Yeşil kart devri ve genel sağlık sigortası tescil işlemler - Genelge

T.C.

SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI

Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü

 

Sayı   : B.13.2.SGK.0.10.03.27/GSS- 34                                                          17/1/2012

Konu : Yeşil kart devri ve genel sağlık

sigortası tescil işlemleri

 

 

GENELGE

2012/2

 

 

1- Genel açıklamalar

 

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun (bu genelgede Kanun olarak anılacaktır) geçici 12 nci maddesi gereği 3816 sayılı Ödeme Gücü Olmayan Vatandaşların Tedavi Giderlerinin Yeşil Kart Verilerek Devlet Tarafından Karşılanması Hakkında Kanun kapsamında yeşil kart verilenlerin Kurumumuza devri ile ilgili geçiş süresi, 1/1/2012 tarihi itibariyle sona erdiğinden söz konusu kişiler, bu tarih itibariyle Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (1), (3) ve (9) numaralı alt bentleri kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılacaktır.

1/1/2012 tarihinden önce herhangi bir sosyal güvencesi olmayan kişiler ise 1/1/2012 tarihinde Kanunun 61 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi gereği 60 ıncı maddenin birinci fıkrasının (g) bendi (60/g) kapsamında, Kurumumuz tarafından re’sen genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilmiştir.

Kanunun geçici 12 nci maddesi uyarınca, yürürlükten kaldırılan kanunlardaki hak ve yükümlülükler çerçevesinde kamu idarelerince sağlık hizmetleri sağlananların da Kurumumuza devir işlemleri, 1/1/2012 tarihi itibariyle yapılmış ve bu tarih itibariyle Kanun hükümlerine göre sağlık hizmetlerinden yararlandırılacaktır.

Buna göre, geçiş süresinin sona erdiği tarih olan 1/1/2012 tarihinden itibaren sağlık hizmetleri Kurumumuza devir edilenler ile bu tarihten itibaren her hangi bir sosyal güvencesi olmayan ve Kanunun (60/g) bendi kapsamında sayılanların genel sağlık sigortası tescil ve gelir testi işlemleri aşağıdaki usul ve esaslara göre yapılacaktır. 

 

2- Kurumumuz tarafından devir alınacaklar

 

2.1- Yeşil kartlılar

1/1/2012 tarihi öncesinde yeşil kart verilerek sağlık yardımları karşılananlardan;

- 3816 sayılı Kanuna göre sağlık yardımları karşılananlar, Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı alt bendi (60/c-1),

- 2022 sayılı 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanuna göre aylık bağlananlar, Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (3) numaralı alt bendi (60/c-3),

- 442 sayılı Köy Kanunun 74 üncü maddesine göre görevlendirilen geçici köy korucuları ile ek 16 ncı maddesine göre aylık alanlar, Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (9) numaralı alt bendi (60/c-9),

kapsamında genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilecek ve aktivasyon işlemleri sistem üzerinden yapılarak Kanun hükümlerine göre sağlık hizmetlerinden yararlandırılacaktır.

2.2- Sağlık yardımları öğrenim gördükleri okullarınca karşılanan öğrenciler

Polis koleji, askeri liseler, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı ilköğretim ve ortaöğretim kurumlarında parasız yatılı veya burslu okuyanlar, Gülhane Askeri Tıp Akademisi Hemşirelik Yüksekokulu öğrencileri ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunun 46 ncı ve 47 nci maddelerine göre sağlık yardımları üniversiteler tarafından karşılanan Türk vatandaşı öğrenciler ile 1416 sayılı Ecnebi Memleketlere Gönderilecek Talebe Hakkında Kanuna göre yurt dışında öğrenim gören öğrencilerin Türkiye’de bulundukları süredeki, harp okulları ve polis akademisi ile fakülte ve yüksekokullarda Türk Silahlı Kuvvetleri ile Emniyet Genel Müdürlüğü hesabına okuyan öğrencilerin intibak sürelerine ait daha önce ilgili kurumlar tarafından karşılanan sağlık hizmetleri ve tedavi yardımları, Kanunun geçici 12 nci maddesi hükmüne istinaden Kurum tarafından devralınmıştır.

 

3- Sağlık hizmeti devralınmayacaklar

Kanunun geçici 20 nci maddesi gereği 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamındaki bankalar, sigorta ve reasürans şirketleri, ticaret odaları, sanayi odaları, borsalar veya bunların teşkil ettikleri birliklerin personeli için kurulmuş bulunan sandıkların iştirakçileri, bu sandıklardan aylık veya gelir bağlanmış olanlar ile bunların bakmakla yükümlülerinin sağlık hizmetleri, Kurumca devralınıncaya kadar ilgili kuruluşlarca karşılanacağından bu kişiler, devir işlemlerinden sonra genel sağlık sigortası kapsamına alınacaktır.

 

4- Kanun hükümlerine göre genel sağlık sigortası kapsamına girmeyenler

         - İkametgâhı Türkiye’de bulunmayanlar,

- Ceza infaz kurumları ile tutukevleri bünyesinde bulunan hükümlü ve tutuklular,

- Askerlik hizmetlerini er ve erbaş olarak yapmakta olanlar ile yedek subay okulu öğrencileri,

-Yabancı bir ülkede kurulu herhangi bir kuruluş tarafından ve o kuruluş adına ve hesabına Türkiye’ye bir iş için gönderilen ve yabancı ülkede sosyal sigortaya tâbi olduğunu belgeleyen kişiler,

- Türkiye’de kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan, yurt dışında ikamet eden ve o ülke sosyal güvenlik mevzuatına tâbi olanlar,

- Kamu idarelerinin dış temsilciliklerinde istihdam edilen ve temsilciliğin bulunduğu ülkede sürekli ikamet izni veya bu devletin vatandaşlığını da haiz bulunan Türk uyruklu sözleşmeli personelden, bulunduğu ülkenin sosyal güvenlik kurumunda sigortalı olduğunu belgeleyenler,

- Kamu idarelerinin dış temsilciliklerinde istihdam edilen sözleşmeli personelin uluslararası sosyal güvenlik sözleşmeleri çerçevesinde ve temsilciliğin bulunduğu ülkenin ilgili mevzuatının zorunlu kıldığı hallerde, işverenleri tarafından bulunulan ülkede sosyal sigorta kapsamında sigortalı yapılanlar,

- Ülkemizde oturma izni almış yabancı ülke vatandaşlarından yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında sigortalı olmayan ve yerleşim süresi bir yılı geçmeyenler,

- Yurtdışında geçen hizmetlerini borçlanarak aylık bağlanan kişilerden Türkiye’de ikamet etmeyenler,

- 3671 sayılı Türkiye Büyük Millet Meclisi Üyelerinin Ödenek, Yolluk ve Emekliliklerine Dair Kanunun 4 üncü maddesi uyarınca milletvekilleri, Yasama Organı Üyeliği ile açıktan atandığı Bakanlık görevi sona erenler ve bunların bakmakla yükümlü oldukları aile fertleri; ölenlerin aylık veya 5 inci madde gereğince tazminat alan veya müstahak olup da, bu tazminatı 5 inci maddenin üçüncü fıkrasındaki şartlar sebebiyle alamayan dul ve yetimleri,

- 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanunun 71 inci maddesine göre Anayasa Mahkemesi Başkanı ve üyeleri ile bunların emeklileri ve bakmakla yükümlü oldukları kişiler,

genel sağlık sigortalısı ve genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi sayılmaz.

