Okullardaki alerji tehlikesine dikkat

Bu durum da iç mekan alerjenlerine ve üst solunum yolu enfeksiyonlarına maruz kalma oranlarını artırabilmektedir. Memorial Ataşehir Hastanesi Çocuk Alerji Bölümü’nden Doç. Dr. Cevdet Özdemir, okullardaki alerjen tehlikesine karşı alınması gereken önlemler hakkında bilgi verdi.

Alerjene maruziyet hastalığı tetikler
Solunum yolu alerjileri klinikte “alerjik rinit” ve “alerjik astım” olarak karşımıza çıkmakta, çocukluk çağının önemli sağlık problemlerini oluşturmaktadır. “Saman nezlesi” olarak da adlandırılan alerjik rinitte mevsimsel ya da tüm yıl boyunca burun tıkanıklığı, burun akıntısı, burun kaşıntısı ve hapşırık ön planda gözlemlenirken; bu tabloya gözlerde sulanma, kaşıntı da eşlik edebilir. Alerjik astım ise tekrarlayan öksürük, hışıltı periyodları ile karakterize olup nefes darlığı atakları ile alevlenmeler gösterir. Bu ataklar sırasında özellikle küçük havayolları daralmakta, ciddi solunum sıkıntısı ortaya çıkabilmektedir. Her iki klinik tabloda da duyarlı alerjene maruziyet önemli tetikleyici faktör olarak rol oynar.

Alerjenler astım ve saman nezlesinin alevlenmesinde etkilidir
Ev tozu akarları, hamamböceği, küf mantarları, kedi, köpek, kuş tüyü gibi evcil hayvan epiteli alerjenleri tanımlanan en önemli iç mekan alerjenleridir. İç mekan alerjenlerine duyarlılık astım ve saman nezlesi gibi solunumsal alerjik hastalıkların gelişiminde ve alevlenmesinde önemli bir risk faktörüdür. Astımlı çocukların havayollarındaki aşırı duyarlılık alerjen dışındaki uyaranlara karşı da hassasiyet doğurmaktadır. Üst solunum yolu enfeksiyonları, egzersiz, soğuk hava, stres, hava kirliliği, sigara dumanı ve birtakım irritan gazlar astım atağı alevlenmelerini kolaylaştıran diğer alerjen dışı uyaran faktörlerdir.

Alerjeni tanımak hastalık kontrolünü sağlar
İç mekan alerjen duyarlılığının neden olduğu solunumsal şikayetlerin önüne geçebilmek için öncelikle hangi alerjene karşı duyarlılığın olduğunun tespiti önem taşır. Bunun için çeşitli laboratuvar ve cilt deri testleri uygulanabilmektedir. Alerjenin tanımlanmasından sonra alerjenden kaçınma yöntemlerinin uygulanması çevresel alerjen yükünü azaltacaktır. Ayrıca gerekli hallerde çeşitli semptom giderici ve koruyucu ilaçlar ve alerjene özgü immünoterapi yöntemleri de tedavi basamaklarını oluşturmaktadır.

Uykudan uyandıran öksürük alerjinin belirtisi olabilir, üst solunum yolu enfeksiyonları atakları tetikleyebilir
Süregelen öksürük atakları, özellikle gece uykudan uyandırabilen ve sabaha karşı yoğunlaşan öksürükler, zaman zaman göğüsten duyulan hışıltı, hızlı soluk alıp verme, sıkışma hissi küçük havayollarındaki duyarlılığın bir belirtisi, yaklaşmakta olan olası bir alevlenmenin habercisi olabilmektedir. Alerjen duyarlılığı olan bireylerde üst solunum yolu enfeksiyonlarının akut alevlenmeleri tetiklediği birçok bilimsel çalışmada da gösterilmiştir. Dolayısıyla duyarlı bireylerin üst solunum yolu enfeksiyonlarından korunma için gerekli tedbirleri uygulamaları önem taşımaktadır.

Çocuklar sigara dumanına maruz kalmasın
Sigara astım üzerine de olumsuz etki etmektedir. Sigara içmenin yanı sıra pasif olarak sigara dumanına maruz kalma bile astımın şiddetlenmesine yol açmakta hastalığın kontrol altına alınmasını güçleştirmektedir. Ev içerisinde bir başka odada ya da balkonda içilen sigara bile astımlı çocukları etkiler.

Okulla yeni tanışan çocuk birçok uyaranla da tanışır
Özellikle okulla yeni tanışan küçük yaştaki çocuklarda yeni bir ortama girmenin yarattığı birtakım sıkıntılar doğmaktadır. Çocuklar bu dönemden önceki hayatlarında karşılaştıklarından çok daha fazla uyaranla karşılaşabilmekte, bunlarla ilgili sağlık sorunları yaşayabilmektedir. Ancak bağışıklık sisteminde altta yatan bir rahatsızlığı olmayan çocuklarda ya da alerjen duyarlılığı gelişmeyenlerde bu sıkıntılar zamanla azalabilmekte ve herhangi bir komplikasyona neden olmamaktadır.