Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Süleyman Soylu, milyonlarca çalışanı yakından ilgilendiren kıdem tazminatında "güvence, fon ve 30 gün" tartışmalarına noktayı koydu. Bakan Soylu, "Kıdem hesabında 30 günü koruyacak katsayı oluşturulacak. Mevcut haklar güvence altına alınacak. Kıdem Fonu ile çalışanlara gelir getiren bir yapı kurulacak" dedi. SABAH'a konuk olan Soylu, Ankara Temsilcisi Okan Müderrisoğlu ve ekonomi muhabiri Hazal Ateş'in sorularını yanıtladı. Soylu, şu mesajları verdi:
- DOSYANIN KAPAĞI AÇILDI:
Kıdem tazminatında dosyanın kapağını açtık. Bu tazminatı verirken zorlanan, işyerini kapatmak zorunda kalan işveren var. Kayıtlı işçilerde kıdeme erişebilme oranı yüzde 14'ü bulmuyor. Mevcut durum karşılıklı tehditleşmeler oluşturuyor. Yeni sistemde bir gün çalışıyorsanız bile bu hakkınız, Bireysel Kıdem Tazminatı Fonu'na yatırılacak. Kazanılmış haklar korunacak.
KATSAYI OLUŞTURMAK GEREKİYOR
- GÜVENCE, FON, 30 GÜN:
İşgücü kesimi 'Kıdem tazminatı güvencemizdir. İşveren bu nedenle bizi kolay çıkaramıyor' diyor. İkincisi, 'Konut edindirme, eğitime katkı payı vs. gibi fonlar konusunda devlet iyi sınav veremedi, başka yerlerde kullandı' diyorlar. Bu eleştiriler mesnetsiz değil. Kıdem Tazminatı Fonu oluşturduğumuzda gelir getirici olacak. Üçüncü kaygı da "30 günden dönülür mü?" 30 günü muhafaza edecek bir katsayı oluşturmak zorundayız.
- İŞSİZLİK FONU DEVAM EDECEK:
İşsizlik Fonu ile Kıdem Tazminatı Fonu birbirinin alternatifi değil, tamamlayıcısı. Hatta bu fonla İşsizlik Fonu ihtiyacını biraz azaltabiliriz. Prim dengemizde rahatlık sağlar. Hem çalışanın güvencesi, hem işverenin rahatlığı, hem de aktüeryal hesabın dengesi sağlanacak. Bu fonu devam ettireceğiz. Çalışan hakkından alacak, kıdem tazminatını kesecek anlayışı bize haksızlık olur.
- İSTİHDAM AÇIĞINI KAPATACAK:
Örneğin tekstil fabrikaları sezona göre ilave sipariş alıyor. Bir aylık dönemde ilave iş gücüne ihtiyaç duyuluyor. Bazıları bayram öncesi yüksek üretim yapmak durumunda kalıyor. Bu da çoğu zaman kayıt dışı yapılıyor. İlave istihdam açığı kayıtlı şekilde karşılanacak. Öğrenci ve ev hizmetlerindeki kadınların kısmi ve belli aralıklarla çalışması teminat altına alınacak.
- PROMOSYONDA 100 TL PAZARLIĞI:
Emeklilere promosyon konusunda belli noktaya geldik. Kamu- özel bankalarla görüşüyoruz. Yıllık 100 liralık önerinin iki katına çıkmayı amaçlıyoruz.
12 MİLYARLIK GSS ALACAĞI BULUNUYOR
KISMİ ÇALIŞANA DA SAĞLIK GÜVENCESİ:
Kısmi çalışanlar GSS primi ödeyemiyor ve problem oluyor. Bu konuda da düzenleme yapacağız. Toplam 7 milyon 300 bin kişinin GSS borcu var. 12 milyarlık alacak bu. İlk etapta gençlerin prim borçları siliniyor.
GÜVENCELİ ESNEKLİKTE ADIM ATILDI:
İşgücüne yönelik güvenceyi içeren ama işveren açısından üretimin devamlılığını ve rekabet koşullarını gözeten bir yöntem öngördük. Esnek çalışma hayatın içinde zaten var ama kayıt dışı. Modelimiz kayıtlı çalışmayı teşvik eden, işletmelerin krizlere karşı dayanıklılığını artırıp, kırılganlığı azaltan bir yaklaşım içeriyor. Önemli olan insanları çalışma hayatına sevk etmek.
- ÇALIŞABİLECEK 1.2 MİLYON SURİYELİ VAR:
Tarım-hayvancılık dahil çalışabilecek Suriyeli 1.1-1.2 milyon civarında. Niteliklerine göre envanter oluşturuyoruz. Beceri ve vasıfların geliştirilmesi gerekiyor. Gerek AB'den gelen kredi gerek kendi imkanlarımızla bu dönüşümü gerçekleştireceğiz.
HERKES PORTFÖY YÖNETECEK
KİŞİNİN KENDİ TASARRUFU:
Herkesin görebileceği bir kıdem hesabı olacak. Ne kadarının devlet tahvili, sabit getirili araçlarda ya da ne kadarının diğer yatırım araçlarında kullanılabileceği görülebilecek. Marjlar belli olacak. Kişinin kendi tasarrufu olacak. Her çalışan adeta bir portföy yöneticisi gibi düşünecek. Hazine, Maliye, sosyal taraflar bu konuda çalışıyor.
- İSTİSMARA GEÇİT YOK:
Özel istihdam bürolarının işçi alımını istismar etmemelerine yönelik tedbirler de alındı. Kurallara uymayan büroların çalışma ruhsatları İŞKUR tarafından iptal edilecek.
1 GÜNDE EMEKLİLİK
İSPANYAMODELİ ÖRNEĞİ:
İspanya da güvenceli esneklik modelini kullanıyor. Kısa vadeli kontratları teşviklerle uzun vadeliye döndürüyor. Başlangıçta elinizde kısa vadeli kontrat olmasa nasıl uzun vadeli iş sağlayacaksınız?
- YENİ SİSTEM KURULACAK:
Bağ-Kur, Emekli Sandığı, SSK birbiriyle ilişkilendirilmiş bir sistem kuracağız. Bir ayda yapılan emeklilik işlemleri bir güne düşecek.
GSS'YE STANDART FİYAT VE PRİM
Türkiye 'nin yüzde 98.5'i Genel Sağlık Sigortası kapsamında. ABD ve Avrupa'nın başaramadığı sistemi uyguluyoruz. Gelir testi dahil daha fonksiyonel duruma getirmek istiyoruz. 7.5 milyon yeşil kartlının GSS'nı devlet karşılıyor. Bugün gelirine göre 68, 170 ve 410 lira olmak üzere üç ayrı tutarda ödeme yapılıyor. Tek bir tutara düşürüp ödenecek şekilde prim belirleyelim istiyoruz. Çok cazip, standart fiyata geçmenin çalışmasını yapıyoruz. Ailelere yük getirmeyecek bir çalışmayı yakında paylaşacağız.
HAZAL ATEŞ