 

5- Devir alınanların genel sağlık sigortalılığının başlangıcı, tescili ve sona ermesi

 

5.1-Yeşil kartlılar

3816 sayılı Kanuna göre sağlık yardımları karşılanan ve Kanunun (60/c-1) alt bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilen kişilerden, yeşil kart vize tarihleri sona erenler, gelir testi işlemleri sonuçlandırılıncaya kadar Kanunun 82 nci maddesine göre tespit edilen prime esas kazanç tutarının alt sınırının otuz günlük tutarı üzerinden primleri tahakkuk ettirilmek üzere vizelerinin sona erdiği tarihi takip eden gün itibariyle, (60/g) bendi kapsamında tescil edilecektir.

Kanunun (60/g) bendi kapsamında tescil işlemi yapılanlar, 28/12/2011 tarihli ve 28156 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Genel Sağlık Sigortası Kapsamında Gelir Tespiti, Tescil ve İzleme Sürecine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin (Yönetmelik) geçici 2 nci maddesi uyarınca bir ay içinde Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sisteminde (ADNKS) kayıtlı bulunan ikamet adresinin bulunduğu yerdeki sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarına başvurmak zorundadır.   

Bu kişilerden, bir ay içerisinde gelir testi yapılması için başvuranlar hakkında bu Genelgenin 7.3.1 bölümünde açıklandığı şekilde Kanunun (60/c-1) alt bendi kapsamında tescil işlemi yapılacak ya da (60/g) bendi kapsamındaki tescil işlemi güncellenecektir. Bu süre içerisinde başvurmayanlar hakkında ise Kanunun (60/g) bendi kapsamında aile içinde kişi başına düşen aylık ortalama gelirleri, asgari ücretin iki katından fazla kabul edilecek ve ödeyecekleri aylık prim tutarı asgari ücretin iki katı esas alınarak tescil işlemi yapılacaktır.

Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılanlardan 60 günden fazla prim ve prime ilişkin her türlü borcu bulunan ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48 inci maddesine göre tecil ve taksitlendirme talebi bulunmayan sigortalıların 18 yaş altı çocukları hariç olmak üzere bakmakla yükümlü olduğu kişilerden, Kanunun (60/g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı olmak için talepte bulunanlardan, devir tarihinden önce gelir testi sonucu yeşil kart verilen ve 1/1/2012 tarihi itibariyle Kanunun (60/c-1) alt bendi kapsamında tescil edilenlerden yeşil kart vize tarihleri sona erenler hakkında da yukarıda açıklandığı şekilde işlem yapılacaktır. Bu kişilerin, Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalının bakmakla yükümlüsü olarak sağlık hizmetlerinden yararlanmaya hak kazandığı tarihten itibaren Kanunun (60/c-1)  alt bendi veya (60/g) bendi kapsamdaki genel sağlık sigortalılığı sona erdirilecektir.

 

5.2- 2022 sayılı Kanuna göre aylık alanlar

2022 sayılı Kanun hükümlerine göre aylık alan ve yeşil kart kapsamında sağlık yardımlarından faydalanan kişiler, 1/1/2012 tarihi itibariyle Kanunun (60/c-3) alt bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilecektir.

Bu kişilerin 2022 sayılı Kanuna göre aylık alma haklarını kaybettikleri tarihten itibaren (60/c-3) bendi kapsamındaki genel sağlık sigortalılıkları sona erecektir.

 

 

 

5.3- 442 sayılı Kanunun 74 üncü maddesine göre görevlendirilenler ile ek 16 ncı maddesine göre aylık alanlar

442 sayılı Kanununun 74 üncü maddesinin ikinci fıkrasına göre görevlendirilen geçici köy korucuları ile Kanunun ek 16 ncı maddesine göre aylık alan ve yeşil kart kapsamında sağlık yardımlarından faydalanan kişiler, Kanunun (60/c-9) alt bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilecektir.

Bu kişilerden 74 üncü maddeye göre görevlendirilenler, görevlendirilmelerinin sona erdiği tarihten itibaren bu kapsamdaki genel sağlık sigortalılığı  sona erecektir.

442 sayılı Kanunun ek 16 ncı maddesine göre aylık bağlananların ise aylık alma haklarını kaybettikleri tarihten itibaren bu bent kapsamındaki genel sağlık sigortalılıkları sona erecektir.

 

6- 1/1/2012 tarihi itibariyle sosyal güvencesi olmayanların genel sağlık sigortası tescil işlemleri

 

6.1- Türk vatandaşları

1/1/2012 tarihinden sonra Kanunun (60/g) bendi hariç diğer bentleri ya da fıkraları kapsamında genel sağlık sigortalısı ya da Kanunun 3 üncü maddesinin (10) numaralı alt bendi uyarınca genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişisi olarak sağlık yardımlarından yararlanmayanlar ile yararlanma hakları sona erenler, yararlanma haklarının sona erdiği tarihten itibaren Kanunun (60/g) bendi kapsamında, 82 nci maddeye göre belirlenen aylık prime esas kazanç alt sınırı üzerinden re’sen tescil edilecektir.

 Re’sen tescil işlemi yapılan bu kişilere,  gelir testi işlemleri için ADNKS’de kayıtlı ikametlerinin bulunduğu yerdeki sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfına başvurmaları gerektiğine ilişkin bilgilendirme yazısı, 1/1/2012 tarihi itibariyle ilk defa tescil edilenlere Kurumumuzla PTT arasında yapılan protokole göre Kurumumuz Başkanlığı tarafından 7201 sayılı Tebligat Kanununa göre iadeli taahhütlü posta yoluyla tebliğ edilecektir.

Bu kişilerden, “Gelir testine müracaat bildirimi” (Ek:1) tebliğ edildiği tarihten itibaren bir ay içerisinde Kurumumuza ya da sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarına başvuranlardan gelir testi yapılanlar ile gelir testi istemeyen ya da “Gelir testine müracaat bildirimi” (Ek:1) ile tebliğ edildiği tarihten itibaren bir ay içerisinde Kurumumuza ya da sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarına başvurmayanlar hakkında, bu Genelgenin 7 nci bölümünde belirtildiği şekilde işlem yapılacaktır.

Kanunun (60/g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı olanlardan, bu bent kapsamında genel sağlık sigortalısı olma yönünde eşlerden birinin tercih talebi olması halinde, talepleri doğrultusunda tescil işlemi yapılacaktır.

 

6.2- Yabancı ülke vatandaşları

Yabancı ülke vatandaşlarından yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında sigortalı olmayanlar, ülkemizde kesintisiz yerleşim süresinin bir yılı geçtiği tarihten itibaren bir ay içinde genel sağlık sigortası giriş bildirgesi ile Kurumumuza başvurmaları halinde, Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (d) bendine (60/d) göre ülkemizde kesintisiz yerleşim süresinin bir yılı geçtiği tarih itibariyle genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilecektir.

Kurumumuza müracaat eden yabancı uyruklu vatandaşlardan, ikamet izin belgesi ile ilgili yabancı ülke sosyal güvenlik kurumundan ya da çalışma ataşeliğinden alınan genel sağlık sigortası uygulaması açısından sosyal güvenlik durumlarını gösteren yazının aslı veya fotokopisi ile yeminli mütercim tarafından yapılan tercümesinin aslının veya onaylı suretinin ibraz edilmesi istenecektir. Bu kişilerin ikametgâh izin belgesinde yer alan ikamet sürelerinin kesintisiz bir yılı doldurup doldurmadığının kontrol edilmesi sonucunda, kesintisiz bir yılı dolduranların ikamet izin belgesinin fotokopisi, yeminli mütercim tercümesinin aslı veya onaylı sureti ile sigortalılığına ilişkin yazısının birer örneği dosyasında saklanacaktır.

