Sosyal Güvenlik Kurumu, vatandaşları gereksiz radyolojik incelemeler konusunda uyarıyor. "Başınız her ağrıdığında tomografi çekilmesini isterseniz, bir gün gerçekten kanser yüzünden başınız ağrıyabilir" diyen SGK, sadece bir tomografi çektirme sonucu alınan radyasyonun, Japonya'da atılan atom bombasına 2.5 kilometre uzaklıkta yaşayanların aldığı doza eşit olduğu uyarısı yaptı. SGK, "Türkiye'de her yıl 35 bin kişi tıbbi hatalar yüzünden hayatını kaybediyor. Size verilen tedaviye dahil olun ve sağlık kuruluşlarını gereksiz yere meşgul etmeyin" dedi.
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), son yıllarda gereksiz yere hastaneye gidişin ve ilaç kullanımının artması üzerine 1.5 milyon sigortalıya 'Sağlıklı Yaşam Bilgileri' kitabı gönderdi. Kitapta, sağlıklı olmak için uykudan beslenmeye, temizlikten spora; sağlık kuruluşuna gidişten ilaç kullanımına kadar A'dan Z'ye tüm konularda bilgi verildi. Vatandaş, gereksiz tetkik ve tedaviler ile ilaç kullanımı konusunda uyarıldı.
TÜRKİYE'DE 35 BİN KİŞİ TIBBİ HATADAN ÖLÜYOR
Amerika'da yapılan bir araştırmaya göre en çok yaşam kaybının sağlık sektöründeki kurumlarda olduğu ortaya konurken, havayolu şirketlerinin, kimyasal üreticilerin ve dağcılık sektörünün bile sağlık kurumlarından daha güvenli olduğu vurgulandı. Tıbbi hataların tüm dünyada ölüm nedenleri sıralamasında ilk 5'te yer aldığı belirtilerek, Amerika'da her yıl 98 bin kişinin tıbbi hatalar nedeniyle yaşamını kaybettiği ifade edildi. Türkiye'de de günde ortalama 100 kişinin; yılda ise 35 bin kişinin tıbbi hatalar nedeniyle öldüğüne dikkat çekildi. Tıbbi hatalardan korunmak için hastaların kendi tedavilerine daha çok dahil olmaları gerektiği belirtildi. Ayrıca sağlık kuruluşları ve sağlık personelinin gereksiz yere meşgul edilmemesi istendi.
GEREKSİZ TOMOGRAFİ=KANSER
Vatandaşın, hekimleri gereksiz tetkik yaptırmak, ilaç yazdırmak veya tedaviye zorlamaktan kaçınmaları gerektiği belirtilen kitapta, "Sadece hekiminizin gerekli gördüğü tetkik ve tedavileri yaptırın. Gereksiz yere çekilen her akciğer filmi, tomografi, mamografi gibi tüm radyolojik incelemeler, sizin fazladan radyasyon almanıza yol açar. Fazladan alınan radyasyonun size kanser olarak döneceğini unutmayın" denildi.
Amerika'da tomografik incelemelerin tüm kanserin yüzde 2'sine yani 30 bin kansere ve 14 bin 500 ölüme neden olduğu anlatılarak, "Başınız her ağrıdığında tomografi çekilmesini isterseniz, bir gün gerçekten kanser yüzünden başınız ağrıyabilir" uyarısı yapıldı. Kitapta, "Sadece bir tomografi taraması sonucu 14-21 mgy-miligray radyasyon alırsınız. Bu doz, Japonya'da atılan atom bombalarının 2.5 km uzağında yaşayan insanların aldığı dozdur. Bu bombadan kurtulanların ölüm risklerinin yükseldiğine dair kesin katılar vardır. (David Brenner, http://radiology.rdsna.org)" bilgisine yer verildi.
Sağlık kuruluşlarında kendilerine veya yakınlarına gereksiz işlem, tetkik yapıldığını düşünenlerin en yakın Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü'ne başvurmaları istendi.
SOFRADAN TOK KALKMAYIN!
