Her iyi aşçının çocukluk anılarında büyük bir mutfak, sıcak bir ateş, kaynayan bir tencere ve bir anne vardır, diyor Amerikalı bir yazar. Ben de diyorum ki, her iyi aşçının içinde birmevsim bilgesi vardır. O bilgenin tümduyularımevsimlik değişikliklere açıktır. Koklar, bakar, eller, tadar, dinler ve mevsimin ihtiyaçlarını hisseder... Karşısına çıkan -ya da arayıp bulduğu- malzemeler arasından en doğru olanları bulup en doğru pişirme yöntemiyle pişirir, sunar.
Mevsimlerle beslenme arasında büyük bir bağlantı var. Doğudan batıya pek çok ustanın dikkatini çeken bu ilişki üzerine düşündüğümüzde daha önce dikkatimizi çekmeyen pek çok detayı fark ederiz. Örneğin soğuk bir kış gününde içimizden buz gibi içecekler içmek gelmez. Sıcak bir bardak çaya, salebe, dumanı tüten bir çorbayadır hasretimiz. Ellerimizi de, gönlümüzü de ısıtıverir çorba kasesinin dumanı. Sıcak bir yaz gününde ise, buzdolabından henüz çıkmış, buğusu üzerinde bir dilimkıpkırmızı karpuzdur düşlediğiniz...
Aşçılık üzerine kitaplar yazmış olan filozof Dogen’e göre aşçı yemek yaparken mevsimsel döngünün önemini vurgulamak için beş tat, beş renk ve beş pişirme yöntemini (haşlama, ızgara, kızartma, buharda pişirme ve çiğ olarak servis etme) kullanmaya dikkat etmelidir. Kışın koca tencerelerde kaynayan çorbalar yerini serinleten cacıklara, soğuk çorbalara bırakmıştır yaz günlerinde. Canlı renklere düşeriz sıcak günlerde. Domatesin kırmızısını, biberin, rokanın,marulun yeşilini, kayısının turuncusunu, incirin karasını severiz. Yaprakların döküldüğü sonbahar döneminde sofradaki renkler demevsiminmelankolisine uygundur. Yoğun sarılar, turuncular, kahverengiler...
Belki de mevsimin etkisiyle duygusal olarak içe kapandığınız, kendinizi yalnız hissettiğiniz bir günde bir tabakmakarnayı bir kase çorbaya tercih edebilirsiniz. Baharın coşkusu ise doğadaki canlanmayla paralel sofralar kurmamızı sağlar. Yeşilden bir türlü vazgeçemeyiz kışla yaz arası mevsiminde. İşte bu yüzdenmutfağa girip yemek pişirmeden önce ne tip bir yemeğe ihtiyacımız olduğunu düşünmek gerekir. Yukarıda söylediğimgibi, hemiçinize hemde dışarıya bakmak ve her ikisinin gerektirdiği şeyleri pişirmek en doğrusudur. Yazar Ayşe Kilimci, Yemek ve Kültür Dergisi’ndeki yazısında bizi Kızılderililerin sözleriyle buluşturuyor: “Tüm gördüklerini hatırla / çünkü tüm unuttukların / devameder rüzgarla uçmaya.”
Sağlıklı bir yaşam için aslolanın doğayla uyumiçinde yaşamak olduğunu unutmayalım. Yiyip içtiklerimiz sağlıklı yaşamın anahtarlarıdır...
YAZ SONU
Pastırma yazı geldimi havalar hafiften soğumaya başlayabilir, zaman zaman da olsa. Taze ceviz satıcıları çıkar ortaya, Değirmendere fındığıyla birlikte. Pazarda renkler yaz aylarının albenisine inat daha yoğun, daha güneş tonlarındadır. Kırmızılar, turuncular, koyu pembeler... Kızılcık, mürdüm, rengârenk üzümler, armudun en ballısı,mısır kebabı geliyor aklıma...
SONBAHAR DOĞANIN
Döngüsünde son durak. O da bitince yerini yine kışa bırakacak ve aynı döngü bir kere daha baştan başlayacak. Dolaptaki soğuk su şişeleri artık pek doldurulmaz, soğuk limonatalar, dondurmalar, ayranlar yerini sıcak çaylara bırakır sonbaharda. Pazarlarda iyiden iyiye kışlık sebzeler çıkmıştır. Bir bakmışsınız zeytinyağlılar sofradan kalkmış, çorbaların dumanları tütmeye başlamış, kış sebzeleri dizi dizi dizilmiştir tezgâhlara. Ispanak, kereviz, havuç, pancar, turp, soğan, patates...
