DİLARA ZENGİN - Sağlık bilişimi alanında çözümler üreten Tiga Bilgi Teknolojileri AŞ, geliştirdiği İlaç Takip Sistemi ile Türkiye'den sonra Suudi Arabistan ilaç pazarında da güvenilir ilaç tedariki sağlanmasında rol oynuyor.
Nüfusla birlikte artan sağlık talepleri, bu alandaki hizmetlerin daha kaliteli ve güvenilir sunulmasına yönelik ihtiyacı beraberinde getiriyor.
Özellikle sağlık bilişimi alanında çözümler üreten Tiga Bilgi Teknolojileri AŞ'nin geliştirdiği İlaç Takip Sistemi, Ulusal Sağlık Sistemi ve Elektronik Reçete gibi uygulamalar yurt dışından da ilgi görüyor.
Türkiye İhracatçılar Meclisi tarafından hazırlanan Türkiye'nin 500 Büyük Hizmet İhracatçısı listesinde de yer alan şirket, Türkiye'de güvenilir ilaç tedarikini sağlayabilmek için geliştirdiği İlaç Takip Sistemi'ni Suudi Arabistan'a ihraç ediyor.
- Üreticiden hastaya ulaşıncaya kadar ilaçlara takip
Tiga Yönetim Kurulu Başkanı Adem Ali Yılmaz, AA muhabirine, Tiga Bilgi Teknolojileri AŞ'yi ODTÜ mezunu mühendisler olarak 2007'de kurduklarını ve halihazırda 60 kişilik bir ekiple sağlık bilişimi alanında çalıştıklarını söyledi.
Yılmaz, İlaç Takip Sistemi ile Türkiye'de pazara sunulan ilaçları üretim ve ithalat safhasından başlayarak hastaya ulaşıncaya kadar barkod yöntemiyle takip ve denetim altına aldıklarını belirterek, sistemin ilaç pazarında kayıp-kaçak oranını azaltmak ve güvenilir ilaç tedarik zinciri oluşturmak açısından önem taşıdığını bildirdi.
İlaç Takip Sistemi uygulamasının dünyada ilk kez Türkiye'de hayata geçirildiğini vurgulayan Yılmaz, "Türkiye'de güvenilir ilaç temini ve maddi tasarruf konusunda elde edilen başarılar sistemi uluslararası örnek bir proje haline getirdi. Projenin uluslararası bilinirliğinin artması bu alanda çalışma yapan diğer ülkelere de ilham kaynağı oldu." dedi.
Yılmaz, sistemin yerli ve milli imkanlarla geliştirildiğine dikkati çekerek, İlaç Takip Sistemi'nin uluslararası bağımsız denetim kuruluşu PWC tarafından hazırlanan bir raporda "ilaç sektöründeki en iyi uygulama" olarak gösterildiğini ve Birleşmiş Milletlere bağlı Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU) tarafından dünyanın en iyi 5 sağlık uygulamasından biri seçildiğini dile getirdi.
- "Sistemle 1 milyar liranın üzerinde tasarruf sağlandı"
Sistemin 2010 yılından bu yana hizmet verdiğini aktaran Yılmaz, "İlaç sektörü çok büyük bir sektör ve Sağlık Bakanlığının yapmış olduğu bir çalışmaya göre, sistemle birlikte yıllık 1 milyar liranın üzerinde tasarruf sağlandığı hesaplandı." diye konuştu.
Yılmaz, sistemde üreticiler, depolar, eczaneler ve hastanelerin de aralarında bulunduğu tüm paydaşların merkeze bildirim yapmak zorunda olduğuna işaret ederek, sisteme kaydolan her ilacın hikayesini bilme imkanlarının bulunduğunu ifade etti.
Sistem sayesinde ilaçları kutu bazında takip edebilen tek ülkenin Türkiye olduğunu belirten Yılmaz, 30'a yakın ülkenin bu alanda çalıştığını ama kapsamlı bir şekilde hayata geçiren bir ülkenin olmadığını söyledi.
Yılmaz, Türkiye'de eczanelerden alınan bir ilacın sahte veya kaçak olma ihtimalinin bulunmadığını vurgulayarak, hasta ve vatandaş sağlığı açısından bu başarıyı yakalamış başka bir ülkenin henüz olmadığını bildirdi.
- "Çeşitli ülkelerden yetkililer sistemi görmek için geliyor"
Türkiye'nin sağlık bilişiminde geldiği noktanın bölgede dikkati çektiğini anlatan Yılmaz, şöyle devam etti:
"Özellikle İlaç Takip Sistemi, başarısıyla dünyada dikkati çekti, bilinirliği artınca çeşitli ülkelerden yetkililer sistemi yerinde görmek için Türkiye'ye geldi. Ülkemizin ilaç sektöründe kayıp-kaçakla mücadelede ve sağlanan maddi tasarrufta geldiği noktayı görünce, bu sistemi kendi ülkelerinde de aynı şekilde uygulamak istediler. Yine böyle bir ziyarette Suudi Arabistan'dan gelen yetkililere sistemi göstermiştik, çok beğendiler. Daha sonra kendilerine danışmanlık hizmeti sağladık. Sadece yazılımla kalmıyor, sistem aynı zamanda bir dönüşümü de gerektiriyor. 3 yıllık bir sürecin ardından geçen sene Suudi Arabistan ile sözleşmemizi imzaladık, pilot uygulamalara geçtik."
Yılmaz, bu ülkede tüm paydaşların sisteme kayıt olmaya başladığını aktararak, uygulamanın birkaç ay içinde ülke geneline yayılacağını dile getirdi.
Sadece yazılımın 15 milyon dolar olduğunu ifade eden Yılmaz, "Suudi Arabistan ile fiili olarak çalışırken, Katar, Ürdün ve Türk cumhuriyetleri gibi ülkelerle ürünlerimize yönelik görüşmelerimiz sürüyor." değerlendirmesinde bulundu. Yılmaz, Katar ile görüşmelerde sözleşme aşamasına gelindiğini vurguladı.
- "İthal girdi sıfıra yakın"
Uygulamalarında ithal girdinin sıfıra yakın olduğunu, ürünlerinin tamamen "know-how"a dayalı geliştirildiğini belirten Yılmaz, şunları kaydetti:
"Projelerimizin nihai çıktıları uzaktan bile kurulumu yapılabilen, tamamı yerli üretim teknolojisinden ibaret yazılımlardır. Bunun gibi yükte hafif, pahada çok ağır yüksek teknolojili ürünleri ihraç ederek ülkemize katma değer üretebileceğimizi düşünüyoruz."
Yılmaz, İlaç Takip Sistemi'nin yanı sıra Ulusal Sağlık Sistemi ve Elektronik Reçete gibi uygulamaları geliştirdiklerine dikkati çekerek, Türkiye'de uygulamaya geçen bu çözümleri de ihraç etmeyi hedeflediklerini bildirdi.
Gelecek dönemde ihracatlarını artırmayı istediklerini anlatan Yılmaz, "İlaç Takip Sistemi, Ulusal Sağlık Sistemi ve Elektronik Reçete gibi projelerimizle iyi referanslar elde ederek ihracat odaklı çalışmamızı geliştirmeyi hedefliyoruz." dedi.
