İzmir Ekonomi Üniversitesinde (İEÜ) görevli 4 bilim insanı, eklemdeki doku ve kıkırdak kaybına bağlı olarak genellikle 55 yaş üstü bireylerde görülen osteoartrit hastalığının tedavisine yönelik ilaç geliştirmek hedefiyle çalışmalara başladı. Halk arasında kireçlenme olarak da bilinen ve ayak, diz, bel ve kalçada ciddi ağrılara yol açan hastalığın hızlı tedavisi için umut aşılayan çalışma 30 ayda tamamlanacak. TÜBİTAK tarafından 1 milyon 650 bin TL destek almaya hak kazanan projede, hastaların kemik dokularından alınan hücrelerin laboratuvar ortamında analiz edilmesi ve bunların genetik etkilerinin belirlenmesinin ardından ilaç geliştirilmesi hedefleniyor.
Dünyada yaklaşık 530 milyon kişide görülen hastalıkla ilgili yeni bir çözüm sunması beklenen çalışma, İEÜ Genetik ve Biyomühendislik Bölüm Başkanı Prof. Dr. Zeynep Fırtına Karagonlar'ın yürütücülüğünde; yine aynı bölümden Dr. Öğretim Üyesi Cihangir Yandım ile Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Metiner Tosun ve Dr. Elif Barış tarafından tamamlanacak. Projeye; İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü'nden Prof. Dr. Devrim Pesen Okvur, Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Ortopedi ve Tramvatoloji Ana Bilim Dalı'ndan Prof. Dr. Nadir Özkayın ve Op. Dr. Volga Öztürk da destek verecek.
Yüzde 113 artış var
Çalışmaya ilişkin detaylar paylaşan Prof. Dr. Karagonlar, osteoartrit hastalarının yaşam kalitesini artırmak istediklerini belirtti. Osteoartrit hastalığının tedavisinde daha çok ağrı kesici ve iltihap giderici ilaçların kullanıldığına dikkat çeken Prof. Dr. Karagonlar, çalışma sonucunda daha etkili ve hızlı çözüme yönelik bir ilaç geliştirmeyi amaçladıklarını vurguladı. Prof. Dr. Karagonlar, "Dünya Sağlık Örgütü istatistiklerine göre 9 yıl içinde osteoartrit hastalığının görülmesinde yüzde 113 artış var. Dünya çapında yaklaşık 528 milyon insan, osteoartrit ile yaşıyor. Bu bireylerin yüzde 73'ü, 55 yaşın üzerinde ve yüzde 60'ı da kadın. Osteoartrit hastalarının yaşam kalitesini artırmak ve ağrılı süreci tersine çevirmek için yeni bir tedaviye ihtiyaç duyuluyor. Biz de bu amaçla harekete geçtik ve projemizi oluşturduk" dedi.
Detaylı inceleme
Prof. Dr. Karagonlar, sözlerine şöyle devam etti: "Çalışmamız kapsamında, mevcut hastaların kıkırdaklarından ve kemiklerinden çıkarılan hücrelerden örnekler alacağız. Ardından da mikroskop ile hücrelerin geçişini, hareketini izleyeceğiz. Dokularda yeni nesil gen dizileme (sekanslama) yaparken, muhtemel bir ilacın genetik etkilerini de belirleyeceğiz. Hedefimiz, hastalığın tedavisinde kullanılabilecek etkili bir ilacın geliştirilmesine zemin hazırlamak. Bunda da başarılı olacağımıza inanıyorum."
Prof. Dr. Karagonlar, Avrupa'daki bilim insanlarının ortak çalışmalarını desteklemek amacıyla kurulan Bilim ve Teknolojide Avrupa İşbirliği Kuruluşu'nun (COST Association) osteoartrit araştırmaları üzerine açık bir Avrupa ağı oluşturduğunu ve üniversite olarak da bunda yer aldıklarını ifade etti. Karagonlar, hazırladıkları bu COST projesinin de "uluslararası projeler" kapsamında maddi destek almaya hak kazandığını sözlerine ekledi.
