Türkiye'de uyuşturucu illetine karşı mesai harcayanların başında Prof.Dr. Kültegin Ögel geliyor. Önce AMATEM, ardından ÇEMATEM'de uzun yıllar bağımlıların tedavisine yönelik çalışmalar yürüten Prof. Dr. Ögel şimdilerde Moodist Psikiyatri ve Nöroloji Hastanesi Bağımlılık Merkezi Direktörlüğü görevini yürütüyor. Geçtiğimiz dönemde TÜBİTAK destekli "Bağımlılık Profil İndeksi" yazılımını geliştiren Prof. Dr. Ögel, son bir yıllık sürede Türkiye'deki uyuşturucu madde kullanımında büyük bir değişim yaşandığını belirterek, "Bonzai zehrine yönelik çok baskı olunca, tüketiminde ciddi düşüş olduğunu gözlemliyoruz. Bonzai belasının yerini, bağımlıların 'met' diye tanımladığı metamfetamin almış durumda. Bursa, İstanbul başta Marmara genelinde maalesef ki metamfetamin patlaması yaşanıyor" diyor. Ögel'in sorularımıza yanıtları şöyle:
'Esenyurt en sorunlu'
- İstanbul'da uyuşturucu açısından en riskli semtler hangileri?
"Hastalarımızla yaptığım görüşmeler üzerinden yorum yapacak olursam, eroin, Küçükçekmece, Sefaköy, Yenibosna, Pendik ve Tuzla'da yaygın olan madde. Metamfetamin ve esrar her ilçeye girmiş durumda. Kokain genellikle daha yüksek gelirli bağımlıların tercihi. Kadıköy rıhtım çevresi uyuşturucu piyasasının yoğun olduğu semtlerin başında geliyor. Kuştepe, zehrin en çok satıldığı yer. Dolapdere ve Sarıgöl eskiye göre torbacıların sayıca azaldığı yerlerden. Beşiktaş ve Bağcılar sorunlu bölgelerden. Ancak İstanbul'da en sorunlu yerleşim bölgesi Esenyurt.
- Uyuşturucu tercihlerinde artan azalan eğri nedir?
Bonzai furyası, yoğun çalışmaları sonucunda azalmaya başladı. Şu an en büyük bela metamfetamin kullanımındaki patlama. Geçmiş yıllarda İran sınırından sokulan bu zehir özellikle Bursa ve Kars'ta oldukça yaygınlaştı. Son 1 yılda İstanbul'da 'met' bağımlı sayısında ciddi artış yaşanıyor. Kristal toz şeklindeki bu zehir, nörotoksik olduğundan beyindeki dopamin ve seratonin nöronlarına zarar veriyor. Bağımlıların sonu akıl hastalığı.
- Met neden artıyor?
Met çok çabuk bağımlılık yapıyor. Birkaç kez içilmesi bağımlı olmanıza yol açıyor. Fiyatının kokainden ucuz olması da tercih nedenleri arasında. Metamfetamin, toz, hap veya buharlaştırılıp kullanılıyor. Eskiden bu madde bağımlılığını sadece ABD'den gelen Türklerde görürdük ama Marmara Bölgesi'nde gittikçe yaygınlaşıyor. Patlama hali söz konusu.
- Bonzai ve esrar kullanımının yaygınlığı nedir?
Bonzai üzerinde ciddi baskı oluşunca, torbacılar esrarın 'skunk' formuna döndüler. Skunk normalde genetiği ile oynanmış güçlü bir esrar türevi ancak bu ürün ülkemizde olmadığından, normal esrarın üzerin kimyasal sıkıyorlar. Esrar içtiğini zanneden biri aslında bonzai içiyor. Eroin bağımlılığı oranları ise stabil. En çok Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da görülüyor. Kolay ulaşabilirlik ve kaçakçılık söz konusu. En yaygın kullanım Van'da.
NALMEFEN TEDAVİSİ
Uyuşturucu madde bağımlıların tedavisi için Avrupa'da geliştirilen ve Türkiye'de kullanıma giren enjeksiyon hakkında da bilgi veren Prof. Dr. Ögel, şunları söyledi: "Enjeksiyon tedavisi yeni bir uygulama ve içinde Nalmefen isimli etken madde var. Şu an sadece özel sağlık kuruluşlarında uygulanan yöntem, beyindeki reseptörleri devre dışı bırakarak bağımlıların madde isteğini ortadan kaldırıyor. Bu ilaç enjekte edildiğinde 3 ay bedende kalıyor."
Söz konusu enjeksiyon yönteminin eroin ve alkol bağımlılarında yüzde 100, diğer madde bağımlılarında ise yüzde 60'ın üzerinde başarı sağladığını dile getiren Prof. Ögel, "3 aylık etki gösteren enjeksiyonun ortalama fiyatı 3 bin lira civarında. İlaç vücutta yavaş salındığı için yan etkisi yok" diye konuştu.
18 yaş altı ölümlerde birinciyiz
- Gençler neden uyuşturucuya yöneliyor?
Uyuşturucu bağımlıların yüzde 30'dan fazlası kaygı gidermek için madde kullanıyor. Ailevi sorunlar, çok hiperaktif veya çok içine kapanık olmak da risk içeriyor. Asıl mesele 18 yaş ve altındaki yaş grubunda. Maalesef bu grupta dünya sıralamasında ilk ikideyiz. Avrupa'da bağımlılık oranı en yüksek ülke İngiltere olsa da ölüm oranı en yüksek ülkelerde Türkiye ilk sıralarda.
