TATLANDIRICI adı üzerinde sadece tat veren demek. Tat veren bir besini orta düzeyde veya az kullanmak sağlık açısından zararlı hiç değil. Ancak hangi durumlarda onu iyice kestirmek gerekir. Eğer sağlıklı bir bireysek tatlandırıcı kullanmamıza hiç gerek yok. Şişmanlık problemimizi varsa ve kilo vermek istiyorsak bu sadece tatlandırıcı ile çözülebilecek bir sorun olmadığı için şeker yerine çayları tatlandırmak için 1 tatlı kaşığı bal kullanmak hem doğal hem de çok kalori sağlamaz. Fazla tatlandırıcı kullanmakta kan şekeri üzerinde olumsuz etki yaratır. Bu nedenle az kullanmak en doğrusu. O zaman hangi tatlandırıcı nasıl etki yapıyor onu görelim:
İçeriğini bilmeden kullanmayın
1. Sakarin: Çay şekerinden 300-400 kat fazla tatlıdır. Epitel dokuda yapısal değişikliklere neden oluyor. Gebelikte bebeğe geçip birikme yaptığı için kullanımı yasaktır.
2. Aspartam: Çay şekerinden 180 kat fazla tatlı olduğu için düşük dozda kullanımın enerji verimine katkısı olmaz. 50 mg/kg/gün güvenilir aspartam kullanma dozajıdır.
3. Sorbitol: Şeker alkolüdür. Doğal olarak sebze ve meyvelerde bulunur. Günde 30 gramdan fazla alımı hazımsızlık, gaz ve ishale neden olabilir. Şeker hastalarında kan şekerinin hızla yükselmesine neden olur.
4. Maltitol: Kristal yapıda bir şeker alkolüdür. Şekersiz çikolata ve çiklet yapımında diş çürüklerini önlemek için kullanılır.
5. Erititol: Düşük kalorili tatlandırıcıdır. Kolay emilir ve metabolize olmadan idrarla atılır. Sağlık üzerinde sorun yaratmaz.
6. Laktitol: Bir başka şeker alkolüdür. Besin endüstrisinde çiklet yapımında kullanılır.
7. Asesulfam Potasyum: Şekerden 130-200 kat daha fazla tatlıdır. Kansirojenik veya mutajenik etkileri olduğu ortaya çıktı.
8. Siklamat: Şekerden 30 kat tatlıdır. Aşırı doz kullanımı dışkı yumuşaması veya ishale neden olmaktadır. Erkek farelerde yapılan çalışmalarda testislerde atrofiye neden olduğu bildirilmiştir. Yine başka çalışmada mesane tümörleri geliştiği tespit edilmiştir.
Düşük kalorili, az şekerli, bol lezzetli
SÜTLAÇ: 500 ml az yağlı süt, yarım çay bardağı pirinç ve 1 silme yemek kaşığı nişasta kısık ateşte koyulaşıncaya kadar pişirilir. Soğumaya yakın içerisine toz haline getirilmiş aspartam içeren tatlandırıcıdan 1 çay kaşığı eklenir. Üzerine tarçın ile servis edilir. 1 porsiyon değeri 185 kaloridir.
LİMONATA: Günde bir bardak buz gibi limonatadan daha ili bir içecek düşünebiliyor musunuz? Taze limonlar kesilir, sıkılarak suyu çıkarılır. 350 ml taze limon suyu 150 ml soğuk su ile katıştırılır. Toz veya sıvı aspartam içeren tatlandırıcıdan 2 silme tatlı kaşığı yapay tatlandırıcı eklenir. Soğuk olarak servis edilir.
Selehattin DÖNMEZ
