Besleyici özellikleri dışında vücudumuza fizyolojik yararlar sağlayan, kronik hastalık riskini azaltabilen besinlere fonksiyonel besinler denilmekte.
Son yıllarda beslenme ile ilgili kavramlardaki değişim; yaşam süresinin uzaması, yaşlı insan nüfusu ve sağlık harcamalarındaki artış, insanların yaşam kalitesini artırma isteği gibi bazı önemli trendler ile çok yakından ilişkili.
Dünya nüfusunun hızla artması, sınırlı olan besin kaynaklarının daha verimli kullanılmasını zorunlu hale getirdi. Beslenme ve tıp bilimlerinin yaşlanma süresini uzatması ve son 20 yılda bir çok ülkede yaşam standartlarının yükselmesiyle birlikte insanlar, aldıkları besinlerin nitelikleri ve sağlığa olan etkileri hakkında çok daha duyarlı ve bilinçli olmaya başladılar. İşte tam da bu noktada fonksiyonel besinler dikkat çekiyor.
Fonksiyonel besinlerin tanımı
Fonksiyonel besinler doğal olarak içerdikleri fizyolojik aktif bileşenler (besin ögesi veya değil) ile sağlıklı beslenmemize katkıda bulunmanın yanısıra, iyi hal ve sağlığı geliştirici, hastalık riskini azaltıcı potansiyel etkileri ile vücuttaki bir veya daha fazla hedef fonksiyonda yararlı etkiler oluşturduğu bilimsel olarak kanıtlanan besin bileşenleri olarak tanımlanmakta.
Fonksiyonel besinler günlük beslenme alışkanlıkları içinde doğal şekilleri ile tüketilen besinler veya genetik mühendislik ile değiştirilmiş veya daha fazla olumlu etki elde edebilmek için zenginleştirilmiş (omega-3 içeren yumurta, fitosterol eklenmiş margarinler) bir besin olabilir.
1.Bitkisel kaynaklı fonksiyonel gıdalar
Yapılan klinik çalışmalar, bitkisel kaynaklı bazı fonksiyonel gıdaların, özellikle kanser olmak üzere,kronik hastalık riskini düşürdüğünü ortaya koymuştur. Biyolojik olarak aktif olan bitkisel kimyasallar, fitokimyasallar olarak adlanlandırılmakta. Bitkisel kaynaklı fonksiyonel gıdalara aşağıdaki örnekler verilir.
A-Yulaflar: Total kolesterolü düşürür ve bununla beraber koroner kalp hastalığı riskini azaltırlar. Günlük 34-123 g alınması önerilir. 3 gr B-glukan serum kolesterol düzeyini yüzde 5 oranında düşürmektedir. Bu miktar 40 gr .kuru yulaf kepeğinde bulunmaktadır.
B- Soya: Kardiyovasküler hastalıkların, kanserin kemik erimesinin önlenmesinde ve tedavisinde, menepozal belirtilerin hafifletilmesinde etkilidir. Soya proteini tüketimi ile total kolesterolün yüzde12,9,trigliserilerin yüzde 10,5 oranında düştüğü belirtilmiştir.
C-Keten Tohumu: Keten tohumu yağı omega 3 yağ asitlerini (yüzde 57-linolenik asit) içerir. Östrojen kaynaklı göğüs kanserlerinin önlenmesinde etkilidir. Ayrıca Total kolesterol ve LDL kolesterolün düşürülmesinde rol oynamaktadır.
D- Domates ve domates ürünleri: Domates ve domates ürünleri karotenoid likopenin en önemli kaynaklarıdır. Likopen güçlü bir antioksidan olup,insanlar üzerinde yapılan çalışmalar domates ürünlerinin fazla tüketimi veya kanda fazla likopen bulunmasının, çeşitli kanser tiplerinin özellikle prostat kanseri riskini azalttığı belirtilmiştir.
E-Sarımsak: Kanseri önleyici, antibakteriyel anti hipertansif ve kolseterol düşürücü etkiye sahiptir. Çok sayıda çalışma insanlardaki kanser riskinin azaltılmasında sarımsağın etkili olduğunu göstermektedir. Post-menapozal dönemde kolon kanserlerinin yüzde 50 azaltılmasında etkili olmuştur. Günlük 900 mg sarımsağın (bir dişin yarısı) serum kolesterol düzeyini yüzde 9-12 oranında düşürdüğü belirtilmektedir.