Bu kişilerden kesintisiz bir yılı doldurduğu tarihten itibaren bir ay içinde genel sağlık sigortası giriş bildirgesi ile Kurumumuza müracaat etmeyenler hakkında Kanunun 102 nci maddesine göre idari para cezası uygulanacaktır.

Diğer taraftan, bu kapsamdakilerin ikamet izni bitiş tarihlerinin sosyal güvenlik il müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezi tarafından takiplerinin yapılarak ikamet izni bitiş tarihi itibariyle genel sağlık sigortalılığı sonlandırılacaktır. İkamet izinlerinin bittiği tarihi takip eden günden itibaren başlayan yeni bir ikamet izin belgesi ibraz etmeleri halinde, Kanunun (60/d) bendi kapsamındaki genel sağlık sigortalılığı devam ettirilecektir.

Bu kişilerin genel sağlık sigortalılığı; ikametin sona erdiği, yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında sigortalı olduğu, 60 ıncı maddenin birinci fıkrasının diğer bentleri ya da fıkraları kapsamında genel sağlık sigortalısı veya bakmakla yükümlü olunan kişi sayıldığı, ikametinin başka bir ülkeye nakledildiği tarih ya da ölümü halinde ölüm tarihi itibariyle sona erecektir.

 

7- Gelir testi işlemleri       

3/6/2011 tarihli ve 633 sayılı KHK ile genel sağlık sigortalılığının tespitinde esas alınacak gelir tespit testlerine ilişkin usul ve esasları belirlemek, sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarıyla işbirliği yaparak uygulamak Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın görev alanı arasında sayılmıştır.

Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin ikinci fıkrasında gelir testi işlemlerinin sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıfları tarafından yapılması öngörülmüştür.  

1/1/2012 tarihinden itibaren Kanunun (60/c-1) alt bendi veya (60/g) bendi kapsamında olanların anılan Yönetmelik hükümleri doğrultusunda gelir testi ve tescil işlemleri aşağıdaki açıklamalar doğrultusunda yapılacaktır.

 

7.1- Gelir testi işlemlerinde aile ve hane

Gelir tespitinde aile olarak, aynı hane içinde yaşayan MERNİS kayıtlarında yer alan eş, yaşlarına bakılmaksızın evli olmayan çocuk ve genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilecek kişinin ana ve babası esas alınacaktır. Ancak, aynı hanede yaşamayan ve öğrenim nedeniyle başka bir hanede yaşayan evli olmayan çocuklardan 25 yaşını doldurmayanlar gelir tespitinde aile içinde değerlendirilecektir.

Aynı hanede yaşayan aile bireylerinden genel sağlık sigortalısı ya da bakmakla yükümlü olunan kişiler de gelir tespiti işleminde dikkate alınacak, ancak bu kişiler hakkında gelir testi sonuçlandığı tarihe göre herhangi bir işlem yapılmayacaktır.

Genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilecek kişinin kanuni temsilcisinin eş, evli olmayan çocuk, ana ve baba dışında bir kişi olması halinde bu kişi gelir tespiti işleminde dikkate alınmayacaktır.

Gelir tespiti işlemlerinde hane olarak ADNKS sisteminde yer alan adres dikkate alınacaktır. ADNKS’ de yer alan adreste birden fazla aile olması halinde her bir aile için ayrı ayrı gelir tespiti işlemi yapılacaktır.

ADNKS sisteminde yer alan adreste yaşamayan ve genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olunan kişisi olan ana ve baba hakkında ayrı gelir tespiti işlemi yapılacaktır.

 

7.2- Gelir testi işlemlerinde başvuru

Kanunun (60/g) bendi kapsamında re’sen genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilenlere, gelir testi işlemleri için ADNKS’de kayıtlı ikametlerinin bulunduğu yerdeki sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfına başvurmaları gerektiği, bu Genelge ekinde yer alan “Gelir testine müracaat bildirimi” (Ek: 1) ile sosyal güvenlik il müdürlüğü/ sosyal güvenlik merkezi tarafından 7201 sayılı Kanuna göre iadeli taahhütlü posta yoluyla tebliğ edilecektir.

Bu kişilerden, “Gelir testine müracaat bildirimi” (Ek: 1) tebliğ edildiği tarihten itibaren bir ay içinde sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfına başvurmayanların tescil başlangıç tarihinden itibaren aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutarı, Kanunun 82 nci maddesine göre belirlenen aylık prime esas kazancın (asgari ücretin) iki katı esas alınarak primleri tahakkuk ettirilecek ve ödemesi gereken prim miktarı, sosyal güvenlik il müdürlüğü/ sosyal güvenlik merkezi tarafından 7201 sayılı Kanuna göre iadeli taahhütlü posta yoluyla tebliğ edilecektir.

Kanunun (60/c-1) alt bendi ve (60/g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı olması gerekenlerin gelir tespitine esas teşkil edecek göstergeleri içeren başvuru formu ile ADNKS’ de kayıtlı oldukları ikametgâh adreslerinin bulunduğu il veya ilçe idari sınırları içindeki vakfa müracaat etmeleri gerekmektedir. Bu kişilerden, Kurumumuza müracaat edenler ise ilgili sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfına yönlendirilecek ya da sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfı tarafından hazırlanan ve sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezilerine gönderilen başvuru formları doldurulacak, “GSS Tescil ve Aktivasyon Programı” ndaki “Gelir Testi Bildirimleri” menüsünde yer alan “Gelir Testi Talebi Gönderilenler Listesi” nde yer alan “başvuru formu alındı” kutucuğu işaretlenecektir.

Sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezlerine verilen başvuru formları, sosyal güvenlik il müdürlüğünce/sosyal güvenlik merkezlerince en geç üç iş günü içinde ilgili vakfa gönderilecektir.

Kanuni temsilcisi bulunanların başvuru işlemi kanuni temsilciler tarafından yapılabilecek ve bu kişilerin kanuni temsilci olduğuna ait mahkeme kararı ya da vekaletname başvuru formuna eklenecektir.

Ayrıca, gelir testi için başvuru yapılacak sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfının adres ve diğer iletişim bilgilerine, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın “http://www.aile.gov.tr” veya “http://www.sydgm.gov.tr/tr/vakif” web adresinden erişile bilinecektir.

 

7.3- Gelir testi sonucuna göre yapılacak işlemler

 

7.3.1- Tescil işlemleri

Sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfı tarafından yapılan gelir testi işlemi sonucunda gelir testine esas alınan aile ve gelir testi bilgileri, “GSS Tescil ve Aktivasyon Programı” aracılığıyla elektronik ortamda Kurumumuza bildirilecektir.

Bakmakla yükümlü olduğu kişi ya da genel sağlık sigortalısı olarak sağlık yardımlarından yararlanma hakları sona erdiği tarihten itibaren, Kanunun (60/g) bendi kapsamında tescil edildiği tespit edilenlere, sosyal güvenlik il müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezi tarafından “GSS Tescil ve Aktivasyon Programı” nda yer alan “Gelir testine müracaat bildirimi” (Ek:1), 7201 sayılı Kanuna göre iadeli taahhütlü posta yoluyla tebliğ edilerek sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfına müracaat etmeleri gerektiği konusunda bilgi verilecektir.

