Tansiyon hastalığına davetiye çıkarmayın

Günümüzde tansiyon ve damar hastalıklarının tuz ile ilişkisi çok iyi bilinmektedir.
Fazla tuz tüketimi sadece tansiyona neden olmakla kalmaz aynı zamanda kemik erimesi, böbrek taşı, kalp büyümesinde artış ve çeşitli mide hastalıklarına neden olabilir. BSK Eskişehir Anadolu Hastanesi Dahiliye Uzmanı Dr. Mehmet Çelebioğlu fazla tuz tüketmenin tansiyon hastalığına neden olabileceğine dikkat çekiyor.

Özellikle hazır ve işlenmiş gıdaların hayatımıza girmesi günlük tuz tüketimimizi artırmıştır. Sağlıklı yaşamak isteyen bir insanın günlük tuz tüketimi 5 gramın altında olmalıdır. Bu da 1 çay kaşığı kadar tuzun yeterli olacağını gösterir. Çoğu ülkede günlük tuz tüketimi 9-12 gram iken ülkemizde bu ortalama 18 gramlar civarındadır.

Yapılan araştırmalarda beslenmelerinde hiç tuz kullanmayan 30’a yakın topluluk tesbit edilmiş ve bu topluluklarda tansiyon hastalığının hiç görülmediği ortaya çıkmış. O nedenle ne kadar az tuz o kadar iyi damar sağlığı diyebiliriz.

Dr. Çelebioğlu, tansiyon hastalarının tüketmesi gereken yiyecekler hakkında şunları söyledi: “Bir tansiyon hastası diyetinde sodyumu (tuzu) azaltıp, potasyum, kalsiyum ve magnezyumu artırmalıdır. Bunun için eczaneden bir potasyum, magnezyum veya kalsiyum hapı almak yerine bu elementlerin yüksek olduğu yiyecekleri daha sık tüketmesi faydalı olacaktır. Çünkü bu hapların da ciddi yan etkileri olabiliyor.”

Potasyum oranı yüksek olan yiyecekler; kuru baklagiller, muz, patates, fındık, ıspanak, enginar daha sık tüketilmelidir. Süt ve süt ürünleri kalsiyum bakımından zengindir. Bununla birlikte pekmez, kuru baklagiller, susam, fındık, fıstık da kalsiyum ve magnezyum açısından zengindir. Ancak bu yiyeceklerin enerji değerinin yüksek olduğu göz önünde bulundurulmalı ve miktarına dikkat edilmelidir. Aksi takdirde kilo artışı yapabilir.

Tansiyon yükselten yiyecekler hangileridir?
Bugün yüksek tansiyon ve tuz arasındaki ilişkinin doğruluğu bir gerçek. Tuz tüketimimiz arttıkça tansiyonumuz yükseliyor ve daha çok kalp hastası olmak yönünde adım adım ilerliyoruz. Çoğu zaman tansiyon yüksekliği olan hastalarımda şunu görüyorum: evde yemek tuzsuz yapılıyor, tuzsuz ekmek alınıyor. Sonra bir bakıyorsunuz hasta içecek olarak soda içiyor. Hazır bir kraker yiyor ve tansiyonunun düşmediğinden yakınıyor. Farkında olmadan yediğimiz tuz kaynakları var aslında. Örneğin yemeklerde kullanılan salçalar, sabah kahvaltılarında yenilen peynirler, zeytinler, kışlık hazırlanan turşular, salamura edilmiş gıdalar, tarhanalar, hazır tuzlu krakerler ve sodalar. Bu gıdalara karşı dikkatli olmakta fayda var.

Tansiyonu yüksek olan hastalar için beslenme önerileri;
- Ekmeğinizi tuzsuz satın alın
- Yemeğinizi tuzsuz pişirin
- Sofradan tuzluğu kaldırın
- Restoranda yemek söylerken şekersiz kahve söyler gibi tuzsuz yemek siparişi verin
- Evinize salam, sosis, pastırma gibi şarküteri ürünlerini hiç sokmayın, taze et tüketin
- Hazır cipslerden ve tuzlu kuruyemişlerden uzak durun
- Sodanın, şalgam suyunun ve hazır ayranların tuz ihtiva ettiğini unutmayın
- Bir şey satın alırken muhakkak üzerindeki tuz oranına dikkat edin. Tuzu veya sodyumu azaltılmıştır ibaresi olanları satın alın.
- Lif oranı yüksek olan taze sebze ve meyve tüketimine özen gösterin
- Fazla kilolarınızdan mutlaka kurtulun. %10’luk bir kilo kaybı tansiyonda 10 mmHg düşme sağlar.
- Yemeklerinizde tuz yerine kekik, nane, karabiber, kırmızıbiber gibi baharatları daha sık kullanabilirsiniz
- Potasyum, kalsiyum ve magnezyumdan zengin olan kurubaklagil, muz, patates, fındık, fıstık, ıspanak, maydonoz, pekmez ve süt ürünlerini daha çok tercih edin