F-Brokoli ve benzer sebzeler: Lahana, brokoli,karnabahar ve brüksel lahanasının kanser riskini sırasıyla yüzde 70,56,67 ve 29 oranında azalttığı belirtilmektedir.
G- Turunçgiller: İnsanlardaki çeşitli kanserlere karşı etkilidirler. Özellikle portakal, limon ve greyfurt ,vitamin C, folat ve lif kaynağıdır.
H-Yabanmersini: Kansere karşı koruyuculuğu pek çalışma ile saptanmıştır.
İ-Çay: Özellikle yeşil çayda kateşinler olarak bilinen polifenolik bileşikler kanser riskini azaltmaktadır.
2-Hayvansal kaynaklı fonksiyonel gıdalar
Bitkisel kaynaklı fonksiyonel gıdalar her ne kadar fazla ise de hayvansal kaynaklı ürünlerde de optimal sağlık için potansiyel role sahip çok sayıda bileşik mevcuttur. Hayvansal kaynaklı fonksiyonel gıdalara aşağıdaki örnekler verilebilir.
A-Balık: Omega 3(n-3) yağ asitleri balık yağından elde edilen çoklu doymamış yağ asitlerinin en önemli grubudur. Fazla balık tüketimi sağlıklı erkeklerde kardiyovasküler kalp hastalıklarına yakalanma ve ani olmayan kalp krizinden kaynaklanan ölüm riskini azalttığı bildirilmektedir.
B- Süt ürünleri: Süt ürünleri önemli fonksiyonel gıdalardır ve en iyi kalsiyum kaynaklarıdır. Osteoporosis ( kemik erimesi) ve muhtemel kolon kanserlerinin önlenmesinde etkili oldukları bildirilmektedir. Son zamanlarda araştırmalar probiyotik olarak kabul edilen fermente süt ürünleri üzerine yoğunlaştırılmış.
Probiyotikler mucize mi ?
Probiyotik Yunanca bir kelime olup ''hayat için ''anlamına gelmektedir.
Probiyotiklerin tanımı çeşitli şekillerde yapılmıştır. İlk olarak Fullar tarafından 1989 yılında "konakçı hayvanın bağırsak dengesini düzelten canlı mikroorganizma içeren yem "olarak tanımlanan probiyotik terimi 1992 yılında Havenaar tarafından "insan ve hayvanda yararlı milrofloranın yararını artıran tek veya karışık canlı mikroorganizma kültürü"olarak genişletilmiştir. Son olarak 1998 yılında Guarner ve Schaafsman tarafından "sağlıklı yaşamayı temin etmenin ötesinde belirgin bir sağlık kazancı sağlayan belirli, sayıdaki canlı mikroorganizma "olarak tanımlanmıştır.
Probiyotikler devamlı alındığında:
1.Bağırsaklarda mikrobiyel dengeyi düzeltirler.
2.Laktaz üretirler.
3. İmmun sistemi güçlendiriler.
4.Kolon kanseri riskini azaltırlar.
5.Besin alerjilerinin tedavisine yardımcı olurlar,
6.Kan kolesterol düzeyini düşürürler,
7.İshallerin önlenmesi ve tedavisinde anahtar rol oynarlar.
8.İlave edildikleri gıdaların besleyici değerini de artırırlar.
Biftek: Konjuge linoleik asit (Conjugated Linoleic Acid -CLA) olarak bilinen antikanserojenik yağ asitleri ilk olarak 1987 yılında kızartılmış biftekten ayrıştırılmıştır. CLA'nın 9 farklı izomeri olduğu bildirilmiştir. CLA gfeviş getiren hayvanların yağında yüksek konsantrasyonda bulunmaktadır.
