Memur ve memur emeklilerine bu yıl ilk kez oransal yerine seyyanen zam yapılması, TOKİ'den ev sahibi olabilmek için her ay yüklü miktarda kredi ödeyen binlerce dar gelirli vatandaşı vurdu. Seyyanen zam nedeniyle Maliye ile TOKİ'nin hesabı şaşınca, kredi borçlarına çifte zam yapıldı. Bu yılki maaşına yüzde 6,5 zam alabilen memurun TOKİ kredisi yüzde 10,76 zamlandı.
İlk 6 aylık zam yüzde 4
TOKİ, krediyle ev alanların aylık kredi taksitlerine her 6 ayda bir memur maaş artışı oranında zam yapı-yor. TOKİ, zam oranını kendisi belirlemek yerine Maliye ve TÜİK'ten resmi yazıyla 'zam oranı' istiyor. Sis-tem yıllardır böyle devam ederken, bu yıl ilk kez memura oransal yerine seyyanen zam yapılınca işler ka-rıştı. TOKİ kredilere ne kadar zam yapması gerektiğini yine Maliye ve TÜİK'e sordu.
Maliye, memura 2013 Temmuz-Aralık döneminde yüzde 4 zam verildiğini, dolayısıyla 2014 yılının Ocak-Haziran dönemi için kredilere yüzde 4 zam yapılmasının uygun olacağını bildirdi. TOKİ de bu yılın Ocak-Haziran dönemini kapsayan ilk 6 aylık dönemi için kredi taksitlerini yüzde 4 zam yaptı. Sıra bu yılın ikinci 6 ayında kredi taksitlerine yapılacak zam oranının belirlenmesine geldi. TOKİ yine Maliye ve TÜİK'e yazdı. Maliye, memura ocak ayında yapılan ve yıllık olarak uygulanan brüt 175 lira, net 123 lira olan seyyanen zammın ortalama yıllık yüzde 6,5 zamma karşılık geldiğini hesaplayıp TOKİ'ye bildirdi.
%6,5 yerine %10,75 zam
TOKİ de bu oranı kredilere ikinci 6 ay için uygulanacak zam oranı olarak ilan edip kredi borçlarına yüzde 6,5 zam yaptı. Ancak, memura ocak ayında yapılan ortalama yüzde 6,5'lik zam 6 aylık değil yıllık olduğu için TOKİ kredilerine çifte zam yapılmış oldu.
Sonuçta memura yıllık ortalama yüzde 6,5 zam yapılırken TOKİ kredileri ilk 6 ayda yüzde 4, ikinci 6 ayda yüzde 6,5 olmak üzere toplamda yüzde 10,75 oranında artırılmış oldu. Oysa TOKİ'nin kredilere yıllık yüz-de 6,5'in daha üzerinde zam yapmaması gerekiyor.
İşte yanlış güncelleme
TOKİ, memura yapılan yıllık zam oranını kredi borçluları için böyle güncelledi: "İdare tarafından inşa etti-rilen ve bir önceki altı aylık memur maaş artış oranına bağlı olarak satışa sunulan yeni projelerin, geri ödemelerine esas borç bakiyeleri ve taksit bedelleri, bir önceki altı aylık dönemdeki (1 Ocak-30 Haziran 2014 dönemi) memur maaş artış oranı ile güncellenecektir. Bu oran yüzde 6,50'dir."
Memura 123 lira, krediye 161 lira
Bu yanlışlık nedeniyle TOKİ'den kredi kullanıp ev sahibi olmaya çalışan memur ve memur emeklisinin 2014 zammı kredi artışının altında kaldı. Zam buhar olduğu gibi yüksek kredi zammı memurun ekmeğini küçülttü.
Devlet, örneğin bin 500 lira maaş alan bir memura 123 lira zam verirken, memurun bin 500 lira olan TOKİ kredisi borcuna 161 lira zam yaptı. Memur 123 liralık zammı tümden kaybettiği gibi 38 lira ilave yükle karşılaşmış oldu.
TOKi: Oranı biz belirlemiyoruz
TOKİ, zamma ilişkin açıklamasında, "Zam oranları yorumlara sebebiyet vermemek amacıyla İdaremizce hesaplanmamakta olup, ilgili ve yetkili kurumlar olan Maliye Bakanlığı ve TÜİK'ten talep edilmekte, yazılı olarak temin edilen oranlar hiçbir değişiklik yapılmaksızın aynı şekilde kullanılmaktadır" denildi.