Peki ama daha az doktora gitmek ve daha az ilaç kullanmak için neler yapmak gerekir? İşte bu sorunun yanıtı da ayrıntılı bir şekilde verildi. Sağlıklı kalmak için yapılması gereken yollar şöyle özetlendi:
-Yetişkinlik döneminde 7-8 saat; hayatın ilerleyen yaşlarında 4 saat gece uykusu uyuyun. Vücut direnci için çok önemli olan melatonin günün 23.00-03.00 saatleri arasında en yüksek düzeyde salgılanır. Dolayısıyla bu saatlerde özellikle ışıksız ortamda uyuyun.
- Kaliteli bir uyku için her gün aynı saatte uyuyun ve uyanın.
- Sabah çalışmaya başlamadan önce kısa bir yürüyüş yapın. İşe yürüyerek gidebilecek mesafedeyseniz, bunu değerlendirin.
- Aldığınız kafeini sınırlayın. İki fincandan fazla kahve içmeyin.
- Düzenli egzersiz yapmak, yaşam enerjisini artırır. Kalp ve damar hastalıkları, tansiyon yüksekliği ve ileri yaşlarda kemik erimesi gibi sorunları azaltır. Sizi kanserden korur. Gün aşırı 30 dakika tempolu yürüyüş yapın.
- Kanser ve kalp hastalıkları başta olmak üzere birçok hastalığın temelini oluşturan sigaradan kesinlikle uzak durun. Kullanıyorsanız derhal bırakın.
- Alkol karaciğere, pankreasa ve dolaşım sistemine büyük hasar veriyorsa da en büyük zararı merkezi sinir sistemine ve beyne. Sağlığınız için alkolden uzak durun.
- Sağlıklı beslenin. Geleneksel ve doğal besinleri tercih edin. İşlenmiş gıdalardan uzak durun. Kahvaltıyla güne başlayın. Az ve sık yiyin. Sofradan tok kalkmamayı alışkanlık haline getirin. Porsiyonları küçük tutun. Tuz ve şeker tüketimini azaltın. Lif içeriği yüksek, posalı gıdaları tüketin. Onlarca hastalığa neden olan obeziteden kaçının.
- Unutmayın hiçbir içecek suyun yerini tutamaz. Günde 6-8 bardak su için. Unutmayın, suyunuz oda sıcaklığında olmalı.
- Sağlıklı sindirimin, besinleri iyi çiğnemeyle başladığını unutmayın. Çok soğuk ya da sıcak sıvı almayın. Düzenli tuvalet alışkanlığı edinin. Kabızlıktan kurtulmak için yeterince meyve-sebze tüketin. Hareket edin, yeterli sıvı alın.
- Stresten korunun. Stresin nedenlerini ortadan kaldırın. İşlerinizi yetiştirebilmek için plan yapın, spor yapın, bir hobi edinin.
- Kişisel temizliğinize dikkat edin. Dışardan eve geldiğinizde, tuvaletten sonra, yemeklerden önce ve sonra ellerinizi sabunla; avuç içi, el sırtı ve parmak aralarını ovuşturarak yıkayın. Haftada en az 2-3 kez banyo yapın. Ayaklarınızı her akşam yıkayın, parmak aralarını kurulayın.
- Evinizi temiz tutun. Oda ve yataklarınızı günde 20-25 dakika havalandırın. Oda sıcaklığı 18-20 dereceyi geçmemeli. Yataklarda sentetik ve alerjen eşyalar bulundurmayın. Bulaşıklarınızı günlük yıkayın.
- Başkasına iyi gelen bir ilacı, 'bana da iyi gelir' deyip kullanmayın. Hekiminize danışmadan ilaç kullanmayın. Her ağrıda, ağrı kesici almayın. Gereksiz ilaç kullanmaktan kaçının. Unutmayın grup, nezle gibi hastalıklara virüsler; neden olur. Antibiyotikler ise bakterilerin tedavisi içindir. Nezle, gripte antibiyotik kullanmayın.
Aysel Alp / Hürriyet
