Sigara içenlerin hastalığı olarak bilinen KOAH (Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı), temel olarak kronik bronşit ve amfizem denilen hastalıkları kapsıyor. Toplumda sık görülüyor ve iş gücü kaybına en çok neden olan hastalık olarak adlandırılıyor. Bu nedenle KOAH hastalığının etkili bir şekilde tedavi edilmesi büyük önem taşıyor. Hastalığın tedavisine ise sigarayı bırakarak başlamak olmazsa olmazlar arasında yer alıyor.
Acıbadem Fulya Hastanesi’den Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Reha Baran,
KOAH hastalığının sigara içenlerde daha yüksek görüldüğünü, sigara içmeyenlerde ise daha düşük oranda ortaya çıktığını belirtti. Anadolu’da tezek ve odun yakma sonucunda dumana maruz kalan kadınlarda hastalığın daha çok görüldüğüne değinen Doç. Dr. Baran, endüstriyel dumanlara maruz kalanlarda da hastalığa sık rastlandığını söylüyor.
Doç. Dr. Reha Baran, KOAH hastalığının özelliklerini şöyle sıralıyor:
- Efor sırasında nefes darlığı ve zorlanma olur.
- Kişi eski kondisyonunu kaybeder.
- Öksürük bu tip hastalarda herhangi bir nedeni olmadan ortaya çıkar.
- Anfizemli olanlarda efor kapasitesi azalır, hastalar genellikle 20 yıldan fazla bir süredir sigara içtiklerini anlatır.
- Solunum fonksiyon testlerinde bozulmalar vardır.
- Kronik bir hastalıktır, akciğerde ve bronşlarda belirgin bir hasar oluştuğundan geri dönüşümü zordur, tamamen normale dönmez.
- Bu tip hastaların bol su içmeleri gerekiyor, ilaçlarını düzenli kullanmaları lazım.
- Spor yapmaları gerekiyor.
- Balgam söktürücü işlemlerin yapılması önem taşıyor.
- Egzersiz kapasitesinin artması lazım.
- Solunum kaslarının güçlendirilmesi gerekiyor.
- Akut ataklarda ise bu hastalar nefes açlığı çekiyor ve ateşleri yüksek olabiliyor. Bu nedenle uzun süre hastanede yatabiliyorlar. Destek tedavileri gerekiyor çünkü oksijen ihtiyacı duyuyorlar.
- Koah hastalığının derecesi de çok önemlidir. Hafif, orta, ağır, çok ağır dereceleri vardır.
- Hastalar sigara içmeye devam ederse ömür boyu oksijen kullanmak zorunda kalabilir.
- Bu nedenle KOAH hastalarının erken dönemde tesbit edilmesi ve sigarayı bir an önce bırakmalarının sağlanması lazım.
- Hastalık erkeklerde daha çok görülüyor.
Kronik bronşit ve amfizem KOAH’ ı oluşturan iki temel hastalık olurken akut bronşitlerle KOAH ı karıştırmamak gerekiyor.
Akut Bronşit: Geçici olan ve uzun süre devam etmeyen bir bronşit türü. Viral veya bakteriyel enfeksiyonlar sırasında oluyor. Öksürük, nefes darlığı, sarı- yeşil balgam çıkarma, ateş yükselmesi, boğaz ağrısı ve nezle, solunum sırasında anormallikler oluşması gibi belirtiler görülüyor. Uygun antibiyotik ve nefes açıcı ilaçlarla akut bronşitin tedavi edildiğine değinen Doç. Dr. Reha Baran, “Tedaviye yanıtsız bazı hastalarda kortizon da veriyoruz. Bu hastaların bol su içmesini öneriyoruz. Bazen belirtiler 6 haftaya kadar uzayabilir, 10-14 gün içinde tedavileri tamamlanır. Bazılarında oksijen ihtiyacı olabilir. Kandaki oksijen değerine bakarak oksijen ihtiyacı olup olmadığına karar verilir ve oksijen desteği sağlanır. Bronşitlerin sinüzitlerle de ilgisi olduğundan, sinüzitin nefes borusuna akması nedeniyle bronşiyal hasar oluşabiliyor ve bronşitleri alevlendirebiliyor. Bu nedenle bronşitli hastalarda KBB sorgulamasının da yapılması fayda sağlıyor” diyor.
