YEŞİM SERT KARAASLAN
Sivrisineklerin ısırması ile insanlara buluşan ve ölüme neden olabilen sıtma hastalığının, dünya nüfusunun yaklaşık yarısını tehdit ettiği belirtildi.
Hacettepe Üniversitesi (HÜ) Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Levent Akın, AA muhabirine, sıtma hastalığında bu yılın temasının "Geleceğe Yatırım, Sıtmaya Bozgun" olarak belirlendiğini belirtti. Akın, Dünya Sağlık Örgütü'nün bu tema çerçevesinde 2030 yılına kadar sıtma vakaları ve ona bağlı ölümlerin yüzde 90 azaltılmasını hedeflediğini söyledi.
Son 10 yılda dört ülkenin sıtmanın görülmediğine dair belgelendirildiğini ifade eden Akın, sıtmanın görülmediği ülke sayısının 35'e çıkarılmasının amaçlandığını bildirdi.
Akın, sıtmanın, enfekte sivrisineklerin ısırması ile insanlara bulaşan ve hayatı tehdit eden bir hastalık olduğunu anlatarak, "Dünya nüfusunun yaklaşık yarısı, 'sıtma geçirmesi açısından' risk altında" dedi.
Sıtma vakası ve buna bağlı ölümlerin çoğunlukla sahra altı Afrika'da gerçekleştiğini ifade eden Akın, şöyle konuştu:
"Bununla birlikte Asya, Latin Amerika, Ortadoğu ve Avrupa'nın bazı bölümleri de etkilenmiştir. 2014 yılında 97 bölgede ve ülkede devam eden sıtma bulaşı söz konusudur. Sıtmanın 2013'te 198 milyon kişide klinik bulgu verdiği ve çoğunluğunu Afrikalı çocukların oluşturduğu 584 bin kişinin bundan yaşamını kaybettiği tahmin edilmektedir. Ülkemizde 2009 yılında sadece 9 nüks olarak bildirilen sıtma vakası varken 2012 yılında bu sayı 34'e yükselmiş, 2012 yılında bildirilen 285 vakadan 251'i yurt dışından ülkemize gelen kişilerde saptanmıştır. Avrupa Birliği'ne üye ülkelerde de bildirilen sıtma vakası 5 bin 161 olup vakaların yüzde 99'u AB dışındaki ülkelerden AB ülkelerine gelen kişilerde görülmüştür."
- "Sivrisineklerin üreme alanları olan su birikintilerinde tedbir alınmalı"-
Akın, dünyada ve Türkiye'nin yakın coğrafyasında sıtmanın hala bir tehdit olduğuna dikkati çekerek, "Bu nedenle ülkelerde yerli sıtma vakası görülmese dahi diğer ülkelerdeki vakalar nedeniyle hastalıkla mücadele zorunlu hale gelmektedir" dedi.
Prof. Dr. Akın, sıtmanın, korunulması ve yakalanıldığı zaman tedavi edilmesi mümkün bir hastalık olduğunu vurguladı. Akın, hastalığın, ateş, baş ağrısı, titreme, kusma gibi belirtilerle kendini gösterdiğini, kısa sürede tedavi edilmediğinde ölümcül olabildiğinin altını çizdi. Akın, "Sıtma, karaciğer yetmezliği, pıhtılaşma bozukluğu, ciddi anemi, metabolik asidoza bağlı solunum sıkıntısı, çoklu organ yetmezliği gibi bulguların bir ya da daha fazlasına neden olmakta" ifadesini kullandı.
Akın, sıtmanın bulaşmasının önlenebilmesi için sivrisineklerin üreme alanları olan su birikintilerinin düzenlenmesi ya da yok edilmesi gerektiğini bildirdi. Kişisel önlem olarak da cilde sürülen sivrisinek kovucularının, cibinliklerin kullanılabileceğini, kapı ve pencerelerin telle kapatılabileceğini söyledi.
