğitim'in verdiği bilgilere göre İngilizce programlar için dil yeterliliği kanıtlanmalı. İsveç dilinde eğitim almak isteyenler için hazırlık okulu açan üniversiteler var ama bir yıl sonra dili öğrenemediyseniz ülkeyi terk ediyorsunuz. Doktora programları ücretsiz. Aylık yaşam giderleri bin Euro. 20 saat çalışma izni var. İsveç firmasından iş teklifi alanlar mezuniyetten sonra kalabiliyor. 600'dan fazla İngilizce master programı var. Bir çok üniversite lisans ve master programları için burs veriyor. The Swedish-Turkish Scholarship Programı Türk öğrencilerine burs veriyor.
Yükseköğretim kurumu sayısı: 47
Öğrenim ücretleri: 8.000-18.000 Euro
Toplam öğrenci sayısı: 357.000
Yabancı öğrenci sayısı: 5.000
Türk öğrenci sayısı: 300
Türkiye'ye uzaklığı: 2.898 km
Eğitim yabancı öğrenciye de ücretsiz
Eğitimdeki başarıları tüm dünya tarafından ilgiyle izlenen Finlandiya'da eğitim kendi yurttaşları gibi yabancı öğrenciler için de ücretsiz. Eğitim dili Fince veya İsveçce ve bazı üniversitelerdeki bazı bölümler İngilizce. Fince veya İsveç dilinde eğitim almak için yılda iki kez yapılan olgunluk (matriculation) sınavına girmek gerekiyor. Bu sınav sonucu ve lise notları kabülde etkili. İngilizce programlar için SAT benzeri sınavlar istenebiliyor. LYS'de baraj aşma şartı var. Aylık yaşam maliyetleri 700 ile bin Euro arasında. 450'den fazla yüksek öğrenim programı İngilizce olarak veriliyor. Bazı İngilizce master programlarında 2 bin 500 ila 12 bin Euro arasında ücret alınıyor.
BURS BULMAK KOLAY MI?
Burslar çoğunlukla doktora programlarına veriliyor. Hem akademik eğitim veren üniversitelerde hem de uygulama okullarında yüzlerce master programları ücretsiz ama iş tecrübesi, akademik başarı koşulları var. Üniversitelerde ne Fince ne de İngilizce hazırlık programı var. Bu dilleri ülkeye gitmeden öğrenmeniz gerek. AB dışından gelen öğrencilerin haftada 25 saat çalışma izni var. Mezunlara iş aramaları ve oturma izni için 6 ay süre tanınıyor. Oturma izni için yaşam masrafları olarak kabul edilen ayda 60 Euro yani bir akademik yıl için 6 bin 720 Euro göstermelisiniz.
KANADA
Mezun ettiği gence hem çalışma izni hem de vatandaşlık veriyor
Kanada üniversiteleri hem İngilizce hem de Fransızca eğitim veriyor. Çin Shangai Jiao Tong Üniversitesi'nin yaptığı "Dünyanın en iyi 500 üniversitesi" sıralamasında ülkedeki 100 üniversiteden 20'si yer alıyor. Bu ülkede nasıl eğitim alınacağını Kanada Üniversite Danışmanı Köksal Ekinci anlattı. Toronto, Guelph, McGill, Waterloo en iyi tanınan üniversiteler arasında. Türk öğrenciler en çok mekanik, mekatronik, endüstri, bilgisayar ve inşaat mühendislikleri ile işletme, ekonomi, mimarlık, iletişim, uluslararası ilişkiler ve siyaset bilimi programlarında okuyor. Hukuk, tıp, dişçilik ve mimarlık gibi bölümlere öğrenci kabulü oldukça zor. YGS ve LYS sonucu önemli değil ama lise notları dikkate al-ı nıyor. TOEFL IBT testinden en az 90, IELTS testinden ise en az 6.5 puan alma şartı var. Sınavlarda başarılı olamayanlara hazırlık okumak şartıyla kabul veren üniversiteler de var.
BURS MÜMKÜN MÜ?
Yıllık konaklama ve yemek masrafları ortalama 5-10 bin Kanada Doları arasında. Üniversiteler başarılı öğrencilere giriş bursu olarak ortalama 5-10 bin Kanada Doları tutarında burs veriyor. Burs için en önemli kriter yüksek not ortalaması ve akademik ödüller. Öğrencilerin co-op programıyla mezun olmadan en az 2 yıllık bir iş deneyimi kazanma fırsatları da var. Co-op programıyla öğrenciler bir dönem okul ve bir dönem de dışarıda çalışıyor. Öğrencilerin haftada 20 saat kampus içi ve dışında çalışma hakkı var. Mezuniyetten sonra 2-3 yıl arasında çalışma ve oturma izni var. Gençler bu sürede isterlerse oturma isterlerse de vatandaşlık için başvurabiliyor. Ayrıntılı bilgi [email protected]
