KADİFE ŞAHİN
Bankalar, özel sektör çalışanlarına ihtiyaç kredisi verirken işyerinden maaş bordrosu ve imza sirküleri ister.
Son dönemde artan rekabet ve bankacılık kısıtlamaları nedeniyle kar marjı daralan bazı bankalar, 10 bin liraya kadar olan kredileri almayı çok kolaylaştırdı.
Ancak sağlanan bu kolaylık, sahte maaş bordrosu, kaşe ve imza sirküleri ile yapılan dolandırıcılıkta artışa yol açtı. Kolay kredi veren bazı bankaların son 2 yılda çok sayıda kredisini tahsil edemediği sektörde en çok konuşulan konulardan birisi oldu.
Bu durumla bağlantılı konuşulan son bir olay daha var. Bankacılık sektöründe fiilen uygulandığını bazı bankaların çalışanlarının verdiği bilgilerle doğruladığımız bu gelişmede, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) başrolde.
Edindiğimiz bilgilere göre, bireysel kredi verirken borcuna sadık müşteri arayan bazı bankalar, vatandaşların ve şirketlerin bilgilerini koruma yükümlülüğü bulunan SGK'yı kullandı...
Bilgiler sorgulandı
Bankalar, SGK ile irtibata geçerek kendilerine gelen maaş bordrosundaki işyerinin gerçek olup olmadığını ve kredi talebinde bulunan kişinin şu ana kadar sahip olduğu tüm özlük bilgilerini doğrulatmak için destek istedi. Bankaların bu isteğine 'hayır' demeyen SGK, Ekim 2014'ten itibaren bankalara özel bir şifre vererek vatandaşların TC numarasıyla kurumdaki bilgilerine erişmelerine izin verdi. SGK, çalışanların ve şirketlerin haberi ve izni olmadan sigorta bilgilerini 6 ay boyunca bankaların kullanıma açtı.
Bankalar bu süreçte bireysel müşteri temsilcileri adına yazılmış bir dilekçe ile SGK'ya başvurup kurumun bilgi ekranına girmek için özel şifre talep etti. Kurum kendisine başvuran tüm kamu bankalarına ve özel bankalara şifreyi verdi.
Yaklaşık 6 ay bu şifre ekranı sorunsuz çalışırken, SGK geçen haftadan itibaren ekranı bankaların erişimine kapattı.
SGK, 'ne oldu?' diye kendisine soran bankalara bu bilgileri vatandaşlardan e-devlet yolu ile istemelerini önerdi.
Hukukçular karşı çıktı
"Devletle paylaştığım bilgileri SGK, bir ticari işletme olan banka ile paylaşamaz" diyen şirketler, şikayetlerini SGK'ya iletti. Şirketlerin şikayetlerini yaparken başvurduğu hukukçuların itirazı, "Devletin bilgisayar sistemi hiç bir amaçla bir ticari kuruluşa, bankaya, 'zarar etmesin' diye büyük bir güvenlik açığı oluşturularak açılamaz" şeklinde oldu.
SGK'nın bazı hukukçularının da uygulamanın yasalara aykırı olduğu yönünde görüş bildirdiğini ve karşı çıktığını belirten bir şirket yöneticisi, şöyle konuştu:
"Banka kredi verecek diye bir şirketin bilgilerini nasıl görür? Bankanın kredi verirken müşteri hakkında başvuracağı kurum, Kredi Kayıt Bürosu (KKB)... SGK, devlet kurumudur. Devletin güvenlik açığı nasıl olabilir? Şirketin özel bilgilerini, şifrelerini bankaya nasıl açarsınız? Bankalar bunu sessiz sedasız yapıyor. SGK'ya 'bilgi sorgulama ekran şifresi verilmesini rica ederim' diyor. Müşteri temsilcilerini adına şifre veriliyor. İstediğin kadar gir, bilgi topla."
17 Nisan'da kapattı
Aldığımız bilgilere göre, pencerenin kapanmasının nedeni SGK'nın verdiği şifre ile çalışanlarının özlük haklarına ulaşılan özel sektör şirketlerinin bu uygulamadan şikayetçi olması. Çalışanların özlük haklarını 6 ay boyunca bankaların kullanımına açan SGK'nın ise şimdi bankalara, "Vatandaşın onayını al, e-devlete git" dediği belirtiliyor. SGK söz konusu sistemini 17 Nisan tarihinden itibaren kapattı.