“Gelir testine müracaat bildirimi” (Ek:1) tebliğ edildiği tarihten itibaren bir ay içinde sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfına başvuranlardan;

Kurumumuza elektronik ortamda bildirilen gelir testi işlemine esas tutulan ailenin bu Genelgenin 7.1 bölümünde tanımlanan aile olup olmadığının kontrol edilerek yapılan gelir testi sonucuna göre aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutarı, asgari ücretin üçte birinden az olduğu tespit edilenler, Kanunun (60/g) bendi kapsamında re’sen tescil edildiği tarih itibariyle, (60/g) tescil işlemi sona erdirilecek ve bu tarih itibariyle (60/c-1) alt bendi kapsamında tescil edilecektir. Bunlara, genel sağlık sigortası kapsamına alındığını içeren “GSS Tescil Bildirimi” (Ek:2), sosyal güvenlik il müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezi tarafından 7201 sayılı Kanuna göre iadeli taahhütlü posta yoluyla tebliğ edilecektir.

Gelir testi işlemine esas tutulan ailenin, bu Genelgenin 7.1 bölümünde tanımlanan aile olup olmadığı kontrol edilerek eşlerden (tercihleri de dikkate alınarak) birisi, Kanunun (60/g) bendi kapsamında tescil edilecek ve yapılan gelir testi sonucuna göre aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutarı;

- Asgari ücretin üçte birinden asgari ücrete kadar olduğu tespit edilenler, Kanunun 82 nci maddesine göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz günlük tutarının üçte biri üzerinden tescil başlangıç tarihi itibariyle,

- Asgari ücretten asgari ücretin iki katına kadar olduğu tespit edilenler, Kanunun 82 nci maddesine göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz günlük tutarı üzerinden tescil başlangıç tarihi itibariyle,

- Asgari ücretin iki katından fazla olduğu tespit edilenler, Kanunun 82 nci maddesine göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz günlük tutarının iki katı üzerinden gelir testinin sonuçlandığı tarih itibariyle gelir değişikliği, sosyal güvenlik il müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezi tarafından “GSS Tescil ve Aktivasyon Programı” nda yer alan “GSS 60/g Türk Vatandaşı” menüsünden güncellenecek, tescil ve MOSİP sistemi üzerinden tahakkuk eden ödemesi gereken prim miktarı, “GSS Tescil Bildirimi” (Ek:2) ile 7201 sayılı Kanuna göre iadeli taahhütlü posta yoluyla tebliğ edilecektir.

Bu kapsamda tescil edilen genel sağlık sigortalısının Kanuna göre bakmakla yükümlü olduğu tespit edilen kişiler, bakmakla yükümlü olunan kişi olarak sağlık yardımlarından faydalandırılacaktır.

Eşlerin, her ikisinin farklı tarihler itibariyle tercih talepleri olması halinde son tercih talepleri dikkate alınacaktır.

Aynı hanede yaşayan birden fazla aile olması durumunda, her aile ayrı ayrı Kanunun (60/g) bendi kapsamında tescil edilecek ve ödemesi gereken prim miktarı, 7201 sayılı Kanuna göre iadeli taahhütlü posta yoluyla tebliğ edilecektir.

“Gelir testine müracaat bildirimi” (Ek:1) tebliğ edildiği tarihten itibaren bir ay içinde sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfına başvurmayanların, aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutarı, Kanunun 82 nci maddesine göre belirlenen aylık prime esas kazancın (asgari ücretin) iki katı kabul edilerek gelir değişikliği, sosyal güvenlik il müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezi tarafından “GSS Tescil ve Aktivasyon Programı” nda yer alan “GSS 60/g Türk Vatandaşı” menüsünden güncellenecektir. Güncelleme işlemi sonucunda MOSİP sistemi üzerinden tahakkuk eden ve ödemesi gereken prim miktarı, “GSS Tescil Bildirimi” (Ek:2) ile 7201 sayılı Kanuna göre iadeli taahhütlü posta yoluyla tebliğ edilecektir.

Gelir testine bir aylık süre içinde başvurmayan ve tescil başlangıç tarihinden itibaren asgari ücretin iki katı esas alınarak primleri tahakkuk ettirilenlerin daha sonra gelir testi yaptırmak üzere sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarına başvurması halinde yapılan gelir testi sonucuna göre;

- Kanunun (60/c-1) alt bendi kapsamında olduğu tespit edilenlerden, “Gelir testine müracaat bildirimi” (Ek:1) tebliğ edildiği tarihten itibaren altı ay içinde sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfına başvuranların, Kanunun (60/g) bendi kapsamında tescil edildiği tarih itibariyle bu bent kapsamındaki tescil işlemi sona erdirilecek ve bu tarih itibariyle (60/c-1) alt bendi kapsamında tescil edilerek (60/g) bendi kapsamındaki tahakkukları MOSİP sistemi üzerinden iptal edilecektir. Bu kişilerin, gelir testinin yapıldığı tarihten önce gelir durumlarında değişiklik olduğuna ilişkin ihbar, şikayet, muvazaalı işlem ya da denetim sonucunda belgeye dayalı gelirinde ödenecek prim miktarını etkileyecek şekilde değişiklik olduğu tespit edilenler hakkında, tescil başlangıç tarihi itibariyle yapılan (60/c-1) alt bendi kapsamındaki tescil işlemi iptal edilecektir. Tescil başlangıç tarihi itibariyle Kanunun (60/g) bendi kapsamında tescil işlemi güncellenerek asgari ücretin iki katı üzerinden primleri MOSİP sistemi üzerinden tahakkuk ettirilecek ve ödemesi gereken prim miktarı, “GSS Tescil Bildirimi” (Ek:2) ile 7201 sayılı Kanuna göre iadeli taahhütlü posta yoluyla tebliğ edilecektir.

- “Gelir testine müracaat bildirimi” (Ek:1) tebliğ edildiği tarihten itibaren altı ay geçtikten sonra sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfına başvuranlardan, gelir testi sonucunda Kanunun (60/c-1) alt bendi kapsamında olduğu tespit edilenlerin ise, gelir testinin sonuçlandığı tarihe kadar (60/g) bendi kapsamında asgari ücretin iki katı üzerinden primleri MOSİP sistemi üzerinden tahakkuk ettirilecek ve ödemesi gereken prim miktarı, “GSS Tescil Bildirimi” (Ek:2) ile 7201 sayılı Kanuna göre iadeli taahhütlü posta yoluyla tebliğ edilecektir. Gelir testinin sonuçlandığı tarihten itibaren ise (60/c-1) alt bendi kapsamında tescil edilecektir.

- Gelir testi sonucuna göre, (60/g) bendi kapsamında olduğu tespit edilenlerin ise, daha önce Kanunun 82 nci maddesine göre belirlenen aylık prime esas kazancın (asgari ücretin) iki katı esas alınarak tahakkuk ettirilen primleri, gelir testi sonucuna göre gelir testinin sonuçlandığı tarih itibariyle gelir değişikliği “GSS Tescil ve Aktivasyon Programı” nda yer alan “GSS 60/g Türk Vatandaşı” menüsünden güncellenecektir. Güncelleme işlemi sonucunda MOSİP sistemi üzerinden tahakkuk eden ve ödemesi gereken prim miktarı, “GSS Tescil Bildirimi” (Ek:2) ile 7201 sayılı Kanuna göre iadeli taahhütlü posta yoluyla tebliğ edilecektir.

