Ülkemizde ve dünyada üretimi gün geçtikçe daha da azalan manda sütü, besin içeriği açısından değerli süttür. Manda sulak yerlerde yaşayan ve sürekli otlayan bir hayvan olduğundan sütünün içeriğini de çok daha değerli bir konuma getiriyor. Manda sütü ülkemizde en fazla Bafra bölgesinde üretiliyor. Bu sütün zenginliğini sadece lezzetiyle sınırlandırmamak gerek.
Okul çağındaki çocuklarda 'Sinüzit'e dikkat!
İçeriği zengin kolesterolü düşük
Diğer sütlerle karşılaştırdığında yüzde 58 daha fazla kalsiyum, yüzde 40 daha fazla protein ve daha az kolesterol içeriyor. Ayrıca manda sütünde doğal antioksidan kaynağı olan E vitamini öncü maddesi alfa tokoferol miktarı ve peroksidaz aktivitesinin diğer sütlere göre 2-4 kat daha fazla olması bu sütten yapılan yoğurt, kaymak ve peynir gibi ürünlerin kalp ve kanser gibi hastalıklarda da yararlı olabileceğini düşündürüyor. Manda sütü, diğer sütlere göre fark edeler biçimde beyazdır. Bunun nedeni mandalarda karotenin A vitaminine dönüşümünün daha yüksek olması. Bu durum A vitamini de yükseltiyor. Sadece sütü değil manda sütünden üretilen peynir, yoğurt, süt tozuda daha beyazdır. Bu yüzden özel kahve üreticileri krema olarak inek değil manda sütünü tercih eder.
En iyi multivitamin kaynağı
Manda sütünün yağ oranı (yüzde 7-8), diğer sütlere göre yaklaşık 2 kat fazla olmasına karşın, kolesterol değeri diğer sütlerine göre göre önemli ölçüde (3.14 mg/g) düşüktür. Manda sütünün protein miktarı ve proteinlerin verimlilik oranı yüksektir. Mineral madde içeriği açısından da manda sütü diğer sütlerden kalsiyum, demir ve fosfor içeriği açısından daha fazladır. Çeşitli biyokoruyucu maddelerin (immunoglobulinler, laktoferrin, lisozim, laktoperoksidaz) manda sütünde daha fazla olması, özel diyetlerde ve sağlıklı besin hazırlamada daha üstün kılmaktadır.
Yoğurdu antiyibotik gücünde
Manda sütünden yapılan mozarella peynirine marketlerde kolayca ulaşabilirsiniz. Mozarella peyniri yüksek protein, yağ, fosfor, kalsiyum içerdiği için çocukların sağlıklı büyümesine katkıda bulunur. Diğer bulabileceğiniz ürün ise manda yoğurdudur. Manda yoğurdunda çok yüksek oranda B12 vitamini bulunmaktadır. Kırmızı et yemeyen ve bazı vejetaryenler için manda yoğurdu sağlıklı bir alternatiftir. Manda yoğurdunda magnezyum, çinko ve B 2 vitamini gibi kanserden kalp hastalıklarına karşı koruyucu etkisi olan bu mineral ve vitaminler çok yüksek düzeyde bulunur. Manda yoğurdunun mayalandırılması sırasında içerisindeki laktoz karbonhidratının parçalanması sindirimi kolaylaştıır. Laktik asit bakterilerinin ürettiği antibiyotik ve antimikrobiyal maddeler yüksek bağışıklık düzeyi oluşturur. Sağlıklı yaşam için manda sütü, yoğurdu veya peynirinden her gün en az 2 veya 3 porsiyon yemeyi ihmal etmemeliyiz.
Selahattin DÖNMEZ / Star Gazete
[email protected]