KEZBAN BÜLBÜL
Hükümetin hazırladığı ve Meclis'e sunduğu 5. yargı paketi ile kamuoyunu yakından ilgilendiren, toplumsal hayata zarar veren suçların önlenmesi, gençlerin ve çocukların korunması için önemli bir adım atıldı. Tasarı toplumsal hayatı yaralayan suçlara yönelik cezaları arttırmanın yanısıra yargı kurumlarına ilişkin yeni düzenlemeler getiriyor. Tasarıda yer alan hükümlerle, adli kurumlarda sadeleştirme, ihtisaslaşma ve yargının yükünün hafifletilmesi amaçlanıyor.
DOĞRUDAN DAVA
Düzenlemeyle uyuşturucuyla ilgili suçların cezaları da değişiyor. Uyuşturucu ve uyarıcı madde kullanan kişiler hakkında kamu davasının ertelenmesi kararı verilecek ve bu kişiler 5 yıl süreyle takip edilecekler. 5 yıl içinde kişinin yeniden uyuşturucu ve uyarıcı madde kullanması durumunda kamu davası açılacak. Yeniden uyuşturucu ve uyarıcı madde kullanmaları durumunda doğrudan kamu davası açılacak.
RAPOR ZORUNLULUĞU BİTİYOR
Tasarıya göre, çocuklara karşı işlenen bir suçtan dolayı, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası alanlar 30 yıl yerine 39 yıl, müebbet hapis cezası alanlar ise 24 yıl yerine 33 yıl cezaevinde kalacak. Cinsel istismara uğrayanların rapor alma zorunluluğu da bitiyor. Tasarıyla çocuğa cinsel taciz yani söz atmanın alt sınırı 3 aydan 6 aya çıkarılıyor. İstismar söz konusu ise 16 yıldan 20 yıla kadar (mevcut hali 8-15) ceza verilecek.
Çocuğa madde satana 15 yıl alacak
- Uyuşturucu ve uyarıcı madde imal, ihraç ve ithal suçunun cezası 20 yıldan 30 yıla kadar hapis olacak. (Mevcut hali 10 - 20 yıl)
- Uyuşturucu ve uyarıcı madde satma suçunun cezası 10 yıldan 20 yıla kadar olacak. (Mevcut hali 5 - 15 yıl)
- Uyuşturucu ve uyarıcı maddenin çocuğa verilmesi veya satılması durumunda hapis cezası 15 yıldan az olamayacak.
- Uyuşturucu imal ve ticareti suçunun üç veya daha fazla kişi tarafından işlenmesi durumunda ceza yarı oranında, örgüt tarafından işlenmesi durumunda ceza bir kat artacak.
- Uyuşturucu kullanılmasını kolaylaştırma ve özendirme suçunun cezası 5 yıldan 10 yıla şeklinde düzenleniyor. Uyuşturucu kullanma suçunun cezası 2 yıldan 5 yıla çıkarılıyor.
'Yurt'larda taciz ağırlaştırıcı neden
Meclis'e getirilecek yeni yargı paketinde cinsel istismar suçlarında ağırlaştırıcı sebepler şöyle belirlendi: Vesayet, kamu görevi, koruyucu aile, kayın hısımlığı, üvey baba, üvey ana, üvey evlat ve evlatlık ilişkisi. Cinsel istismarın yurt ve pansiyon gibi yerlerde işlenmesi halinde bu da ağırlaştırıcı sebep olarak kabul edilecek ve ceza yarı oranında artırılacak.
Hasta mahkumlara kolaylık sağlanacak
Tasarıyla, hastalık veya engellilik nedeniyle ceza infaz kurumunda hayatını yalnız idame ettiremeyen hükümlülerin kalan cezalarının ertelenmesinde aranan 'toplum güvenliği bakımından tehlike oluşturmaması' şartının soyut gerekçeler öne sürülerek yeterince işletilmemesi nedeniyle 'ağır ve somut' kriteri getiriliyor.
Yabancıdan rüşvete doğrudan soruşturma
Tasarıyla yargı alanında getirilen diğer düzenlemeler şöyle:
- Yargı görevini yapanı etkilemeye teşebbüs suçunun unsurları yeniden düzenleniyor.
- Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının aynı kişi hakkında bir kez verilmesi hükmü getiriliyor.
- Yurt dışında Türk kamu görevlisine bir yabancı tarafından rüşvet verilmesi durumunda Adalet Bakanının izni aranmaksızın doğrudan soruşturma ve kovuşturma yapılacak.
- Türkiye dışında suç işleyip de Türkiye'de bulunan yabancının soruşturma aşamasında da geri verilmesi mümkün olacak.
Gece hırsızlarına 10 yıla kadar hapis
Meclis'e gelecek olan yargı paketiyle beraber halk arasında önemli sorunlardan biri olan hırsızlık vakalarına ilişkin de cezalar yaklaşık yarı oranında artırılıyor. Bu cezalardaki değişim ise şöyle:
- Yasayla birlikte konuttan hırsızlığa 5 yıldan 10 yıla hapis verilecek. (Mevcut hali 2 - 5 yıl)
- Hırsızlık suçunda, kişinin malını koruyamayacak durumda olmasından veya ölmesinden yararlanarak, kapkaç şeklinde, doğal afet veya sosyal olayların meydana getirdiği kargaşadan yararlanarak yapılması durumunda cezası 5 yıldan 10 yıla çıkarılıyor. (Mevcut hali 3-7)
- Öte yandan gece yapılan hırsızlığın hem faile kolaylık sağlaması hem de evdekiler üzerinde daha çok etki bırakması nedeniyle cezası arttırıldı. Gece hırsızlarının cezası halen üçte bire kadar arttırılırken, şimdi yarı oranında artırılacak.
Kablo, makas motoru çalanlara iki kat ceza
Telefon, elektrik, demiryolu hatlarında bulunan bakır kablo, makas motoru gibi malzemelerin çalınmasının kamu hizmetlerinde aksamalara, hatta demiryolunda kazalara neden olması nedeniyle, bu şekildeki hırsızlık suçlarının cezaları iki katına kadar arttırılacak. Öte yandan aralarında sık sık görev uyuşmazlığı yaşanan asliye ceza ve sulh ceza mahkemeleri arasındaki ayrım paketle kaldırılıyor. Sulh Ceza Mahkemeleri kaldırılarak bunların yargı görevi Asliye Ceza Mahkemelerine verilecek.