Kuruma müracaat ederek gelir testi yaptırmak istemediğini yazılı olarak beyan edenler ile gelir testi yapılması için “Gelir testine müracaat bildirimi” (Ek:1) tebliğ edildiği tarihten itibaren bir ay içerisinde vakfa müracaat etmeyenler, tescil tarihi itibariyle aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutarı, Kanunun 82 nci maddesine göre belirlenen aylık prime esas kazanç alt sınırının iki katından fazla olduğu kabul edilerek asgari ücretin iki katı üzerinden ödemeleri gereken prim tutarı güncellenecek, sosyal güvenlik il müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezi tarafından tescil ve prim ödeme yükümlülüğüne ilişkin hususları içeren “GSS Tescil Bildirimi” (Ek:2) ile 7201 sayılı Kanuna göre iadeli taahhütlü posta yoluyla tebliğ edilecektir.

Kanunun (60/g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilenlerin gelir testi sonucuna göre aile içindeki gelirleri asgari ücretin altında kalan genel sağlık sigortalılarının bu sürelerde gelir testi sonucu, ödemeleri gereken tutarların üzerinde yaptıkları ödemeler herhangi bir faiz uygulanmaksızın iade veya mahsup edilecektir.

Kanunun (60/c-1) ya da (60/g) bendine göre genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilmemesi gerektiği halde sehven tescil edilen kişilerin tescillerinin iptal edilmesi ya da bu kişilerin tescil başlangıç tarihlerinde değişiklik olması halinde MOSİP sistemi üzerinden oluşan prim tahakkukları yine MOSİP sitemi üzerinden iptal edilecek ya da değişiklik yapılacaktır.

Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılanlardan 60 günden fazla prim ve prime ilişkin her türlü borcu bulunan ve 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre tecil ve taksitlendirme talebi bulunmayan sigortalıların 18 yaş altı çocukları hariç olmak üzere bakmakla yükümlü olduğu kişilerden, Kanunun (60/g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı olmak için talepte bulunanlardan, Kanunun (60/g) bendi kapsamında tescil edilenler hakkında da yukarıda açıklandığı şekilde işlem yapılacaktır. Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalı olanlar, bu şekilde Kanunun (60/g) bendi kapsamında tescil edilen kişinin, bakmakla yükümlü olduğu kişisi olarak sağlık yardımlarından faydalandırılmaz.

4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 11 inci maddesinde erginliğin kişinin 18 yaşını doldurması ile başlayacağı ve evlenmenin kişiyi ergin kılacağı, aynı Kanunun 124 üncü maddesinde erkek veya kadının on yedi yaşını doldurmadıkça evlenemeyeceği ancak, hâkimin olağanüstü durumlarda ve pek önemli bir sebeple on altı yaşını doldurmuş olan erkek veya kadının evlenmesine izin verebileceği hüküm altına alınmıştır. Buna göre, evli olan 18 yaşından küçük ve herhangi bir sosyal güvencesi olmayan kişilerden,

- 17 yaşından büyük ya da 16 yaşından büyük ve mahkeme kararı ile evlenmesine izin verildiği tespit edilenlerden,

Kanunun (60/g) bendine göre genel sağlık sigortalısı olmak için Kuruma müracaat edenler, müracaat tarihi itibariyle tescil edilecek ve bunlar hakkında, bu Genelgenin 7 nci bölümünde açıklandığı şekilde işlem yapılacaktır.

         Kanunun (60/c-1) alt bendi ya da (60/g) bendi  kapsamında genel sağlık sigortalısı olanların genel sağlık sigortalılıkları; 60 ıncı maddenin birinci fıkrasının diğer bentleri ya da fıkraları kapsamında genel sağlık sigortalısı veya bakmakla yükümlü olunan kişi sayıldığı, ikametinin başka bir ülkeye nakledildiği tarih ve ölümü halinde ölüm tarihi itibariyle sona erecektir.

Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalının bakmakla yükümlüsü olarak sağlık hizmetlerinden yararlanmaya hak kazananlar, bu hakkı kazandığı tarihten itibaren Kanunun (60/g) bendi kapsamdaki genel sağlık sigortalılığı sona erdirilecektir.

ADNKS’ de geçerli adresi bulunmaması nedeniyle 1/1/2012 tarihi itibariyle Kanunun (60/g) bendi kapsamında tescil edilmeyenlerin, Kurum tarafından tespiti ya da bu kişilerin Kuruma müracaatı halinde, 1/1/2012 tarihi ile Kurum tarafından tespit tarihi ya da müracaat ettikleri tarih arasında geçen sürede, Kurum kayıtlarının incelenmesi ve gerekli araştırmaların yapılması sonucunda bu kapsamda genel sağlık sigortalısı olduğu halde tescil edilmediği tespit edilenler, 1/1/2012 tarihi itibariyle Kanunun (60/g) bendi kapsamında tescil edilecek ve bu Genelgenin 7.3.1. bölümünde açıklandığı şekilde işlem yapılacaktır.

Bu şekilde tescil işlemi yapılan kişilerin, 1/1/2012 tarihi ile Kurum tarafından tespit tarihi ya da müracaat ettikleri tarih arasında geçen sürede, genel sağlık sigortalısı sayılmadığı sürelerin bulunması halinde, bu sürelerin başladığı tarihten bir gün öncesi tarih itibariyle Kanunun (60/g) bendi kapsamındaki tescili sona erdirilecek, genel sağlık sigortalısı sayılmadığı sürenin sona erdiği tarihi takip eden tarih itibariyle Kanunun (60/g) bendi kapsamında yeniden tescil edilecektir.

Bu kişilerden, 1/1/2012 tarihi ile Kurum tarafından tespit tarihi ya da müracaat ettikleri tarih arasında geçen sürenin tamamında genel sağlık sigortalısı sayılmadığı tespit edilenler hakkında herhangi bir işlem yapılmayacaktır.

 

7.4- Gelir tespitinin yenilenmesi

Sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıfları tarafından gelir tespiti yapıldıktan sonra gelir durumları değişenler ile ADNKS kayıtlarına göre hane içinde yer alan ailede doğum, ölüm, evlenme, boşanma ve benzeri nedenlerle değişiklik meydana gelenlerin, değişikliğin meydana geldiği tarihten itibaren bir ay içinde Kuruma ya da vakfa müracaat etmeleri gerekmektedir.

Gelir tespiti yapılanlardan, tescilin yapıldığı tarihten itibaren doksan günde bir aile içindeki bireylere ait verilerin Bütünleşik Sosyal Yardım Hizmetleri Projesinde (BSYHP) otomatik olarak güncellenmesi sonucunda gelir durumu değişenlerin tescil işlemleri, değişikliğin meydana geldiği tarih itibariyle bu Genelgenin 7.3.1 bölümünde açıklandığı şekilde güncellenecektir. 

Gelir testi sonucuna göre Kanunun (60/c-1) alt bendi ya da (60/g) bendi kapsamında tescil işlemi yapılanlar, yukarıda belirtilen durumlar hariç olmak üzere gelir tespitinin yapıldığı tarihten itibaren altı ay geçtikten sonra yeni bir gelir testi talebinde bulunabilirler.

 

7.5- Gelir testi sonucuna itiraz

Sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıfları tarafından bildirilen gelir tespiti sonucunda Kanunun (60/c-1) alt bendi ya da (60/g) bendi kapsamında yapılan tescil işlemi ve ödeyecekleri prim tutarı tebliğ edilenler, gelir testi sonucuna karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde gelir tespit işlemini yapan ilgili vakfa yazılı olarak itiraz edebilecektir.

Gelir testine yapılan itiraz, sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıf kayıtlarına intikal tarihinden itibaren 15 gün içinde vakıf tarafından karara bağlanarak itirazda bulunan genel sağlık sigortalısına ve Kurumumuza bildirilecektir.

