Sağlık Bakanlığınca, kemik iliği nakillerinin daha sistemli ve hızlı bir şekilde işlemesi için TÜRK-KÖK projesi kapsamında ulusal kemik iliği ve hücre bankası kurulacak.
Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürü Öner Odabaş, TÜRK-KÖK adını taşıyacak ulusal kemik iliği ve hücre bankasında, tüm donörlerin bilgilerinin toplanacağını söyledi. Bankanın kurulabilmesi için alt yapı çalışmaları ve mevzuatın tamamlandığını, laboratuvarlar ve yazılım için ihale açılacağını belirten Odabaş, bankanın Ankara Onkoloji Hastanesi'nin Kolej binasında hizmet vereceğini kaydetti. Odabaş, binada restorasyon çalışmalarının devam ettiğini, mekanın iç düzenlemesinin yapıldığını ifade etti.
TÜRK-KÖK'ün faaliyetleri kapsamında bankada kemik iliği nakli için donör kazanım sistemi kurulacağını dile getiren Odabaş, ''Bunların kaydedildiği bir bilgisayar programı olacak. Burada taramalar yapılacak, alıcılarla donörlerin karşılaştırması yapılacak. Elde edilen kemik iliği hücreleri nakil merkezlerine götürülüp hasta olan kişiye nakledilecek. Bütün bunlar TÜRK-KÖK tarafından organize edilecek'' diye konuştu. Odabaş, Sağlık Bakanlığında bir bilim kurulu oluşturulacağını ve çalışmaların bu çerçevede yürütüleceğini söyledi.
''KORDON KANI BİLGİ BANKASI DA OLUŞTURULACAK''
TÜRK-KÖK'ün, yaklaşık 300 bin kişinin kaydedildiği bir kurum olarak faaliyete geçeceğini ifade eden Odabaş, ''Bankada aynı zamanda (Kordon Kanı Bilgi Bankası) da oluşturulacak'' dedi. Odabaş, şunları kaydetti:
''Bu da aynı şekilde kemik iliği bekleyen hastaların kök hücre temin edebileceği bir kaynak olacak. Doğum yapmış annelerin plasentalarından elde edilen kök hücreler kemik iliğini destekleyecek. Bu hücreler sınıflandırılacak ve derin dondurucularda saklanacak. Doku grupları uyanlara bu hücreler nakledilecek.
Yani Türk-Kök'te iki kaynak olacak. Hem kordon kanındaki hücreler kullanılacak hem de canlı donörlerdeki kanlardan elde edilecek hücreler kullanılacak.''
''BEKLEME LİSTESİ AZALACAK''
Doku uyumunun yapılacağı laboratuvarların oluşturulmasının zor ve yüksek maliyetli olduğunu belirten Odabaş, ''HLA tiplemesinin yapıldığı laboratuvarların kurulması zaman alıyor. Bunun için ihale hazırlığı yapıyoruz. Doku uyumu uygulamalarının yapılması için dışarıdan özel bir laboratuvardan hizmet alınacak. İhale sonrasında uygun laboratuvar belirlenecek ve doku testleri burada yapılacak.
''VERİCİ SAYISI ARTACAK''
Türk Hematoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Muhit Özcan da 8-11 Ekim tarihleri arasında Çeşme'de düzenlenen 34. Ulusal Hematoloji Kongresinde AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye'de yeterli sayıda kemik iliği nakli yapılamadığını belirterek, ''Yılda yaklaşık 4 bin olması gereken kemik iliği nakli ancak 800 kişiye yapılabiliyor. Yılda en az 3 binden fazla kişi nakil için sıra bekliyor'' dedi.
Kemik iliği nakillerinde vericilerin çoğunluğunun akraba dışı kişiler olduğu ve iliklerin çoğunun yurt dışından temin edildiğini belirten Özcan, Türkiye'de ''Ulusal Kemik İliği Bankası'' kurulması yönünde atılan adımları desteklediklerini söyledi. Türkiye'deki kemik iliği verici sayısının 10 binden fazla olmadığını ifade eden Özcan, bu sistemin hayata geçmesi durumunda verici sayısının artacağını öngördüklerini bildirdi.
Özcan, Türk Hematoloji Derneği tarafından ulusal kök hücre veri tabanı kurulması için bir süre önce rapor hazırladıklarını ve Sağlık Bakanlığına sunduklarını belirterek, şunları kaydetti:
''Önerilerimiz dikkate alındı. Bundan çok mutluyuz. Türkiye'den bir hastaya, yurt dışından ilik bulmak zorunda kalmayacağız. Dünyadaki kayıtlı verici sayısı 12 milyona ulaştı. Türkiye'de bu sayı 5-10 bin seviyelerinde. Ulusal Kemik İliği Bankası kurulması durumunda verici sayısı 300 ile 500 bin arasında bir rakama ulaşacak.''
Özcan, ''Biz önerilerimizi, planımızı, programımızı hazırlayıp sunduk. Bu raporu Sağlık Bakanlığı ne kadar kısa sürede hayata geçirirse, sistem o kadar çabuk işlemeye başlayacak'' diye konuştu.
Sabah