KIŞ
DOĞADA akıp giden, hiç şaşmayan bir düzen vardır. Biliriz ki kışın havalar soğuktur. Kimi zaman karlarla kaplanır her yer, kimi zaman buz gibi esen rüzgârda içimiz titrer. Hapşırmaya, burnumuz akmaya başladı mı hemen ıhlamur kaynatılır. Portakalı, mandalini, greyfurtu, limonuyla narenciye ailesinin renkli üyelerinden bol C vitamini alırız. Kışın daha çok toprağın altında yetişen sebzeler yenir, pancarlar, turplar, havuçlar, kerevizler. Ama toprağın üstünden de ıspanaklar, pırasalar, lahanalar, pazılar vardır soframıza konuk olan. Kavanozlara dizilen baklagilleri, bulgurla tarhanayı da unutmamalı, onlardan bol bol yararlanılmalı.
İLKBAHAR
AĞAÇLARDA pıtrak gibi açan çiçekler, yol kenarlarındaki papatyalar bize baharı müjdeler. Havalar iyiden iyiye ısınmış, pazarlara baharlık sebze vemeyveler gelmeye başlamıştır. Can erikler ve yeni dünyalar gözümüzün içine bakarak alın bizi derler. Çilek çıkacak diye heyecanlanırız. Enginar, bakla ve bezelyeyle birlikte ağır kış yemeklerinden hafif zeytinyağlılara geçme zamanı gelmiştir artık. İlkbaharda büyüyen taze soğan, taze sarımsak, buğday gibi tahıl ve yeşillikler de sofralardaki yerini alabilir. Bu mevsimde yetişen maydanoz, dereotu, fesleğen gibi aromatik otlara da yer açarız mutfağımızda.
YAZ
YAZ ayları geldi mi allı yeşilli, sarılı turunculu yaz sebze ve meyveleri pazar tezgâhlarını doldurur. Yazın domatesli, biberli kahvaltılarla güne başlayıp öğlenleri karpuz-peynirle geçiştirir, bol bol denize girer, salataların yanına birkaç meze yaparız. Bol bol meyve yeriz yazın. Kiraz, vişne, şeftali, kayısı, kavun, karpuz, üzüm... Serinletecek, kolay hazmedilecek besinleri tercih ederiz...
DENGELİ BESLENME İÇİN ÖNERİLER
1- İşlenmiş ürünlerden kaçının, taze ve doğal yiyecekleri tercih edin.
2- Her hafta alışverişinizde düzenli olarak tüketmediğiniz, mevsimlik meyve, sebze ve otlardan en az birini alıp deneyin. Her bitkide farklı vitamin ve mineraller bulunur.
3- Her hafta farklı bir yemek deneyin. Sebze, tahıl ve baklagilleri birlikte pişirerek besin değerlerini artırabilirsiniz.
4- Alışverişinizi yaparken bilinçli olun. Sağlıksız olduğunu düşündüğünüz yiyecekleri (paketlenmiş hazır ürünler, katkı maddeli yiyecekler) daha sağlıklı olanlarıyla değiştirebilirsiniz (taze ve kuru meyveler, işlenmemiş, doğal halindeki tohum ve yemişler).
5- Azar azar ama sık sık alışveriş yapın ve özellikle meyve-sebzeleri en taze hallerinde tüketmeye özen gösterin.
Mevsimlere göre beslenme ÜZERİNE ARAŞTIRMALAR
BUGÜN tüm yiyeceklere her mevsim ulaşmak mümkün. Bu da doğal çeşitlilik için bir tehlike, çünkü tüketici tercihleri ve çokuluslu tohum firmalarının baskıları nedeniyle hem dünya üzerinde bir tek tip besin üretme zinciri kuruluyor hem de yerel tohumların devamlılığı tehlikeye düşüyor. 1997’de İngiltere’de yapılan bir araştırmaya göre pastörize sütlerde kış ve yaz aylarındaki besin içeriğinin farklı olduğu bulunmuş. Uzmanlar bunun ineklerin mevsimsel beslenme farklılığından kaynaklandığını söylemiş. Benzer bir araştırma da Japonya’da yapılmış. Araştırmacılar kış aylarıyla, yaz aylarında toplanan ıspanaklardaki C vitamini içeriğinin farklı olduğunu bulmuşlar.