 

8- Genel sağlık sigortalılığı statüsünün çakışması

Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (f) bendine (60/f) göre bu Kanundan önce yürürlükte bulunan mülga kanunlara göre gelir veya aylık alması nedeniyle genel sağlık sigortalısı sayılanlar,

Kanunun 53 üncü maddesi hariç olmak üzere 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine göre ve isteğe bağlı sigortalı olanlar,

Türkiye İş Kurumu’ndan işsizlik ödeneği alan ve Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (e) bendine (60/e) göre genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilenler,

aynı zamanda Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının diğer bentleri gereği de genel sağlık sigortalısı sayılmaları halinde, en son durumlarına göre genel sağlık sigortalısı sayılacaktır.

Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (4), (5), (6) ve (8) numaralı alt bentlerine göre genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilenler aynı zamanda 60 ıncı maddenin birinci fıkrasının diğer bentleri kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılmaları halinde, Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (4), (5), (6) ve (8) numaralı alt bentlerine göre tescil edilecektir.

 

9- Sağlık yardımları devir alınanların bakmakla yükümlü olduğu kişiler

 

9.1- Yeşil kartlılar

Devir tarihinden önce yeşil kart verilerek sağlık yardımları karşılanan ve 1/1/2012 tarihi itibariyle Kanunun (60/c-1) alt bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilenlerin Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının 10 numaralı bendinde bakmakla yükümlü olduğu kişi düzenlenmediğinden bu kapsamda tescil edilenlerin, MERNİS kayıtlarına göre tespit edilen Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının 10 numaralı bendine göre bakmakla yükümlü olduğu kişi şartlarını taşıyanlar, Kanunun (60/c-1) alt bendi kapsamında ayrı ayrı tescil edilecek ve tescil tarihinden itibaren sağlık hizmetlerinden yararlandırılacaktır.

442 sayılı Kanunun 74 üncü maddesinin dördüncü fıkrasında “…asgari on yıl üzerinden tazminat alarak görevinden ayrılanlar veya aylık bağlanmış olan geçici köy korucuları ile bunların eşleri, bakmakla yükümlü oldukları anne, baba ve çocuklarının muayene, tetkik ve tedavileri hakkında da birinci ve ikinci fıkra hükümleri uygulanır. Geçici köy korucularının ölümü sebebiyle eşlerine aylık bağlanması durumunda yukarıda belirtilen hak sahiplerine aynı şekilde muayene, tetkik ve tedavi yardımı yapılmasına devam olunur.” hükmü yer aldığından asgari on yıl üzerinden tazminat alarak görevinden ayrılanlarla bunların bakmakla yükümlü olduğu kişiler, vize tarihleri sona erinceye kadar Kanunun (60/c-1) kapsamında sağlık yardımlarından yararlandırılacaktır. Bu kişilerden, yeşil kart vize tarihleri sona erenler hakkında bu Genelgenin 7.3.1. bölümünde açıklandığı şekilde işlem yapılacaktır.

 

9.2- 2022 sayılı Kanuna göre aylık alanlar

2022 sayılı Kanun hükümlerine göre aylık alan ve 1/1/2012 tarihi itibariyle Kanunun (60/c-3) alt bendi kapsamında tescil edilenlerin eş, çocuk ile ana ve babası, Kanunun 3 üncü maddesinin (10) numaralı alt bendine göre sigortalının bakmakla yükümlü olduğu kişi olarak sağlık hizmetlerinden yararlandırılacaktır.

Bunların, bakmakla yükümlü olduğu kişilerden sigortalı, gelir veya aylık bağlanmayan eşleri ile sigortalı, gelir veya aylık bağlanmayan ve evli olmayan 18 yaşından büyük çocuklarından öğrenci olanlar, öğrenim belgelerinde belirtilen sürelerde genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi olarak sağlık hizmetlerinden yararlandırılacaktır.

Her türlü kazanç ve irattan elde ettiği gelirler toplamı, yürürlükte bulunan asgari ücretin net tutarından daha az olduğu tespit edilen, diğer çocuklarından sağlık yardımı almayan ve geçimleri 2022 sayılı Kanuna göre aylık alan kişiler tarafından sağlanan ana ve baba, bakmakla yükümlü olunan kişi olarak sağlık hizmetlerinden yararlandırılacaktır.

Ancak, 2022 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesinin üçüncü fıkrasına göre aylık hakkından yararlanan 18 yaşından küçük özürlülerin yalnızca kendilerinin sağlık hizmetlerinden yararlanacağı hüküm altına alındığından bu kişilerin ana ve babası, bakmakla yükümlü olunan kişi olarak sağlık hizmetlerinden yararlanamayacaktır.

Kanunun (60/c-3) alt bendi kapsamında bulunanların, bu kapsamda genel sağlık sigortalılıklarının sona ermesi ve kendi çalışmaları nedeniyle gelir veya aylık bağlanması durum değişikliği olarak kabul edilecektir. Durum değişikliği olan kişilerin yeniden Kanunun 60 ıncı maddesinin diğer bentleri ya da fıkraları kapsamında sigortalı sayılması halinde, son durumları dikkate alınarak Kanun hükümlerine göre sağlık hizmetlerinden yararlandırılacaktır.

  

9.3- 442 sayılı Kanununun 74 üncü maddesine göre görevlendirilenler ile aynı Kanunun ek 16 ncı maddesine göre aylık alanlar

442 sayılı Kanununun 74 üncü maddesine göre geçici köy korucusu olarak görevlendirilenler ile ek 16 ncı maddesine göre aylık alan ve Kanunun (60/c-9) alt bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılanların eş, çocuk, ana ve babası, bakmakla yükümlü olduğu kişisi sayılacaktır.

Kanunun geçici 12 nci maddesi gereğince devir tarihinde ilgili kanunları gereği bakmakla yükümlü olunan kişi olarak sağlık hizmetlerinden yararlananlar, devir tarihinden sonra da durum değişikliği oluncaya kadar aynı şartlarla sağlık hizmetlerinden yararlandırılacaktır.

442 sayılı Kanuna tabi görevlendirilenlerin bakmakla yükümlü olduğu kişilerin tespiti, bu Kanunun 74 üncü maddesinin dördüncü fıkrası gereği, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümlerine göre yapılacaktır. Buna göre, geçici köy korucusu olarak görevlendirilenler ile bu Kanuna göre aylık alanların, sigortalı sayılmayan, isteğe bağlı sigortalı olmayan, evli olmayan, kendi çalışmaları nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olan bakmakla yükümlü olduğu erkek ve kız çocukları öğrenim durumlarına bakılmaksızın, durum değişikliği olmaması şartıyla 25 yaşını dolduruncaya kadar sağlık hizmetlerinden yararlandırılacaktır.

Kanunun 105 inci maddesinde belirtilen “… diğer kanunların bu Kanuna aykırı hükümleri uygulanmaz.” hükmü gereği, 442 sayılı Kanunun 74 ncü maddesine göre 1/1/2012 tarihinden itibaren ilk defa geçici köy korucusu olarak görevlendirilenler ile ek 16 ncı maddesine göre aylık bağlananların bakmakla yükümlü olduğu kişilerin tespiti Kanun hükümlerine göre yapılacaktır.

Kanunun (60/c-9) alt bendi kapsamındaki kişilerin bu kapsamdaki sigortalılıklarının sona ermesi, emekli olması veya kendi çalışmaları nedeniyle gelir veya aylık bağlanması halleri durum değişikliği olarak sayılacak ve bu kişiler son durumları dikkate alınarak sağlık hizmetlerinden yararlandırılacaktır.

