Berda Özdiktaş
Akut koroner sendrom (kalp krizi ve benzeri olaylar) ve felç toplum tarafından iyi bilinen kalp-damar hastalıklarıyken, bacaktaki toplardamarlar içinde kan pıhtısı oluşması (Derin Ven Trombozu-DVT) konusunda yeterli bilgi ve farkındalık mevcut değildir. Derin Ven Trombozu ve en önemli komplikasyonu olan akciğerlere pıhtı gitmesi sebebiyle ABD’de her yıl 200.000 ölüm meydana geliyor. Daha çok bacakta pıhtı nedeniyle oluşan ve ölüme kadar varan vahim sonuçlara yol açan derin ven trombozu ve diğer damar hastalıklarının önemsenmesi gerektiğini söyleyen Ulusal Vasküler ve Endovasküler Cerrahi Derneği Üyesi Prof. Dr. Kürşat Bozkurt, “Uzun uçak seyahatleri, hastanede uzun yatış, uzun süre oturma ve felçli hastalarda sık karşılaşılan derin ven trombozun yıllık görülme sıklığı binde 15’tir. Damar hastalığına yaş ilerledikçe daha sık rastlanır, erkeklerde kadınlara göre biraz daha fazla görülmektedir” dedi.
Ölümle sonuçlanabilir
Prof. Dr. Kürşat Bozkurt, “Derin ven trombozu-DVT vücuttaki derin bir toplardamar içinde oluşan kan pıhtısıdır. Kan koyulaştığında veya bir araya toplandığında kan pıhtıları ortaya çıkar. Derin ven trombozunun çoğu alt bacak veya uylukta ortaya çıkar. Derin bir toplardamardaki kan pıhtısı parçalanabilir ve kan dolaşımıyla ilerleyebilir. Pıhtı akciğerlere gidip kan akımını engelleyebilir. Akciğerlerde ve vücudun diğer organlarında hasara yol açabilir ve ölüme neden olabilir” dedi.
Bacak ağrısını önemseyin!
Bacak ağrısı küçük bir sorun gibi görülebiliyor ancak aslında önemsenmesi gereken bir yakınma olduğunu söyleyen Prof. Dr. Kürşat Bozkurt, bacak ağrısının damar tıkanıklığında öncü belirti olduğunu söylüyor.
Bacaklarda bazen devamlı, bazen ani başlayan ağrıların, travmalar dışında en başta gelen nedeni dolaşım bozuklukları oluyor.Vücuda yayılan damar sistemindeki herhangi bir kısmındaki hastalık kalp ve beyin gibi hayati önemdeki organlardaki felç ve krizin habercisi olabiliyor.
EGZERSİZ ÖNLER
- Ameliyat veya hastalık sonrası olabildiğince çabuk yataktan çıkarak ve hareket ederek kan pıhtısı gelişme riski azalır.
- Uzun seyahatlerde alt bacak kaslarınıza egzersiz yaptırarak kan pıhtısı oluşumunun önlenmesine yardımcı olur.
- Doktorun kan pıhtısını önlemek ya da tedavi etmek için önerdiği tüm ilaçları düzenli olarak kullanmak riski azaltır.
- Bacaklarınızda DVT nedenli şişlikleri önlemek için doktorun yönlendirmesi doğrultusunda varis çoraplarını giymek gerekir.
- Baldırlarınızda kan akımını desteklemek için bacaklarınızı hareket ettirmek ve ayaklarınızı esnetip germek pıhtı oluşumunu azaltır.
- Çok sıvı alınması ve alkolden kaçınmak riski azaltacaktır.
Risk oluşturan durumlar
- Kanı koyulaştıran ya da normalden daha kolay pıhtılaşmasını sağlayan bozukluklar ya da faktörlerrik oluşturur.
- Bazı kalıtsal kan bozuklukları (faktör V Leiden gibi) bunu yapar.
- Hormon tedavisi veya doğum kontrol hapları kullanan kişilerde risk daha yüksektir.
- Ameliyat, kırık bir kemik veya diğer travmalarla derin bir damarın yaralanması riski artırır.
- Hareketsizlik nedeniyle damar içinde kan akımının yavaşlaması sonucu ortaya çıkabilir.
- Gebelik ve doğumdan sonraki ilk 6 hafta riski artırır.
TEDAVİ YÖNTEMLERİ
Hastaların bir bölümü ilaç tedavisi altında belirli aralıklarla takip edilebilir. Bu hasta grubunda risk faktörleri büyük oranda ortadan kalkmaktadır.
- Sigara bırakılmalıdır.
- Kolesterol değerleri yüksekse diyet ve ilaçlarla kolesterol değerleri normal seviyelere indirilmelidir.
- Kilolu hastalara kilo verdirilmesi gerekir.
- Diyabetiklerde kan şekeri düzeni ayarlanmalıdır.
- Hastalar ilaç tedavisi altında düzenli egzersize yönlendirilmelidir.
