Yükseköğretim Kurulu (YÖK) kamu ve özel sektörde sahte diplomaları ortaya çıkaracak “Diploma Sorgulama Sistemi” (DSS) çalışmalarını tamamladı. Türkiye’deki tüm üniversitelerin son 5 yılda verdikleri diplomaların kayıtlarını sisteme giren YÖK, sistemi eylül ayında e-devlet üzerinden kullanıma açacak. 6 milyon diplomanın yer aldığı sisteme, e-devlet üzerinden kişiler ve kurumlar girebilecek ve diplomaları kontrol edebilecek. Sistemden alınan belge, iş başvurularında diploma yerine geçecek. Türk Silahlı Kuvvetleri asker alımlarında, YURTKUR yurt ve burs işlemlerinde, SGK sağlık hizmetinden yararlanan öğrencilerin işlemlerinde DSS’den sorgulama yapacak. Sistemin ilk toplu sınav uygulaması gelecek yıl KPSS’ye girecek adayların diplomasının denetiminde uygulanacak.
Eski Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün’ün yeğeninin eşi Hasan Başaran’ın sahte diploma ile TÜBİTAK’ta işe girdiğinin belirlenmesi ve sahte doktor Ali Haktan Yılman’ın 16 yıl boyunca 16 özel hastane, bir ambulans firması, 3 devlet hastanesi ile üniversite hastanelerinde çalıştığının ortaya çıkması YÖK’ü harekete geçirdi. Önce 5 bin çalışanı olan TÜBİTAK’ta 3 sahte diplomalı kişi belirlendi. YÖK, 3 milyon 600 bin kişinin istihdam edildiği kamu kurumlarında en az bine yakın sahte diplomalı çalışan olduğunu tahmin ediyor. Sistemin yazılımı TÜRKSAT ile yapıldı.
HER DİPLOMAYA BARKOD
Sistem şöyle çalışıyor:
-Üniversiteler diplomada yazılı olan tüm bilgileri sisteme giriyor.
-E-devlet kapısından TC kimlik numarası ve şifresi ile giriş yapan kişi, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı adı altında yer alan bölümde Diploma Sorgulama Sistemi’ni tıklıyor. Buradan kendi diplomasını bastırıyor ve diplomayı işe gireceği kamu kurumu veya özel şirkete veriyor.
-Diplomanın sağ üst köşesinde bir barkod bulunuyor. Barkod üzerinde kişiye özel bir numara bulunuyor, sorgulama bu barkod numarası ile yapılıyor.
DİPLOMA ÇIKMAZSA NE OLACAK?
TC kimlik numarasının yaygın olmadığı dönemde mezun olanlar için sisteme farklı bir uygulama yüklendi. Diplomasını almak isteyen kişi sistemde kendini bulamazsa ona yeni bir ekran açılacak. Ekranda hangi okulun hangi bölümünden mezun olduğunu yazabileceği bir buton çıkacak. Öğrencinin girdiği bilgiler üniversitenin ekranına otomatik uyarı olarak gidecek. Üniversite kişi doğrulamasını yapıp öğrenciyi sisteme girecek.
TSK KISA DÖNEM-UZUN DÖNEM AYRIMI YAPACAK
DSS ile Türk Silahlı Kuvvetleri asker alımlarında uzun dönem-kısa dönem ayrımını rahatlıkla yapabilecek. YURTKUR, yüksek lisans ve doktora öğrencilerinin yurt ve burs işlemlerini DSS üzerinden gerçekleştirecek. SGK ise öğrenciliği döneminde anne-babasının sigortasıyla tedavi olan gençlerin mezun olup olmadığını anında sistemden görebilecek. Mezun olan öğrenciye Genel Sağlık Sigortası yaptırması için uyarı gönderilecek. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı yeni alacağı personel için sistemi şimdiden talep etti. Başbakanlık da sistemi kullanmak için başvurdu.
4 AŞAMALI SİSTEM GÜVENLİĞİYLE KORUNUYOR
Sistem e-devlet kapısı koruması altında. Korunma yöntemleri ise şöyle:
1- Üniversiteler sadece YÖK’ün belirlediği internet IP’lerinden bilgi aktarımı yapabilecek
2- Her bilgisayardan ve her yerden diploma bilgileri girilemeyecek.
3- Her üniversiteye ayrı şifre verilecek.
4- Giriş izni verilen birimler her fakülte ve bölüm için belirlenen kodları kullanacak.