Sonbahar sebzelerini tanıyalım
![Sonbahar sebzelerini tanıyalım](https://www.saglikaktuel.com/d/news/4051.jpg)
Her mevsimde hepsine ulaşabilsek de her sebzeyi,meyveyi doğal zamanında tüketmeye gayret etmekte fayda var. Taylan Kümeli yazdı...
![](https://www.saglikaktuel.com/d/other/uyari.png)
Kaynak: ![Haber Kaynağı](https://www.saglikaktuel.com/d/news_source/1.jpg)
![Haber Kaynağı](https://www.saglikaktuel.com/d/news_source/1.jpg)
Bu haber toplam 9615 defa okunmuştur
Etiketler: Beslenme, Diyet, Çocuk Sağlığı, sgk, sağlık, güzeller, Hamilelik, Erkek Sağlığı, sgk, Kanser, Diyabet, Göz Sağlığı, Kalp Sağlığı, Güzellik, Estetik, ağız, diş, cinsel yaşam, fizik tedavi, ruh, psikiyatri, psikoloji, psikol
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Bu habere henüz yorum eklenmemiştir.
SON EKLENEN GALERİLER
Diğer Haberler
![ABD'de beslenme hassasiyeti olanlar için geliştirilen tıbbi yemek uygulaması tasarruf da sağlayacak](https://www.saglikaktuel.com/d/news_t/52030.jpg)
![Yenişehir’de Çölyak Hastalarına Müjde](https://www.saglikaktuel.com/d/news_t/51991.jpg)
![Vatandaşlar Çölyak Hastalığına Karşı Bilgilendirildi](https://www.saglikaktuel.com/d/news_t/51569.jpg)
![Elazığ’da Çölyak Hastalığı Farkındalık Etkinliği](https://www.saglikaktuel.com/d/news_t/51361.jpg)
- 18:58 - Take Off İstanbul, 11-12 Aralık'ta düzenlenecek
- 18:23 - BM: "Gazze'de sadece insani kriz yok, aynı zamanda bir sefalet girdabı var"
- 17:58 - 50 Yaşın Üzerinde Her İki Kişiden Birinde Varis Görülüyor
- 17:28 - Yaz Sıcakları Kalbinizden Vurmasın
- 17:18 - Üniversitelerde uzaktan ve ikinci öğretim için katkı payları ile öğrenim ücretleri belirlendi
- 16:58 - Tokat'ta epilepsi hastası, ulaşım güçlüğü nedeniyle evinden ambulans helikopterle alındı
- 16:53 - Bakanlar Memişoğlu ve Kurum, TBMM Genel Kurulunda yemin etti
- 16:08 - Beşiktaş'ta sağlık kontrolleri devam ediyor
- 15:58 - Bakanlar Kurum ve Memişoğlu, yemin etmek için Meclise geldi
- 15:48 - Çocuklarda Ekran Bağımlılığı: Kalıcı Fiziksel, Ruhsal Ve Beyinsel Problemler Ortaya Çıkabilir
- 15:48 - Tansiyon Hastaları Denizde Uzun Süre Kalmamalı
- 15:43 - Filistin Esirler Cemiyeti: İsrail hapishanelerindeki bazı Filistinlilerin uzuvları anestezisiz kesiliyor
- 15:13 - Sol Gözünde Görme Kaybı Oluşan Hasta Hatem’de Sağlığına Kavuştu
- 15:13 - Irak’tan Gelen Hasta Hakkâri’de Şifa Buldu
- 14:57 - Felce Neden Olan Kalp Deliği Bir Saatlik İşlemle Kapatıldı
- 14:55 - BM: Orta Afrika Cumhuriyeti'nde çocukların yarısı sağlık hizmetlerine erişemiyor
- 14:23 - Göğüs Ağrısı Şikayeti Olan Hasta İçin Helikopter Ambulans Havalandı
- 14:18 - Sağlık Bakanlığına atanan Kemal Memişoğlu'ndan Cumhurbaşkanı Erdoğan'a teşekkür:
- 14:15 - Yaz Mevsimiyle Birlikte Artan Bulantı, Kusma Ve İshal Vakalarına Karşı Uyardı
- 14:13 - İzmir’de Acil Servisler Alarm Veriyor
- 14:10 - Eskişehir Şehir Hastanesine kazandırılan Galyum 68 Ünitesi hastaların hizmetine sunuldu
