Okul döneminde artık kızlar da erkekler kadar aktif bir şekilde sporla ilgileniyor. Okul döneminde en çok tercih edilen spor dalları olan basketbol ve futbol, sakatlıkların da daha çok yoğunlaştığı dallar olma özelliğini taşıyor. Acıbadem Fulya Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Dr. Sarper Çetinkaya, “Genç kızların hormonal nedenlerle bağ dokuları daha hassas olduğundan basketbolda yaralanmaya daha müsaitler. Erkekler rakip temasının çok olması ve basketbola kıyasla futbolun daha çok tercih edilmesi nedeniyle futbolda daha çok sakatlık yaşayabiliyor” diyor.
Dr. Sarper Çetinkaya, okul dönemindeki spor sakatlıkları hakkındaki soruları şöyle yanıtladı:
Futbolda en çok hangi sakatlıklar yaşanıyor?
Çapraz bağ yırtığı, menisküs yırtığı sık yaşanıyor. Aşırı yüklenmeye bağlı tendinitler görülüyor, 7-14 yaş arası büyüme çağı olduğundan, topukta ve diz kapağının önünde büyüme çekirdeğinde aşırı büyüme ve hassasiyet ortaya çıkıyor. Ayrıca kemik büyümesi, aşırı ağrı ve hassasiyet oluyor.
Basketbolda hangi sakatlıklar oluyor?
Omuz sakatlıkları, sıçramaya bağlı olarak dengesiz düşmeye bağlı ayak bileği burkulması, dizde bağ yaralanması sık görülüyor. Futbol basketbola göre rakip temasının daha fazla olduğu bir spor dalı. Bu nedenle de çok sakatlık oluyor. Basketbolda kız çocuklarında sakatlık daha fazla ortaya çıkıyor, bunda hormonal nedenlerle bağ yapısının yaralanmalara daha müsait olması etken.
Gençlerde sakatlanma olasılığı neden daha fazla?
Bu yaş grubunda kemiğin büyüme çekirdeği açık oluyor. Doğrudan bağ kopması değil, bağın kemikle birlikte kopması şeklinde yaralanmalar ortaya çıkıyor. Yine bu dönemde büyüme çekirdeği kırığı çok görülüyor. Hızlı büyümenin olduğu dönemde kemikler, kas ve tendonlara göre daha hızlı büyüyor. Bu yaş grubunun kas ve tendonları daha kısa ve gergin oluyor. Böyle olunca da daha çok kas ve tendon yaralanması görülüyor. Bunun önüne geçmek için spor sırasında açma ve germe egzersizlerinin spor öncesinde daha çok yapılması büyük önem taşıyor. Büyüme çekirdeği yaralanmalarında ileride kemiğin eğri büyümemesi için alçı ve ameliyatla, büyüme çekirdeğindeki kaymanın düzeltilmesi gerekiyor. Aksi takdirde kemik kısalıkları görülebiliyor. Normal kırıkta sıkıntı olmuyor ama büyüme çekirdeği kırılırsa kemik eğri büyüyor.
Bağ yaralanmaları gençlerin spor hayatını nasıl etkiliyor?
Bazı bağ tamirleri için kemiklerin büyümesinin tamamlanması beklenmelidir. Bu dönemde gencin spora ara vermesi sağlanmalıdır. Spor kulüplerinde 8-14 yaş arası sporcularda bu konuda bazı sıkıntılar ortaya çıkıyor. Aileler ve sporcular, spor hayatlarının arayla sekteye uğramasından yakınıyor. Çocuğun ya da gencin bu nedenle mesleğini kaybedeceğine ilişkin korku duyuyorlar. Bu durumda özel tekniklerle bağ tamiri ameliyatı yapılıyor. Sakatlanan uzvun normal hale getirilmesi ve mümkünse yaralanmadan önceki sportif aktivite düzeyine geri döndürülmesi amaçlanıyor. Bu sakatlanmaların önüne geçmek için antrenman sırasında ısınma, açma, germe hareketlerinin düzenli olarak yapılması önem taşıyor.”
