Türkiye'de organ nakli on yılda 5 kat arttı

Bursa Kamu Hastaneleri Birliği Başkanı Dr. Yavuz Baştuğ, tedavisi sadece organ ve doku nakli ile mümkün olan hastalıkların, dünyada olduğu gibi ülkemizde de önemli sağlık sorunlarından biri olduğunu dile getirdi. "Türkiye Organ ve Doku Nakli Bilgi Sistemi" kurulduğunu ve organ dağıtımının en adaletli ve şeffaf şekilde yapıldığını ifade eden Baştuğ, tüm nakil aktiviteleri ve istatistiklerin anlık olarak sistemden takip edilebildiğini kaydetti.

Organ bağışlarının bakanlığın kontrolü ve denetiminde yapıldığının altını çizen Dr. Baştuğ, şu bilgileri verdi: "Ülke genelinde Bakanlığımızca ruhsatlandırılmış tam donanımlı 111 nakil merkezi, yeterli ve deneyimli nakil ekipleri ile organ nakli faaliyetlerini başarı ile gerçekleştirilmektedir. Nakil sayısı bakımından Avrupa'da üst sıralarda yer alan ülkemizde, nakillerin büyük çoğunluğu canlıdan gerçekleştirilmektedir. Organ nakli olmuş hastalarda başarı ve sağ kalım oranı Avrupa'da yüzde 85-96 olup, bu oran ülkemizde de Avrupa ile eşdeğer durumdadır. Organların çıkarılmasından hastalara nakline kadarki sürecin tüm aşamalarında organizasyonu sağlayan Ulusal Koordinasyon Sistemimiz, dünyada başarı ile uygulanan nadir sistemlerden biridir. Organların transportunda da Bakanlığımız tarafından gereken tüm imkanlar seferber edilmektedir. 2 bin 832 kara ambulansı, 3 uçak ve 17 helikopterle faaliyet gösteren hava ambulans sistemi, bir yandan asli görevini yaparken diğer yandan da organların ve nakil ekiplerinin transportunun sağlanmasına destek vermektedir."

ON YILLIK RAKAMLAR

2002 yılından günümüze kadar ülkemizde organ bağışı ve organ nakli ile ilgili oldukça önemli ilerlemeler kaydedildiğini vurgulayan Baştuğ, şu rakamları verdi: "Ülkemizde nakil merkezi sayısı 2002 yılında 44 iken, 2012 yılında bu rakam 111'e yükseldi. 2002 yılında 148 olan beyin ölümü bildirim sayısı geçtiğimiz yıl bin 477'ye çıktı. Kadavra donör sayısı 111'den 345'e çıktı. Kadavradan nakil sayısı 307'den 889'a yükseldi. Canlıdan canlıya nakil oranı 438'den 3 bin 117'ye ulaştı. Toplam nakil sayısı da 2002 yılında 745'iken geçtiğimiz yıl 4 bin 6 oldu. Ülkemiz organ nakli faaliyetleri için yeterli donanıma, deneyimli nakil ekiplerine ve nakil merkezlerine sahiptir. En önemli sorunumuz ise kadavra bağış oranlarındaki yetersizliktir."

"23 BİN 529 KİŞİ ORGAN BEKLİYOR"

Beyin ölümü tespitindeki yetersizlikler nedeniyle bakanlığın yaptığı çalışmalara değinen Baştuğ, şöyle devam etti: "2009 yılından bu yana beyin ölümü tespit kurulunda yer alan uzman hekimler, organ nakli koordinatörleri ve yoğun bakım personelinden oluşan yaklaşık 5 bin kişiye eğitim verildi. Bakanlığımızın katılımları ve destekleriyle 9 Bölge Koordinasyon Merkezimiz kendi bünyesindeki illerde düzenli olarak etkinliklere ve eğitimlere devam ediyor. Tüm bu çalışmalar neticesinde 2002 yılına oranla on kat artış gösteren beyin ölümü tespitlerimizin yıl sonunda bin 600'e ulaşması bekleniyor. Ancak tüm bu çalışmalara ve sağlanan artışa rağmen, organ bağışı oranlarında henüz istenilen düzeylere ulaşılamadı. Avrupa'da yüzde 75 olan aile bağış oranı ne yazık ki ülkemizde yüzde 24 seviyesinde. Bugün ülkemizde 23 bin 529 kişi bekleme listesinde organ beklerken, kadavra organ bağışındaki yetersizlik nedeniyle sadece 2012 yılında bin 779 vatandaşımız organ nakli olamadan hayatını kaybetti."

Organ bağışı konusunda vatandaşların yanlış ön yargıları değiştirebilmek ve bilinçli bir toplum oluşturabilmek amacıyla faaliyetlerin devam ettiğini vurgulayan Baştuğ, bu kapsamda tüm illerde çeşitli etkinlikler düzenlendiğini kaydetti.