- 13:57 - Yeni kabine üyeleri Kurum ve Memişoğlu bugün Meclis'te yemin edecek
- 13:18 - Serbest bırakılan Şifa Hastanesi Müdürü: "İsrail hapishanelerinde Filistinliler işkence ve ihmalden ölüyor"
- 12:58 - Hekim adayı Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi birincisinden "sağlıkta şiddet son bulsun" mesajı
- 12:53 - Türkiye'den 9 üniversite dünyanın en iyi üniversiteler sıralamalarında ilk 500'de
- 12:44 - Sağlık Bakanı Memişoğlu, görevi Fahrettin Koca'dan devraldı
- 12:33 - Aileler Dikkat: “Çocuklarınızın Omurga Duruşunu Kontrol Edin”
- 12:28 - Metabolik Sağlık, Yaşam Kalitesinin Gizli Anahtarı
- 12:13 - Rize'de 250 personelin katılımıyla sel ve heyelan tatbikatları gerçekleştirildi
- 11:58 - Sarımsak Ve Isırgan Otundan Tedavi Destekleyici Ürün Geliştirdiler
- 11:43 - İran'da kum fırtınası nedeniyle 620 kişi hastaneye kaldırıldı
- 11:28 - ABD'de beslenme hassasiyeti olanlar için geliştirilen tıbbi yemek uygulaması tasarruf da sağlayacak
- 11:23 - Bayburt Devlet Hastanesinde Son 1 Haftada 7 Bin 764 Hastaya Bakıldı
- 11:13 - Dr. Öğr. Üyesi Enes Çelik Hasta Kabulüne Başladı
- 11:08 - Uzmanlar Beyin Pili Tedavisini Ayrıntıları İle Anlattı
- 11:03 - UNICEF: Haiti'de çete şiddeti nedeniyle 300 binden fazla çocuk yerinden edildi
- 10:48 - Başkent Üniversitesi Adana Dr. Turgut Noyan Uygulama Ve Araştırma Merkezi 26. Yılını Gururla Kutladı
- 10:38 - Halk Sağlığı Uzmanından Klimaları Doğru Kullanma Uyarısı
- 10:33 - Yetersiz Hizmetin Geliştirilmesi Hedefleniyor
- 10:18 - Eskişehir'de kamu personelleri işaret dili eğitimi alıyor
EDİTÖRÜN SEÇTİKLERİ
Pandemi Hastaneleri konulu duyuru
Elektif İşlemlerin Ertelenmesi ve Diğer Alınacak Tedbirler konulu duyuru
3 Mart 2020 Değişiklik Tebliğleri İşlenmiş Güncel 2013 SUT (SGK)
Sağlık Uygulama Tebliği EK-2/C değişen maddeler ve fiyat ve artış oranları-03.03.2020
Sağlık Uygulama Tebliği EK-2/B değişen maddeler ve fiyat ve artış oranları-03.03.2020
Sağlık personeli dinlenme odalarında düzenleme yapılması hakkında duyuru
14 soruda Koronavirüs hakkında kendinizi test edin...
Asgari Ücret net 2 bin 800 TL DİSK duyurdu AGİ de bakın ne kadar olacak
Gilaburu meyvesi kanserden koruyor
Endonezya’daki deprem: Ölü sayısı bin 203'e yükseldi
12345678
Kemal Memişoğlu: Yeni Sağlık Bakanı kimdir?
Tokat'ta epilepsi hastası, ulaşım güçlüğü nedeniyle evinden ambulans helikopterle alındı
Sağlık Bakanlığına atanan Kemal Memişoğlu'ndan Cumhurbaşkanı Erdoğan'a teşekkür:
Üniversitelerde uzaktan ve ikinci öğretim için katkı payları ile öğrenim ücretleri belirlendi
Tüm Hakları Saklıdır © 2006 Sağlık Aktüel | İzinsiz ve kaynak gösterilmeden yayınlanamaz.
Tel : (0216) 606 17 18 - (0224) 334 1 335 | Faks : (0216) 606 17 19 | Haber Yazılımı: CM Bilişim
Tel : (0216) 606 17 18 - (0224) 334 1 335 | Faks : (0216) 606 17 19 | Haber Yazılımı: CM Bilişim