Bazı fonksiyonel besinlerin önerilen günlük ortalama tüketim düzeyleri
Yeşil veya siyah çay: 4-6 fincan
Soya proteini: 25 g
Sarımsak: 600-900 mg/ (yaklaşık 1 diş)
Sebzeler ve meyveler: 5-9 porsiyon
Fruktooligosakkaritler: 4-5 g
DİYETİSYEN BANU TOPALAKÇI
Soframızın savaşçı gıdaları
![Soframızın savaşçı gıdaları](https://www.saglikaktuel.com/d/news/8906.jpg)
Bu besinlerin, kardiyovasküler, kanser ve osteoporoz gibi hastalıkların önlenmesine katkıda bulunduğuna ilişkin sonuçlar bulunuyor.
![](https://www.saglikaktuel.com/d/other/uyari.png)
Kaynak: ![Haber Kaynağı](https://www.saglikaktuel.com/d/news_source/18.jpg)
![Haber Kaynağı](https://www.saglikaktuel.com/d/news_source/18.jpg)
Bu haber toplam 3287 defa okunmuştur
Etiketler: Beslenme, Diyet, Çocuk Sağlığı, Kişisel Bakım, Yaşam, Hamilelik, Erkek Sağlığı, Alerji, Kanser, Diyabet, Göz Sağlığı, Kalp Sağlığı, Güzellik, Estetik, ağız, diş, cinsel yaşam, fizik tedavi, ruh, psikiyatri, psikoloji, psi
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Bu habere henüz yorum eklenmemiştir.
SON EKLENEN GALERİLER
Diğer Haberler
![Sağlıklı Beslenmede Yulaf Önemli](https://www.saglikaktuel.com/d/news_t/52380.jpg)
![Karpuzun Faydaları Saymakla Bitmiyor](https://www.saglikaktuel.com/d/news_t/52347.jpg)
![Cildi Korumak İçin Sağlıklı Beslenmek Ve Yeterli Su Tüketmek Önemli](https://www.saglikaktuel.com/d/news_t/52312.jpg)
![Geleneksel Lezzetimiz Aşure Hakkında Uzmanından Öneriler](https://www.saglikaktuel.com/d/news_t/52310.jpg)
- 21:14 - Filistin destekçileri, İtalya Dışişleri Bakanlığı önünde "Soykırım dursun" gösterisi yaptı
- 20:43 - BM Kadın Birimi: Gazze'de kadınlara yönelik bir savaş var
- 20:43 - Şırnak Valiliğinden sıcaklık uyarısı
- 19:13 - Gana'da dang humması vaka sayısı 36'ya yükseldi
- 17:28 - İsrail'in Gazze'de alıkoyduğu Filistinliler, yaşadıkları açlık, işkence ve kötü muameleyi anlattı
- 16:43 - Engelliler Araştırma Enstitüsü, Otizm Araştirmalarında Öncü Olmaya Devam Ediyor
- 16:13 - Sakarya'da akademisyenler "hibrit kanser tedavisi"ne ilişkin proje hazırladı
- 15:43 - Kapağı açık rögara düşen görme engelli hamile kadın hastanede müşahede altında
- 15:33 - Oxfam: İsrail'in suyu "savaş silahı" olarak kullanması ölümcül sağlık felaketine yol açıyor
- 15:23 - Çocukluk Döneminde Güneş Yanıklarına Dikkat
- 15:23 - Samsun'da trafik kazasında hayatını kaybeden sağlık çalışanı için hastanede tören düzenlendi
- 15:08 - Espiye'de iki çeşmenin suyu uygunsuz çıktı
- 14:58 - Doç. Dr. Aktaş: "Dikkat Edilmezse Sıcak Çarpmaları Bireyi Komaya Sokabilir"
- 14:58 - İsrail’de Batı Nil Virüsü Salgınında Ölü Sayısı 36’ya Yükseldi
- 14:38 - Subü’nün Hibrit Kanser Tedavisi Projesine Tüseb Desteği
- 14:23 - Sanko Üniversitesi Akademisyen Ve Öğrencileri, Hastalıkları Koku İle Teşhis Edecek Proje Geliştiriyor
- 13:33 - Organ Nakli Bekleyen Kadının Kendi Organları Başkasına Umut Oldu
