ODTÜ URAP Araştırma Laboratuvarınca açıklanan "62 bilim alanı sıralaması"na 31 üniversite ile giren Türkiye, 90 ülke arasında 17. sıraya yerleşti. Türk üniversitelerinin en fazla sayıda yer aldığı alanlar mühendislik ve tıp-sağlık bilimleri oldu. İTÜ, ODTÜ, Hacettepe, Ege ve İstanbul üniversiteleri alan sıralamasında en iyi dereceleri yapan 5 üniversite olarak listeye girdi. Bu yıl ilk defa Çin, 21 bilim alanında dünya birincisi olarak ABD'yi ikinciliğe düşürdü.
ODTÜ Enformatik Enstitüsü URAP Araştırma Laboratuvarının, üniversitelerin güçlü ve geliştirmeye açık yönlerine dikkati çekmek için hazırladığı 2020-2021 yılı sıralamasında, dünyadaki en iyi üniversiteler 62 farklı bilim alanına göre listelendi.
URAP'ın internet adresinden kamuoyuna duyurulacak listede, üniversiteler, bilim alanlarına göre üretilen makale ve atıflar dikkate alınarak, son 5 yılın akademik performansı üzerinden değerlendirildi.
URAP'ın 2020-2021 alan sıralamasında, bir önceki sıralamada olduğu gibi bu yıl da 90 farklı ülkenin üniversiteleri en az bir alan sıralamasında yer aldı.
En az bir alan sıralamasında yer alan üniversitelerin toplam sayısı ise 1758'den 1752'ye indi. Çin'in 277 üniversitesi en az bir alan sıralamasında yer alırken ABD'nin en az bir sıralamaya giren üniversite sayısı 250'de kaldı. Çin ve ABD'yi 106 üniversite ile Japonya izledi.
URAP'ın alan sıralamasındaki 62 alanın 21'inde Çin üniversiteleri, 19'unda ABD üniversiteleri birinci oldu. Bu sıralama ile Çin bu yıl ilk defa 21 bilim alanında dünya birincisi olarak ABD'yi ikinciliğe düşürdü.
- Dünya liderliği yine Harvard'ın
Birinci olan üniversitelere bakıldığında, 62 alanın 15'inde Harvard Üniversitesinin zirvede yer aldığı görüldü. Önceki sıralamada da 15 alanda birinci olan Harvard, bu yıl da dünya liderliğini sürdürdü. Harvard Üniversitesinin ardından Çin'den Tsinghua Üniversitesi 10 alanda dünyanın en iyisi oldu ve bir önceki sıralamada 8 olan birincilik sayısına iki alan daha ekledi.
- Türk üniversitelerinin durumu
Bir önceki alan sıralamasında Türk üniversiteleri sıralama kapsamındaki 62 alanın 26'sında; bu yıl ise 62 alanın 24'ünde yer alabildi. En az 1 alan sıralamasında yer alan üniversitelerin sayısı geçen yıl 36 iken bu yıl 31 üniversite en az 1 alan sıralamasına girebildi.
Türkiye, 31 üniversitesi ile alan sıralamasında yer alan üniversite sayısı bakımından 90 ülke arasında 17. sırada yer aldı. Türk üniversiteleri, 62 bilim alanından 24'ünde yer alabildiği için ülkelerin alan sıralamasında yer alma sayısına göre yapılan değerlendirmede Türkiye 47'inci sırada yer aldı.
Türk üniversitelerinin en fazla sayıda yer aldığı alanlar mühendislik ve tıp-sağlık bilimleri oldu. Tıp-sağlık bilimleri alan sıralamasına geçen yıl olduğu gibi bu yıl da 23 üniversite girdi. Mühendislik alanına ise geçen yıl 23 üniversite girerken bu yıl 15 üniversite girebildi. Fizik bilim alanında dünya sıralamasına 14 üniversite girerken kimya bilim alanında dünya sıralamasına 11 üniversite girebildi.
Üniversiteler özelinde incelendiğinde, dünya alan sıralamasında İTÜ'nün 15 bilim alanında, ODTÜ ve Hacettepe Üniversitesinin 13'er bilim alanında yer aldığı görüldü. İstanbul Üniversitesi bu yıl 9 bilim alanında, Bilkent ve Koç Üniversiteleri 8'er bilim alanında, Gazi Üniversitesi 7 bilim alanında dünya sıralamasında yer aldı.
Yıldız Teknik Üniversitesi 6 bilim alanında yer alırken Ankara, Atatürk, Boğaziçi ve Ege Üniversiteleri 5'er bilim alanında dünya sıralamasına girdi.
- En iyi dereceyi alan 5 üniversitenin durumu
İTÜ, havacılık ve uzay mühendisliği alanında dünya 118'incisi olarak ilk 150'ye, inşaat mühendisliği alanında 182'inci ve yapay zeka alanında 195'inci olarak ilk 200'e girme başarısını gösterdi. Üniversite, jeoloji alanında 263'üncü ve yer bilimleri alanında 289'uncu olarak ilk 300'e girdi.
Hacettepe Üniversitesi, diş hekimliği alanında 154'üncü olarak ilk 200'e girme başarısını gösterdi, eğitim alanında 284'üncü ve tıp alanında da 288'inci olarak ilk 300'e girdi.
ODTÜ, havacılık ve uzay mühendisliği alanında 192'inci olarak ilk 200’de, eğitim alanında 261'inci ve inşaat mühendisliği alanında da 294'üncü olarak ilk 300'de yer aldı.
İstanbul Üniversitesi, diş hekimliği alanında 163'üncü olarak, Ege Üniversitesi ise 170'inci olarak ilk 200'e girdi.
- Türkiye'de yayın sayısı yavaş da olsa artıyor, atıf sayısı dünya ortalamasının altında
URAP Başkanı Prof. Dr. Ural Akbulut, rapora ilişkin yaptığı değerlendirmede, üniversitelerin akademik performansı yükseldikçe dünya sıralamalarında üst sıralara yükselme şanslarının arttığına dikkati çekti.
Türkiye'de son yıllarda makale sayılarının artış hızında düşme gözlemlendiğini belirten Akbulut, şunları kaydetti:
"Yayın sayılarımız, yavaş da olsa arttığı halde Türkiye'nin yayın başına düşen atıf sayısı bu yıl da dünya ortalamasının altında kalmıştır. Daha önceki URAP raporlarında vurgulandığı gibi bu düşüşün nedeni; son yıllarda etki değeri çok düşük veya sıfır olan dergilerde yayımlanan Türkiye kaynaklı makale sayılarının artmakta oluşudur. Bu tür yayınların oranı, bazı üniversitelerimizde dünya ortalamasının çok üstündedir. Üniversite yöneticilerinin, atama ve yükseltmelerde sadece etki değeri yüksek dergilerdeki makaleleri değerlendirmeye alması bu sorunun çözülmesine yardımcı olacaktır."
