4857 sayılı Kanunun tanımlar başlıklı 2 nci maddesinde belirtilen hallerin ihlal edilmesi ve bu durumun da mahkeme kararıyla tespit edilmesi halinde o işyerinde taşeron olarak çalışan işçiler kadroya atanmak zorundadır.
4857 sayılı Kanunun 2 nci maddesinde yer alan; "Asıl işverenin işçilerinin alt işveren tarafından işe alınarak çalıştırılmaya devam ettirilmesi suretiyle hakları kısıtlanamaz veya daha önce o işyerinde çalıştırılan kimse ile alt işveren ilişkisi kurulamaz. Aksi halde ve genel olarak asıl işveren alt işveren ilişkisinin muvazaalı işleme dayandığı kabul edilerek alt işverenin işçileri başlangıçtan itibaren asıl işverenin işçisi sayılarak işlem görürler. İşletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işler dışında asıl iş bölünerek alt işverenlere verilemez."hükmü gereğince gerekli tespitler yapılırsa taşeron işçiler kadroya alınmak zorundadır.
Bir çok kamu kurumu yukarıda belirtilen durumla karşı karşıya olduğu için Meclise sunulan Torba Kanun Tasarısında taşeron işçilerin kadroya geçişinin önüne geçilmesine yönelik düzenleme yapılmıştır.
Sendikalarla hükümeti karşı karşıya getiren madde metninde şu ifadeler yer almaktadır.
"Yedinci fıkra hükümlerine aykırı olarak alt işverene iş verilmesi veya asıl işveren işçilerinin haklan kısıtlanmak suretiyle alt işveren tarafından işe alınarak çalıştırıldığının mahkeme kararı ile belirlenmesi halinde alt işverenin işçilerine ödenecek ücret ve diğer sosyal haklar asıl işverenin emsal işçisine ödenen ücret ve sosyal haklardan daha az olamaz."
Kanun tasarısının en sorunlu yönü, hatalı kurulan taşeron ilişkisi sonucunda taşeron işçilerine tanınan başından itibaren asıl işverenin işçisi sayılması hakkının kaldırılmasıydı. Kanun tasarısı bu durumda taşeron işçilerine asıl işverenin emsal işçisinin ücret ve sosyal haklarının verilmesini öngörüyordu. Bu durum özellikle karayollarında daha önce kazanılmış hakların uygulanmasını ve ilerleyen dönemlerde bu tip kararların Mahkemelerce yeniden alınmasını zorlaştıran bir düzenlemeydi. Konfederasyonlar muvazaayı kaldıran düzenlemenin geri çekilmesi yönünde ortak görüşlerini bildirdiler.
Her üç konfederasyonun da ortak talebi, muvazaanın devam etmesi ve çalıştırılmaması gereken bir işte çalıştırılan taşeronun kadro hakkının olması yönünde. Nitekim komisyon görüşmeleri neticesinde Türk İş başkanının ifadesine göre bu sorun çözülmüş olacak ve mevcut sistem devam ederek asıl işverenin işçisi sayılma hakkı kalacak.
SGK Rehberi