- 13:08 - İsrail'in 286 gündür saldırılarını sürdürdüğü Gazze'de can kaybı 38 bin 848'e çıktı
- 12:48 - Develi’ye 112 Acil Ve Asm Yapılacak
- 12:33 - Seah’ta Kemoterapi Gören Hastalara Moral Olacak Değişim
- 12:23 - Hayırsever desteği Kayseri'deki sağlık hizmetlerinin gücüne güç katıyor
- 11:48 - Van’ın ‘Tüp Bebek Merkezi’ Projesi Tamamladı
- 11:48 - Mutfak Tüpünün Patlamasıyla Alevler Arasında Kalan Kadın Yanık Merkezinde Tedavi Görüyor
- 11:23 - Aşırı Sıcaklara Karşı Uzmanlar Uyarıyor: “Ciddi Sonuçlarla Hastanelik Olabilirsiniz”
- 11:23 - Dört bakanlık, doğurganlık hızının düşmesiyle ilgili çalışma grubu kuracak
- 11:13 - Dicle Üniversitesi Hastanesi’nde 74 Kişi Zehirlendi
- 11:13 - Manisa Şehir Hastanesinden 6 Yaşındaki Çocuğa Kritik Operasyon
- 11:08 - Türkiye'de dumansız hava sahasının 15. yılı
- 11:08 - Aromatik bitkiler Şile'nin tarımsal potansiyelini artırıyor
- 10:58 - Aşırı Terleme Problemine Ets İle Kalıcı Çözüm
- 10:53 - Türkiye'de üniversite mezunlarında istihdam oranı yüzde 75,6
- 10:38 - Yozgat’ta İhbarların Yüzde 48’i Asılsız
- 09:48 - 6 Ay Sonra İlk Kez Su İçebildi: "İçtiğim Su Zemzem Gibi Geldi"
- 09:43 - Sağlık-sen ’Sağlık Bakanlığı Yer Değişikliği Talep Toplama Platformu’nu Hizmete Sundu
- 09:43 - Çermik’te 50 İşletme Denetlendi
- 09:43 - Beyaz Saray: Başkan Biden'ın Kovid-19 testi pozitif çıktı
- 09:38 - Sağlıkta Yenilikçi Bir Anlayış Hastaların Hizmetinde
- 09:28 - Sağlıklı Beslenmede Yulaf Önemli
- 23:43 - Refah Sınır Kapısı’nın kapanmasının ardından tedavi olamadığı için ölenlerin sayısı 292’ye yükseldi
- 20:33 - BM'den İsrail'in Türk-Filistin Dostluk Hastanesini hedef alan saldırısına tepki
EDİTÖRÜN SEÇTİKLERİ
Pandemi Hastaneleri konulu duyuru
Elektif İşlemlerin Ertelenmesi ve Diğer Alınacak Tedbirler konulu duyuru
3 Mart 2020 Değişiklik Tebliğleri İşlenmiş Güncel 2013 SUT (SGK)
Sağlık Uygulama Tebliği EK-2/C değişen maddeler ve fiyat ve artış oranları-03.03.2020
Sağlık Uygulama Tebliği EK-2/B değişen maddeler ve fiyat ve artış oranları-03.03.2020
Sağlık personeli dinlenme odalarında düzenleme yapılması hakkında duyuru
14 soruda Koronavirüs hakkında kendinizi test edin...
Asgari Ücret net 2 bin 800 TL DİSK duyurdu AGİ de bakın ne kadar olacak
Gilaburu meyvesi kanserden koruyor
Endonezya’daki deprem: Ölü sayısı bin 203'e yükseldi
12345678
Mutfak Tüpünün Patlamasıyla Alevler Arasında Kalan Kadın Yanık Merkezinde Tedavi Görüyor
Samsun'da trafik kazasında hayatını kaybeden sağlık çalışanı için hastanede tören düzenlendi
Kapağı açık rögara düşen görme engelli hamile kadın hastanede müşahede altında
Sağlıkta Yenilikçi Bir Anlayış Hastaların Hizmetinde
Tüm Hakları Saklıdır © 2006 Sağlık Aktüel | İzinsiz ve kaynak gösterilmeden yayınlanamaz.
Tel : (0216) 606 17 18 - (0224) 334 1 335 | Faks : (0216) 606 17 19 | Haber Yazılımı: CM Bilişim
Tel : (0216) 606 17 18 - (0224) 334 1 335 | Faks : (0216) 606 17 19 | Haber Yazılımı: CM Bilişim