Erkeklerde sperm üretimi ve kalitesi yaşa bağlı olarak her geçen yıl azalmakta. Bunun yanı sıra iş stresi, sağlıksız beslenme gibi faktörler de sperm kalitesini önemli ölçüde etkileyerek yeterli ve kaliteli sperm üretilmemesine sebep oluyor. Sperm sayısında ve kalitesinde belirgin azalmaya neden olan bir diğer faktör, erkeklerin spor yaparken kas gelişimi için kullandıkları destek ürünler. Anabolik steroidler olarak bilinen bu ürünleri kullanan erkeklerin normal yollarla çocuk sahibi olma oranlarında belirgin düşüş görüldüğü belirtiliyor.
Üroloji Uzmanı Dr. Alper Eroğlu, son 10 yıl içinde kısırlık oranlarının belirgin olarak arttığını, erkek faktörünün de bunda yüzde 40 - 50 oranında rol oynadığını vurguluyor. Dr. Alper Eroğlu, erkeklerde sperm üretimi ve sperm kalitesinin her geçen yıl daha da azalmasıyla birlikte yardımcı üreme yöntemlerinden faydalanarak çocuk sahibi olan çift sayısının da bununla orantılı olarak artış gösterdiğini belirtiyor.
Ağır spor yapan erkeklerde sperm üretimi ve kalitesi düşüyor
Sperm üretimi ve kalitesindeki kötüye gidişin altında birçok faktörün rol oynadığını ifade eden Dr. Eroğlu şu bilgileri verdi:
“Vücut yağ oranımızın yüksek olması kan testosteron seviyesinde düşüşe neden olur. Çünkü testosteron hormonu yağ hücrelerinde aromatize olarak kadınlık hormonu olan östrojene dönüşebilmektedir. Düzenli olarak spor yapan erkeklerde kas kitlesinde artış ve yağ oranındaki azalmayla beraber kan testosteron seviyelerinde doğal yolla salgılanan testosteron hormonu artış gösterir. Ayrıca mutluluk hormonu olarak bilinen beta-endorfin ve dopamin hormonları spor yapmakla artar ve bu da kendimizi daha iyi hissetmemizi sağlar. Ancak ağır spor dallarıyla uğraşan erkeklerde (günde 13 kilometrenin üzerinde koşan maratoncular, halterciler, profesyonel sporcular vs.) testosteron hormonu düzeyi, sperm üretimi ve kalitesinde gözle görülür bir düşüş saptanmıştır.“
Dışarıdan testosteron takviyesi almayın
Dr. Alper Eroğlu’na göre, testosteron hormonunun doğal olmayan yollarla vücuda dışarıdan alınması doğru değil. Bir çok spor dalında kullanılan an anabolik steroidler kan testosteron seviyelerinde normalin üstünde artışa neden oluyor ve başlangıçta cinsel fonksiyonlarda belirgin performans artışı gözleniyor. Ancak orta ve uzun vadede doğal yollarla vücudun salgılamış olduğu testosteron düzeyi normalin çok altına düşerek testis hacimleri zamanla azalıyor. Sperm üretimi ise bu durumdan çok daha ağır etkilenmekte olup bu ilaçların kesilmesinden ancak 4 - 6 ay sonra sperm üretimi başlıyor. Anabolik steroid kullanan erkek sporcuların sperm sayılarında ve sperm kalitelerinde belirgin bir azalma olduğu ve bu erkeklerin normal yollarla çocuk sahibi olma oranlarında belirgin düşüş görüldüğü belirtiliyor.
Sperm sayısını ve kalitesini artıran vitaminler
Zayıflamak için daha düşük kalorili beslenmek ve öğün sayısını azaltmanın en sık yapılan hatalardan olduğunu hatırlatan Dr. Alper Eroğlu, “Metabolizma hızını artırmak ve yağ yakımını hızlandırmak için gün içinde çalışma temponuza göre 4-6 öğün tüketin, mutlaka dengeli beslenin” uyarısında bulunuyor.
Özellikle sperm üretimi için de gerekli olan ve vücudumuzda sentezlenmeyip dışarıdan besin olarak alınması gereken esansiyel aminoasitlerin uygun dozlarda alınmasının önemine de dikkat çeken Dr. Eroğlu, sözlerini şöyle sürdürüyor:
"Vitamin-mineral desteği ve bazı antioksidan ajanların kullanılması spor performansımızı artırmakla kalmaz; üreme kapasitemize de olumlu katkılar sağlar. Özellikle A, C, E, B12 vitaminleri, Ko-Enzim Q10, Asetil-L-Karnitin, likopen, folik asit, çinko ve selenyum içeren ürünlerin uygun dozlarda, uzun süre ve düzenli kullanımında sperm sayısı ve kalitesinde belirgin artışlar olduğu rapor edilmiştir."
