Yetersiz ve kalitesiz bir uyku vücut sağlığını ve duygusal dengeyi olumsuz etkiliyor
Ne kadar uyunduğu değil, nasıl uyunduğu önemli
Ülkemizde yaklaşık 5 milyon kişinin ciddi boyutta uykusuzluk yaşadığı tahmin ediliyor. Uzmanlar günlük hayatta alınacak basit önlemler ve modern tedavi yöntemleriyle yeterli ve kaliteli uyumanın mümkün olduğunu söylüyor.
Yetersiz ve kalitesiz bir uyku; kişinin enerjisini, duygusal dengesini ve sağlığını olumsuz etkileyebiliyor. Gece boyu döngüsel seyir gösteren ve farklı evreleri olan uykunun, her evresinin farklı işlevi bulunuyor. Çoğu yetişkin için 7-8 saatlik bir uyku yeterli olabiliyorken, çocukların uyku ihtiyaçları ise yaşlarına göre değişiklik gösteriyor. Uyuma süresi kadar, uyuma şeklinin de önemli olduğuna dikkat çeken Neolife Tıp Merkezi Psikiyatri Uzmanı Dr. Bora Telaferli; “Uykunun bilişsel işlevler, duygu durumu ve genel sağlık üzerinde olumlu, yapıcı ve onarıcı etkileri bulunuyor. Yetersiz veya kalitesiz bir uyku, tüm bu alanlarda sorunlar yaşanmasına neden olabiliyor. Uyku sırasında salgılanan hormonlar büyümenin yanı sıra, kas kütlesinin oluşumunu destekliyor, enfeksiyonlarla savaşmayı ve hücrelerin onarılmasını sağlıyor. Uykuda salgılanan hormonlar vücudun enerji kullanımını da etkiliyor. İyi beslenmek ve egzersiz yapmak gibi, iyi bir uyku da sağlıklı yaşam için vazgeçilmezdir.” diyor.
Uyku, sadece bir dinlenme zamanı değildir; aynı zamanda hücrelerinin yenilendiği, gün içinde yaşananların arşivlendiği ve rüyalar aracılığıyla ruhsal benliğin sorgulandığı önemli bir süreçtir. İhtiyaç duyulan uyku süresi yaşla beraber azalsa da, kalitesinin değişmemesi sağlıklı bir yaşam için son derece gereklidir. Bu nedenle iyi uyuyabilmek için bazı püf noktalarına dikkat etmek gerekiyor. İşte rahat, yeterli ve kaliteli bir uyku için öneriler:
• Belli bir uyku alışkanlığına bağlı kalmak ve her gün aynı saatlerde yatmaya özen göstermek, vücudun uyku ritmi açısından önemlidir.
• Stres ve vücut gerilimi gece uykuya geçişi zorlaştırabilir. Uyku öncesi rahatlamak için müzik dinlemek, ılık bir banyo veya yoga faydalı olabilir.
• İyi bir uyku ortamı için odanın gürültüsüz, loş ışıklı, serin ve havalandırılmış olması gerekir.
• Rahat bir uyku pozisyonu için vücut kıvrımlarını destekleyen yatak ve yastık seçmek önemli.
• Kafein ve nikotinden kaçınmak veya bunların akşam belli bir saatten sonra alınımını sınırlandırmak gerekir.
• Alkolden uzak durun. İlk etapta alkol, uykuya geçişi kolaylaştırabilir; fakat uyku kalitesini olumsuz yönde etkiler.
• Akşam ağır yemeklerden kaçınmak gerekir.
• Yatma zamanından önce yorucu egzersizlerden kaçınmak gerekir. Çünkü ağır hareketler uykunun kalitesini bozar. Akşamüstü 15:00 sonrası şekerleme yapmaktan kaçınmak da gece uykusunun niteliğini etkiler.