Okurumuz Ahmet Çetinkaya, “Şu an yurtdışında ikamet edip çalışıyorum (ABD). 1999 SSK girişliyim. 1200 gün hizmet dokumum var. Yurtdışında çalışırken aynı zamanda SSK hizmetlerinden nasıl faydalanabilirim? İsteğe bağlı prim ödemeye devam edebilir miyim? Sağlık hizmetlerinden yararlanabilir miyim?” diyor.
İsteğe bağlı sigortalı olabilmek için uluslararası sosyal güvenlik sözleşmelerinden doğan haklar saklı kalmak kaydıyla, Türkiye’de yasal olarak ikamet edenler ile Türkiye’de ikamet etmekte iken sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerde bulunan Türk vatandaşlarından;
a) 18 yaşını doldurmuş olmak,
b) Kanuna tabi zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalışmamak veya Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı olarak çalışmakla birlikte, ay içinde 30 günden az çalışmak ya da tam gün çalışmamak,
c) Kendi sigortalılığı nedeniyle aylık bağlanmamış olmak,
ç) İsteğe bağlı sigorta bildirgesiyle Kuruma başvuruda bulunmak şartı aranmaktadır.
Ancak, ülkemiz ile uluslararası sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçilerinden isteğe bağlı sigortalılık talebinde bulunanlardan Türkiye’de ikamet şartı aranmamaktadır. Dolayısıyla ABD’de çalışan vatandaşlarımızın isteğe bağlı sigortalı olabilmeleri mümkün olmayacaktır. Ancak, okurumuzun yurtdışında çalışılan süreleri borçlanması mümkün olabilecektir. Türk vatandaşlarının, yurtdışında geçen ve belgelendirilen sigortalılık süreleri ile bu sigortalılık süreleri arasında veya sonundaki işsizlik sürelerinden her birinde bir yıla kadar olan kısmının ve yurtdışında ev kadını olarak geçen sürelerinin, talepleri halinde borçlandırılarak sosyal güvenlikleri bakımından değerlendirilmesi mümkündür.
Borçlanma hakkından yararlanabilmek için;
a) Türkiye’de sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi çalışması olanların, en son tabi oldukları sosyal güvenlik kuruluşuna,
b) Türkiye’de sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi çalışması olmayanların, Kuruma,
c) Sosyal güvenlik sözleşmeleri uygulanmak suretiyle kısmi aylık bağlanmış olanların, aylık aldıkları sosyal güvenlik kuruluşuna yazılı olarak başvuruda bulunmaları şarttır.
Başvuranlar, yurtdışındaki sürelerinin tamamını veya istediği kadarını borçlanabilir. Kısmi borçlanma isteyenler, bu süreleri gün, ay ve yıl olarak belirtmek zorundadırlar. Tutar, en az asgari ücret en fazla da asgari ücretin 6.5 katı arasında kalmak kaydıyla başvuru sahibince seçilen prime esas günlük kazancın yüzde 32’sinin borçlanılacak gün sayısı ile çarpımı kadardır. Örneğin, asgari ücretle borçlanacak bir kişi bir aylık borçlanma için 254.88 TL ödenecektir.
Bağ-Kur’lu SSK’dan emekli olur mu?
Mahmut Tekir, “1961 doğumluyum, 1976 girişim var. 6 yıl 7 ay Bağ-Kur’um var. 1080 gün de SSK prim günüm var ve hala ödüyorum. Ne zaman emekli olabilirim?”
Okurumuz ilk defa 1976 yılında sigortalı olduğu için, 25 yıl sigortalılık süresi, 5000 prim günü ile emekli olabilecek. Eğer 09.09.1976 tarihinden sonra sigortalı olmuş ise ayrıca 44 yaşını tamamlama zorunluluğu olacak.Okurumuz yaş ve sigortalılık süresini tamamlamış ancak, prim gün sayısını doldurmamıştır. 5000 prim gün sayısını doldurması ve Bağ-Kur sigortasından sonra da en az 3,5 yıl SSK’lı olarak çalışması halinde SSK’dan emekli olabilecektir.
Resul Kurt
