Takıntı, depresyon ve şizofreni gibi ruhsal sorunlar sakinleştiriciyle bastırılabilir mi? Prof. Dr. Sedat Özkan, günümüzde pek çok teşhisin birbirine karıştığını belirterek "Tembel insanlar kendilerine depresyon maskesi takmayı tercih ediyor" diyor
İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'nin Liyazon Psikiyatri Bölümü ve Humanite Psikiyatri Kliniği Başkanı Prof. Dr. Sedat Özkan, dünyanın en yaygın hastalıklarından biri olan depresyonla ilgili son tedavi modellerini anlattı. "Depresyonda olduğunu söyleyen değil, gerçekten depresyonda olanları tedavi ediyoruz" diyen Prof. Dr. Özkan, çağımızın hastalığı haline gelen depresyonla ilgili sorularımızı yanıtladı.
DAHA MUTLU OLAN ÇOK
Depresyon, tedavi edildikten sonra tümüyle iyileşiyor mu?
Depresyonun atlatılması; nedenine, sürecine, tedavinin doğruluğuna ve hastanın işbirliğine bağlıdır. Depresyonun geçmesi için ilaçla birlikte hastada yeni bir psikoloji ve yeni bir ego yaratacak psikoterapi süreci gerekir.
Nasıl bir yol izlenmelidir?
Hastaya, antidepresif bir yaşam algısı ve sorunlarla baş etme stilleri kazandırılmalıdır. Uygun tedavi ile depresif dönem öncesine göre daha başarılı, daha mutlu ve üretken olan birçok hastamız var.
Her depresyondayım diyene ilaç yazılır mı?
"Depresyondayım" diyen değil, depresyonda olan tedavi edilir. Çünkü her "Depresyondayım" diyen depresyonda değildir. Örneğin tembellik ve uyumsuzluk bir depresif hastalık değildir ama tembeller kendilerini depresyonda sanabilir
HASTALIK SAKİNLEŞİR
Antidepresan ilaçlar ömür boyu mu kullanıyor?
Hiçbir ilaç uzmanın denetiminde olmadan kullanılmaz. Doğru uzman tarafından, doğru tanıyla, doğru ilaç yazılır. Diyabet ya da tansiyon gibi durumlarda koruyucu tedavilerin yıllarca sürmesi gerekebilir. Sakinleştirici ilaç kavramı, tam doğru değildir. İlaç kişiyi değil, hastalığı sakinleştirmeye yöneliktir. Sakinleşmek isteyen insana illa ilaç gerekmez. Doğru değerlendirme ve sorunla baş etme stili geliştirmek; bazen sakinleştiriciden daha önemlidir.
ÖNEMLİ OLAN KRİZİ ÖNLEMEK
Psikiyatride acil tedavi hizmeti nasıl yapılıyor ve hasta açısından ne gibi avantajları var?
Tüm tıpta olduğu gibi psikiyatride de acil durumlar vardır. İntihar teşebbüsü, madde yoksunluğu, yas reaksiyonları, saldırganlık davranışları ya da kriz reaksiyonları acil duruma girer. Böyle bir durumda aile sakin ve dikkatli olmalı ve acilen psikiyatriste başvurmalıdır. Erken müdahale; hastanın ruhsal durumunun kontrolü için önemlidir. Kriz çıkmadan yapılacak koruyucu ruh sağlığı hizmetleri yaygınlaştırılmalıdır.
ANNE BABA KAYBI 'MASKE' TAKTIRIYOR
Yaşadığımız kaygı ve korkular psikolojik ağrılara mı sebep oluyor?
Bedenimiz, 10 binlerce yıl öncesine göre pek değişmedi. Ancak beynimize gelen uyaranlar ve yeni psikolojik uyum zorlukları arttı. Hastalar zorlayıcı yaşam olaylarının pek farkında değil ya da bu değişime karşı kendilerini ifade edemeyip ağrı çekiyor. Sıkıntı ve stres, onlarda ağrı olarak kendini gösterebiliyor.
SÜREKLİ OLARAK ŞİKAYET EDERLER
Maskeli depresyonu çözmek zor mudur?
Maskeli depresyonda tedavi, hastanın ne kadar zamandır kronik olduğuna, kişinin yaşına, cinsiyetine göre değişir. Çalışan, düzenli, mutlu ve işlevsel birlikteliği olan insanlar; entelektüel yetenekleri ne kadar gelişmişse o kadar kolay tedavi edilir.
Maskeli depresyon, hangi kişilik yapısında daha sık ortaya çıkar?
Bu depresyon türü 15 yaşından önce anne ya da baba kaybı, geniş aileden gelme gibi durumlarda sıklıkla görülür. Bu insanlar, yakınmalarını dramatize eder.
