Hasta Hakları Aktivistleri Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Fizyoterapist Rukiye Günel 2009 ve 2010 Sağlık Uygulamaları Tebliğlerinin Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon işlemleri ile ilgili düzenlemesinin, hasta hakları ihlaline yol açtığını, yeni uygulamaların çağdışı, bilime, ahlâka ve hukuk kurallarına aykırı olduğunu, yeni tebliğlerle Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon alanında yaşanan skandallara her geçen gün bir yenisinin eklendiğini söyledi.
Hasta Hakları Aktivistleri Yönetim Kurulu Üyesi Fzt. Rukiye GÜNEL konu ile ilgili yaptığı basın açıklamasında şu görüşlere yer verdi;
''06.03.2009 Sağlık Uygulamaları Tebliği Fizyoterapistlerin sadece Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzman Hekimi gözetiminde çalıştırılabileceğini öne sürdüğünden bu durum Ortopedi, Nöroloji, Nöroşirurji, Kardiyoloji, Pediatri gibi tedavide özel ve riskli durumların yaşanabileceği alanlarda, hastayı rehabilitasyonu boyunca hastalığının birinci derece sorumlusu olan ilgili branş Uzman Hekimi gözetiminden çıkarmıştır. Dünyada ve Avrupa birliğinde yaygın olan uygulama, Hekimin gördüğü ve tanısını koyduğu hastanın o Hekim tarafından Fizyoterapiste yönlendirilmesidir. Söz konusu Hekim, herhangi bir branştan olabileceği gibi Aile Hekimi de olabilir.
06.03.2009 Sağlık Uygulamaları Tebliğinin başka bir maddesinde hastaların Fizik Tedavi uygulamalarını ‘Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzman Hekim gözetiminde Hekim dışı Sağlık Personeli yapar’ ifadesi yer almaktadır. Fizyoterapist dışında hastaların Fizyoterapi ve Rehabilitasyon uygulamalarını, Hekim dışında Sağlık Personelinin yapması kabul edilemez bir durumdur. Bu özel alanda bu konuda eğitim almamış personelin çalıştırılması veya uzun bir yüksek öğrenim süresinin göz ardı edilerek kısa süreli eğitim veya kurslarla bu tıbbi desteğin sağlanması mümkün değildir.
25.03.2010 Sağlık Uygulamaları Tebliğinde ise Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon hastaları A, B, C, D diye 4 gruba ayrılmıştır. A ve B grubundaki hastaların rehabilitasyonu Hekim gördükten sonra bizzat Fizyoterapist tarafından takip edilirken, C ve D grubundaki hastaları tedaviye kimin alacağı konusunda herhangi bir tanımlama yapılmadığı için ''Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanı gözetiminde olsun da ister bir çaycı, ister bir hemşire, isterse sokaktan geçen herhangi biri olsun'' anlamı çıkmaktadır.
Diyabet, Yüz Felci, Sinir Lezyonları, Gulllian-Barre Sendromu, Nöropatiler, Kırıklar, Menüsküs Yaralanmaları, Çıkıklar, Skolyoz ve Birçok Ortopedik Hastalık C grubuna alınmıştır. C grubundaki bir operasyon sonrası post-op rehabilitasyon çoğu kez hem riskli, hem çok süre ayrılan ve çok emek sarf edilen hasta grubu olmasına rağmen A ve B grubunda değil de, C grubunda gösterilmiştir.
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanı gözetiminde olsun da kim olursa olsun' diyen Sağlık Bakanlığının bu kararı Dünyanın hiçbir yerinde görülmemekle birlikte, ülkemizde 25 Mart 2010 tarihi itibariyle uygulanmaya başlanmıştır. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyona ihtiyacı olan hastaları bu alanda ehil olmayan personelin eline bırakan Sağlık Bakanlığı bu uygulamasıyla hasta hakları ihlali yapmaktadır.
Her 100 kişiden 12 sinin engelli veya hasta olduğu bu ülkede Sağlık Bakanlığının hastalara layık gördüğü bu yaklaşım, sorunu kökten çözmekten uzaktır.
Gelişmiş ülkelerdeki gibi tanısı koyulan hastalar ilgili Uzman Hekim tarafından Fizyoterapiste direk yönlendirilebilmeli, böylece hastanın rehabilitasyonunu Fizyoterapistle alanındaki ilgili Uzman Hekim birlikte takip edebilmelidir.
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon uygulamaları Dünyadaki duruma benzer şekilde, hizmet kalitesinin arttırılması ve hasta haklarına ve yararına, haklarının ve yararının gözetildiği düzenlemeler olacak şekilde yapılarak yürütülmelidir.
Her yıl bu hastalar üzerinden oyunlar oynanmamalı, hastalarımız gerçekten tedavi olmalıdır.
06.03.2009 Sağlık Uygulamaları Tebliğinde yer alan ‘Fizik Tedavi uygulamaları, Hekim dışı Sağlık Personeli tarafından yapılabilir’ maddesine karşın açılan davada Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun kararına göre Fizyoterapistler dışında kalan diğer yardımcı Sağlık Personeli tarafından yapılan Fizik Tedavi uygulamasının hukuka uygun bulunmadığı hükme bağlanmış, Danıştay şimdilik yürütmeyi durdurmuştur.
Bizler Hasta Hakları Aktivistleri olarak çağdışı, bilime, ahlaka ve hukuk kurallarına aykırı olan bu uygulamalara bir an önce son verilmesini, hasta haklarına ve yararına uygun şekilde yeni düzenlemenin bir an önce yapılmasını istiyoruz!''
Hasta Hakları Aktivistleri
Yönetim Kurulu Üyesi
Fizyoterapist Rukiye GÜNEL