Diğer taraftan, Kanunun (60/c-9) alt bendi kapsamındakilerin bakmakla yükümlü olunan;

- Eşin boşanması, sigortalı veya isteğe bağlı sigortalı olması,

- Erkek çocuğun sigortalı veya isteğe bağlı sigortalı olması, gelir ve/veya aylık alması, evlenmesi ya da 25 yaşını doldurması, 

- Kız çocuğunun zorunlu sigortalı veya isteğe bağlı sigortalı olması, gelir ve/veya aylık alması ya da evlenmesi,

- Malul çocukların zorunlu sigortalı, isteğe bağlı sigortalı olması, gelir ve/veya aylık alması, evlenmesi ya da malullük durumunun ortadan kalkması,

- Ana babanın zorunlu sigortalı, isteğe bağlı sigortalı olması, gelir ve/veya aylık alması, 2022 sayılı Kanuna göre aylık bağlanması, evli olmayan ana veya babanın evlenmesi,

halleri durum değişikliği olarak değerlendirilecektir.

Devir tarihinden sonra durum değişikliği meydana gelen malul çocuklara ait sağlık hizmet sunucuları tarafından verilen raporların, Kurum Sağlık Kurulunca değerlendirilmesi sonucu malul sayılanlar bakmakla yükümlü olunan kişi olarak sağlık hizmetlerinden yararlandırılacaktır.

 

9.4- Kanunun (60/c-3) ve (60/c-9) alt bentlerine tabi genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu yabancı uyruklu kişiler

Genel sağlık sigortalısının yabancı uyruklu eşi oturma izninin bulunması, yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında sigortalı sayılmaması, sigortalı ve isteğe bağlı sigortalı olmaması halinde, Kısa Vadeli Sigorta Kolları Uygulama Tebliğinin 23 üncü maddesinde belirtilen belgeleri ibraz etmesi şartıyla genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi olarak sağlık hizmetlerinden yararlandırılacaktır.

 

9.5- Kanunun (60/c-3) ve (60/c-9) alt bentlerine tabi genel sağlık sigortalılarının  bakmakla yükümlü olduğu kişilerin sağlık aktivasyon işlemleri

Devir alınan genel sağlık sigortalılarının bakmakla yükümlü olduğu eşi ile 18 yaş altı çocuklarının sağlık aktivasyonları sistem tarafından otomatik olarak, 18 yaşından büyük  çocuklarının ise yeşil kart vizelerinin sona erdiği tarihten itibaren, Kısa Vadeli Sigorta Kolları Uygulama Tebliğinin 23 üncü maddesinde belirtilen belgeleri ibraz etmeleri şartıyla, genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişilerin sağlık aktivasyon işlemleri, Sağlık Provizyon Aktivasyon Sistemi’nin (SPAS) uygulandığı illerde “Süreli Kayıt Girişi” ekranından, diğer illerde ise SPAS test programındaki aynı ekrandan manuel olarak yapılacaktır.

Bakmakla yükümlü olunan ana ve babanın sağlık aktivasyonları, SPAS’ın uygulandığı illerde “Bakmakla Yükümlü Girişi” ekranından, diğer illerde ise SPAS test programındaki aynı ekrandan manuel olarak yapılacaktır.

1/10/2008 tarihinden önce 442 sayılı Kanuna tabi geçici köy korucuları ile aylık alanların bakmakla yükümlü olduğu 18 yaşından büyük kız çocuklarından 1/1/2012 tarihinden önce sağlık aktivasyonu yapılmayanların sağlık aktivasyonları, SPAS’ın uygulandığı illerde “Okumayan Kız Çocukları” ekranından, diğer illerde ise SPAS test programındaki aynı ekrandan manuel olarak yapılacaktır.

 

9.6- Sağlık yardımları devir alınanların bakmakla yükümlü olduğu kişilerin birden fazla kişi üzerinden bakmakla yükümlü olunan kişi kapsamında olması

Kanunun (60/c-3) veya (60/c-9) alt bendine tabi genel sağlık sigortalısının eşi Kanunun 60 ıncı maddesinin diğer bentlerine tabi sigortalı olması durumunda, söz konusu sigortalının çocukları tercihlerine göre ana veya babasının üzerinden sağlık hizmetlerinden yararlandırılacaktır.

Söz konusu sigortalıların anne ve babasının aynı zamanda Kanunun 60 ıncı maddesinin diğer bentlerine tabi genel sağlık sigortalısı olan çocuğunun bulunması durumunda tercihlerine göre sağlık hizmetlerinden yararlandırılacaktır.

Kanunun (60/c-3) veya (60/c-9) alt bendine tabi genel sağlık sigortalılarının aynı zamanda 60 ıncı maddenin diğer bentlerine tabi genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi konumunda olması durumunda, öncelikle kendi sigortalılığı üzerinden sağlık hizmetlerinden yararlandırılacaktır.

 

10- Diğer hususlar

 

10.1- Kanunun 88 inci maddesinin dördüncü fıkrası kapsamında çalışanların genel sağlık sigortalılığı

Kanunun geçici 12 nci maddesinde öngörülen geçiş süresinin sona erdiği 1/1/2012 tarihinden itibaren 4857 sayılı Kanunun 13 ve 14 üncü maddelerine göre kısmi süreli veya çağrı üzerine çalışanlar ile ev hizmetlerinde ay içerisinde 30 günden az çalışanların, Kanunun 88 inci maddesi gereği eksik günlerine ait genel sağlık sigortası primlerini 30 güne tamamlamaları zorunludur.

Söz konusu hüküm gereği, 1/1/2012 tarihinden itibaren bu kapsamdaki sigortalılardan, ay içinde 30 günden eksik çalıştıkları süreleri, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında isteğe bağlı prim ödeyerek tamamlayanlar hariç, işverenleri tarafından ay içinde 30 gün bildirimi yapılmadığı günden itibaren, 30 günden eksik kalan günleri için Kanunun (60/g) bendi kapsamında aylık prime esas kazanç alt sınırı üzerinden re’sen sistem üzerinden tescil edilecek ve bu Genelgenin 7.3.1. bölümünde açıklandığı şekilde işlem yapılacaktır.

Kanunun 88 inci maddesinin dördüncü fıkrası kapsamında çalışanların genel sağlık sigortası tescil işlemi, 1/1/2012 tarihinden önce bu kapsamda çalışıp bu tarihten sonra da çalışmaya devam edecek sigortalılar için aylık prim ve hizmet belgesinde eksik gün nedeni, “06- Kısmi istihdam” veya “17- Ev hizmetlerinde 30 günden eksik çalışma” seçeneği işaretleyen işverenlere bir defaya mahsus olmak üzere sistem üzerinden sorularak yapılacaktır. İşverenlerin bu şekilde bildirim yapmamaları ya da eksik bildirim yapmaları halinde, sistem üzerinden  her ay aylık prim ve hizmet belgesinin verilme süresinden sonra (ayın 1’i ila 30’u arasında ücret alanlar için takip eden ayın 23’ü, ayın 15’i ila 14’ü arasında ücret alanlar için takip eden ayın 7’si) bu kapsamda çalışan sigortalıların genel sağlık sigortası tescil işlemi, Kurum tarafından re’sen yapılacaktır.

1/1/2012 tarihinden itibaren işe başlayan sigortalılar için ise sigortalı işe giriş bildirgesinin “4857 sayılı Kanunun 13 üncü ve 14 üncü maddelerine göre kısmi süreli veya çağrı üzerine ya da ev hizmetlerinde 30 günden az çalışıyor mu ?”, “Evet/Hayır”, “Çalışılan gün sayısı” alanının işaretlenmesi suretiyle eksik gün bildirimi yapılan sigortalılar re’sen tescil edileceklerdir.

