Kan yoluyla bulaşan Hepatit C hem zor, hem de kolay bir hastalık... Yıllardır bu hastalara karaciğer nakli yapan Memorial Şişli Hastanesi Organ Nakli Merkezi Başkanı Prof. Dr. Münci Kalayoğlu, bu hastalığı ve tedavisini anlattı:
Hepatit C tam olarak nasıl bir hastalıktır?
Karaciğerde harabiyet yaratan hastalıkların başında hepatitler gelir. Hepatitleri de 'enfeksiyon ajanlar' yapar. Bu virüsler; A, B, C, Delta ve E virüsü olabilir. En tehlikelilerinden biri de; gözle görülemeyecek kadar küçük olan Hepatit C virüsüdür. En basit tanımı ile Hepatit C, bir karaciğer enfeksiyonudur. Bu virüs gelişen teknolojiyle son 15 yıldır tespit edilebiliyor. 15 yıl önce, Hepatit C virüsü tanımlanamadığı için büyük salgınlar olabiliyordu.
DOKUNMA İLE BULAŞMAZ Hepatit C nasıl bulaşır?
Hepatit C daha çok kan yolu ile bulaşır. Ayrıca seks yoluyla yani vücut sıvıları aracılığı ile de bulaşabilir. Dokunmayla ise bulaşmaz. Biz en fazla aynı enjektörü kullanan madde bağımlısı gençlerde Hepatit C vakaları ile karşılaştık. Hepatit C testinin olmadığı dönemde, kan verilen kişilerde de görülüyordu. Virüs; ustura, traş makinesi, berber makaslarından da geçebiliyor. Dövme ve akupunktur iğneleri de risk taşıyor. Bu arada ülkemizdeki kan kardeşliği geleneği sağlık açısından son derece sakıncalı. İki tarafında da cildi kesildiği için, deri temasından kolaylıkla Hepatit B ve Hepatit C virüsü geçebilir. Türkiye'deki bir diğer sorun da toplu sünnetler. Maalesef hijyenik tedbirlerin ihmaline bağlı olarak Hepatit B ve C virüsü kolaylıkla bulaşabiliyor.
30 SENE DEVAM EDEBİLİR
Hastalık nasıl tespit edilir?
Virüs karaciğere yerleştikten sonra sinsice ilerler. Bazen bir, bazen 30 sene bu şekilde devam edebilir, hatta hiç belirti de vermeyebilir. Hastalık, kan testleri sonucunda tespit edilir.
Hepatit ile sarılık aynı şey midir?
Sarılık, hepatitin bir belirtisidir. Ancak her hepatitte mutlaka sarılık olacak diye bir kural yoktur. Yani sarılık olmadan da hepatit oluşabilir. Hepatitlerin yaklaşık üçte ikisinde sarılık görülmez. Bu arada sarılık; karaciğer, pankreas, safra kanalı kanserleri gibi başka hastalıklara bağlı olarak da görülebilir. Ayrıca diğer organ kanserlerinin karaciğere yayılması sebebiyle de sarılığa rastlanabilir. Bazı kan hastalıklarında da sarılık ortaya çıkabilir.
TAM TEDAVİSİ HENÜZ YOK!
Hepatit C'nin tedavisi var mı?
Bu hastalığa karşı bazı ilaçlar geliştirildi ama tam olarak kesin tedavisi henüz bulunamadı. Hepatit A ve B için yapılan aşılar, Hepatit C'ye karşı bağışıklık sağlamaz. Ayrıca Hepatit C'nin birçok tipi de mutasyona uğramaktadır. Sonuç olarak kullanılan bazı ilaçlar var ancak tam koruma için bir aşı geliştirmek de zor!
Nakil kesin çözüm mü?
Komplikasyonlar geliştiğinde, hastanın durumu kötüleştiğinde veya kötüleşmeden önce; karaciğer nakli yapmayı tercih ediyoruz. Hastalıklı karaciğeri çıkarıyoruz ancak Hepatit C'yi tamamen vücuttan uzaklaştırmak çok zor. Hepatit C nakilden sonra da tekrar edebilir. Kontrollerin düzenli yapılması gerekir.
