Bize gelen sorulardan memurların yemek ücretlerinin kurumlar arasında niçin farklı olduğu merak edilmektedir. Ayrıca, yemek maliyetlerinin yarısının kamu kurumlarınca karşılanacağı belirtilmesine rağmen yemek bedellerinin bu kadar düşük olmasının sebebi sorulmaktadır.
2016 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu'nun E Cetveli'nde; 657 sayılı Kanun'un 212'nci maddesine dayanılarak hazırlanan ve 19/11/1986 tarihli ve 86/11220 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliği'nin 4'üncü maddesi uyarınca yemek maliyetlerinin yarısını aşmamak üzere kurum bütçelerinden yapılan yemek yardımı Ankara, İstanbul ve İzmir illerinin büyükşehir belediyesi sınırları içinde görev yapan personel için yemek maliyetlerinin azami üçte ikisi olarak uygulanabilir.
2016 yılı 1 sayılı Bütçe Uygulama Tebliği'nde ise 2016 yılı içerinde hangi personelden ne kadar yemek bedeli alınacağının asgari tutarı belirlenmiştir. Yani belirlenen yemek bedeli tutarlarının asgari olduğu ve kurumların daha yüksek ücret belirleme yapabileceği ifade edilmiştir. Nitekim uygulamada birçok kamu kurumu bu asgari tutarları yemek bedeli olarak belirlerken bazı kamu kurumları da daha yüksek bedel tespit edebilmektedir.
Kanuna göre, kamu kurumları yemek maliyetlerinin ancak yarısı kadarını bütçeden karşılayabilirken Ankara, İstanbul ve İzmir illeri için yemek maliyetlerinin azami üçte ikisini karşılayabilmektedir. Dolayısıyla kurumlar istese dahi yemek maliyetlerine daha fazla katkı sağlayamaz. Dolayısıyla yemek bedelleri ilden ile ve kurumdan kuruma değişebilmektedir. Yemek bedelleri çok düşük belirleniyor, maliyetler nasıl karşılanıyor diye düşünülebilir. Yemek maliyetlerine her masrafın dahil edilmediğini de belirtmek isteriz.
* Kıdem ücreti ödemesinde kıst uygulama var mıdır?
399 KHK'nin 2 sayılı cetveline tabi çalışan personellerin ücret kalemleri içerisinde kıdem ücreti de yer almaktadır. Benim sorum; 1- Kıdem ücretinde kıst olur mu? 2- Örneğin ayın 10'unda kıdemi 3'ten 4'e çıkan personele 5 günlük fark verilmesi gerekmez mi? 3- Söz gelimi 21.03.2016 tarihinde kıdemi 3'ten 4'e çıkan personel (eğer takip eden aydan itibaren kıdeme hak kazanıyorsa) 01.04.2016-14.04.2016 tarihleri için kıst alması gerekmez mi?
399 sayılı KHK'nin kıdem ücretini düzenleyen 28'inci maddesinde; “Sözleşmeli personelden bir sosyal güvenlik kuruluşuna prim ödemek suretiyle geçen hizmet süresi toplamı 6-10 yıl (“6” ibaresi “60 ayı tamamlama” olarak uygulanacak) olanlara temel ücretlerinin % 2'si, 11-15 (“11” ibaresi “120 ayı tamamlama” olarak uygulanacak) yıl arasında olanlara% 3'ü, 16-20 yıl (“16” ibaresi “180 ayı tamamlama”) olanlara % 4'ü ve 21 yıl (“21” ibaresi “240 ayı tamamlama) ve daha fazla olanlara% 5'i oranında kıdem ücreti verilir” hükmüne yer verilmiştir.
Ayrıca, bu KHK'nin 58'inci maddesinde; “Sözleşmeli personele ilişkin olarak bu Kanun Hükmünde Kararnamede hüküm bulunmayan hallerde, Devlet Personel Başkanlığı'nın görüşü alınmak kaydıyla 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun ilgili hükümleri uygulanır” hükmüne yer verilmiştir.
Bu çerçevede, 657 sayılı Kanun hükümlerine bakıldığında bu tür ilerlemelerdeki ödemelere takip eden ay başından itibaren hak kazanılmaktadır. Sonuç olarak kıdem ücretinde kıst ödeme yapılmaz.
* Memurların harcırahı artırımlı olarak nasıl ödenir?
Genel olarak memurlar için belirlenen harcırah tutarları oldukça düşük belirlenmektedir. Bu nedenle yapılan düzenlemelerle bazı telafi unsurlarına yer verilerek mağduriyet giderilmektedir. 2016 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu'nun H Cetveli'nde; gündelikler belirlenerek bu gündeliklerin hangi hallerde artırımlı olarak ödeneceği belirlenmiştir.
Buna göre, 6245 sayılı Harcırah Kanunu'nun 33'üncü maddesinin (b) fıkrasına göre yatacak yer temini için ödenecek ücretlerin hesabında gündeliklerinin % 50 artırımlı miktarı, (d) fıkrasına göre yapılacak ödemelerde ise görevlendirmenin ilk 10 günü için gündeliklerinin %50 artırımlı miktarı, takip eden 80 günü için gündeliklerinin % 50 si, müteakip 90 günü için ise müstehak oldukları gündeliklerinin % 40'ı esas alınır.
6245 sayılı Kanun'un 33/d bendinde; “Bu kanun hükümlerine göre gündelik ödenenlerden (b) fıkrasına göre gündelik ödenenler hariç) yurt içinde yatacak yer temini için ödedikleri ücretleri belgelendirenlere, belge bedelini aşmamak üzere gündeliklerinin tamamına kadar olan kısmı ayrıca ödenir” hükmüne yer verilmiştir.
Görüleceği üzere, denetim elamanları dışındaki memurların H Cetveli'nde belirlenen gündelikleri kadar yatacak yer temini için ödedikleri ücretleri belgelendirenlere, belge bedelini aşmamak üzere ödeniyor. Ayrıca, görevlendirmenin ilk 10 günü için gündeliklerinin % 50 artırımlı miktarı, takip eden 80 günü için gündeliklerinin % 50 si, müteakip 90 günü için ise müstehak oldukları gündeliklerinin % 40'ı esas alınmaktadır.