4857 sayılı Kanunun 13 ve 14 üncü maddelerine göre kısmi süreli veya çağrı üzerine çalışanlar ile ev hizmetlerinde ay içerisinde 30 günden az çalışan sigortalılardan, aylık prim ve hizmet belgesinde “06- Kısmi istihdam” veya “17- Ev hizmetlerinde 30 günden eksik çalışma” seçeneği işaretlenmeyenler dışındaki işverenleri tarafından “puantaj” sistemi uygulanması nedeniyle “eksik günleri” bulunan sigortalılar, Kanunun (60/g) bendi kapsamında tescil edilmeyecektir.

Sosyal güvenlik destek primine tabi olanlar, Kanunun 5 inci maddesi kapsamındaki sigortalılar, ay içinde birden fazla işyerinde çalışıp toplam çalışma süresini 30 güne tamamlayanlar ile kamu idarelerinde 657 sayılı Kanununun 4 üncü maddesinin (B) ve (C) bentlerine tabi çalışanlar, 4857 sayılı Kanuna tabi çalışmakla birlikte 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesine tabi sandıklarda çalışanlar için sandıklar Kuruma devredilinceye kadar Kanunun 88 inci maddesinin dördüncü fıkrası uygulanmaz.

 

10.2- 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun mülga 12 nci maddesinin son paragrafı, ek 71 inci, mülga ek 76 ncı, geçici 192 nci ve geçici 218 inci maddelerine göre ilgileri devam eden iştirakçilerin genel sağlık sigortalılığı    

5434 sayılı Kanunun mülga 12 nci maddesinin son paragrafı,  ek 71 nci, mülga ek 76 ncı, geçici 192 nci ve geçici 218 inci maddelerine göre ilgileri devam edenlerden genel sağlık sigortası kapsamına alınmamış olanlar,  Kanunun geçici 12 nci maddesi ve 18/12/2009 tarihli ve 27436 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu Personelinin Genel Sağlık Sigortası Kapsamına Alınması Hakkındaki Tebliğ uyarınca, Türkiye’de ikamet edenler 15/1/2012 tarihinden itibaren zorunlu olarak genel sağlık sigortası kapsamına alınmıştır.

Bu surette ilgileri devam edenlerden, Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında işlerde çalışanlar ile isteğe bağlı iştirakçilerin  % 12 oranındaki genel sağlık sigortası priminin tamamı kendilerince, Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında işlerde çalışanlardan  özel sektörde çalışanların % 7’si işveren payı olarak işverence, % 5’i şahıs hissesi olarak ilgililerce, kamu kurumlarında çalışanların ise tamamı işverence karşılanmak suretiyle yatırılacaktır.

 

10.3- Geçiş süresinin sona ermesine bağlı işlemler

5510 sayılı Kanunun 61 inci maddesinin ikinci fıkrasında “60 ıncı madde gereği genel sağlık sigortalısı sayılanların çocukları, ana ya da babanın tescil edilmiş olmasına bakılmaksızın ve ayrıca bir işleme gerek olmaksızın 18 yaşını dolduruncaya kadar genel sağlık sigortalısı veya genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi olarak sağlık hizmetlerinden ve diğer haklardan” yararlandırılacağı ve “18 yaşından küçük çocuğun ana ve babası yok ise 18 yaşını dolduruncaya kadar 60 ıncı maddenin birinci fıkrasının (c) bendinin (7) numaralı alt bendi kapsamında primi Devlet tarafından ödenmek üzere genel sağlık sigortalısı” sayılacağı hüküm altına alınmıştır.

Söz konusu hüküm uyarınca ana ve babası hayatta olmayan ya da her ikisi için gaiplik işlemi başlatılanların 18 yaşını doldurmamış çocuklarından 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu hükümlerine göre korunma, bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinden ücretsiz faydalandırılmayanlar öncelikle sosyal güvenlik il müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezi tarafından re’sen tescil edilecektir. Re’sen tescil edilemeyen bu çocukların kendileri veya bir başka kişi ile birlikte genel sağlık sigortası tescil işleminin yapılması için sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine müracaat etmesi halinde, 18 yaşından küçük çocuğun MERNİS sistemi üzerinden ana ve babasının hayatta ya da gaip olup olmadığının kontrol edilmesi, ana ve babasının hayatta olmadığının ya da gaiplik işlemi başlatıldığının tespit edilmesi halinde ise 60 ıncı maddenin birinci fıkrasının (c) bendinin (7) numaralı alt bendi kapsamında genel sağlık sigortası tescil işlemi yapılacaktır.

Kanunun geçici 12 nci maddesinde öngörülen geçiş süresi, 1/1/2012 tarihinde sona ermesi nedeniyle, 18 yaşından küçük çocukların sağlık hizmet sunucusuna başvurması ve bu çocukların ana veya babalarının herhangi bir sosyal güvencesi olmaması halinde, Kanunun (60/d) veya (60/g) bentlerine göre tescil edilmesi ile ilgili 20/5/2011 tarihli ve 2011/39 sayılı Genelgenin 5 inci bölümünde “18 Yaşından Küçük Çocuklar Hakkında Yapılacak Genel Sağlık Sigortası Tescil” başlığı altında yapılan açıklamalar doğrultusunda genel sağlık sigortası tescil işlemleri, 1/1/2012 tarihinden itibaren sona erdiğinden, bu tarihinden itibaren “GSS Tescil ve Aktivasyon Programları”nda yer alan “18 Yaş Altı” menüsü sosyal güvencesi bulunmayanların genel sağlık sigortası tescil işlemlerinin tamamlanmasıyla birlikte uygulamadan kaldırılacaktır.

Diğer taraftan, Kanunun (60/g) bendine göre genel sağlık sigortalısı sayılanlardan 28/8/2008 tarihli ve 26981 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Genel Sağlık İşlemleri Yönetmeliği ekinde yer alan genel sağlık sigortası giriş bildirgesi ile ya da istisnai hal nedeniyle sağlık hizmet sunucusuna başvuran ve herhangi bir sosyal güvencesi olmayan kişilerden 25/3/2010 tarihli ve 27532 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Sağlık Uygulama Tebliği eki genel sağlık sigortası talep formu (Ek 4-B) Kurumumuza intikal eden kişilerin tescil işlemleri ile ilgili 20/5/2011 tarihli ve 2011/39 sayılı Genelgenin 6 ncı bölümünde “Genel Sağlık Sigortası Geçiş Hükümleri” başlığı altında yapılan açıklamalar doğrultusunda genel sağlık sigortası tescil işlemlerinin en kısa sürede tamamlanması gerekmektedir.

Bu kişilerden; gelir testine başvurmayanlar, bu Genelge ekinde yer alan “Gelir testine müracaat bildirimi” (Ek: 1), 7201 sayılı Kanuna göre iadeli taahhütlü posta yoluyla tebliğ edilerek gelir testine yönlendirilecektir.  Bu kişiler hakkında bu Genelgenin 7.3.1 bölümünde yer alan açıklamalar doğrultusunda işlem yapılması gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini ve gereğini rica ederim.

 

 

 

 

            Fatih ACAR

                                                                                                        Kurum Başkanı

 

 

 

EKLER:

1- Gelir testine müracaat bildirimi

2- GSS tescil bildirimi

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

DAĞITIM :

Gereği :                                              Bilgi :

Merkez ve Taşra Teşkilatına                             Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına