Hükümetin Orta Vadeli Program'ı sağlıkta tasarruf yapılmasını öngörüyordu. Bu kapsamda 1 Ekim'den itibaren yürürlüğe giren uygulama, eczacılarla hastaları karşı karşıya getirirken, birçok kesimden de tepki çekiyor. Daha önce de tatbik edilip sonrasında vazgeçilen eczanelerin tahsildar olarak kullanılması uygulamasına geri dönüldü.
Buna göre Genel Sağlık Sigortası'ndan faydalananlar, yeşil kart sahipleriyle bunların yakınlarının ayakta tedavilerinde, hekim ve diş hekimi muayenelerinde, vücut dışı protez ve ortez kullanımlarında ve kısırlık tedavilerinde katılım payı alınıyor. Eczacılar da bu duruma çok tepkili. Hatta bu uygulamanın iptali için Danıştay'a müracaat edilmiş durumda.
Eczacılar, tahsil etmek durumunda oldukları muayene katılım ücretleri için hasta ve yakınlarıyla problem yaşıyor. Birçok zaman düşük fiyatlı bir ilacı almak için 3-4 kat katılım bedeli ödemek durumunda kalan hastalar, eczacılarla tartışmaya girebiliyor. Üstelik bu aşamada ilacı SGK kapsamı dışında kendi parasıyla alıp katılım bedelinden kurtulmak mümkün değil. Çünkü sisteme 'tedavi edildiği' bilgisi girilen hastalardan bu katılım bedelinin bir şekilde alınması gerekiyor. Yani muayene katılım bedeli, bu sefer ödenmezse bir sonraki ilaç alımında hastaların karşısına birikmiş olarak tekrar çıkıyor. Hastalar, ilaç almak için ödemek zorunda kaldıkları bu para için fiş veya fatura talep ediyor. Eczaneler, haklı olarak aracılık işlevi gördükleri bu tahsilat için fatura vermek istemiyor. Çünkü bu bedeller karşılığında herhangi bir mal veya hizmet satmış olmuyorlar. Bu tahsilat için fatura verilmesi; satılmayan bir mal veya hizmet için, dolayısıyla elde edilmeyen bir gelir için vergi ödenmesi anlamına geliyor. Ama hastalar ve yakınları da yaptıkları ödemenin sistemde görünmemesi halinde ispatı nasıl yapacaklarını sorarak ödemeyi ispatlayacak bir belge istiyor. Ödemelerin kredi kartıyla yapıldığı durumlarda ise iş tamamen karmaşık hale geliyor. Bu tahsilat için belge verirse gereksiz vergi ödemek durumunda kalacak olan eczacı, belge vermezse de POS cihazından elde ettiği gelir ile KDV beyannamesindeki gelir uyumlu olmayacağı için ceza yeme problemiyle karşı karşıya kalabiliyor. Bazı eczacılar Maliye yoklama memurlarının katılım payı mukabili belge düzenlemediklerinden dolayı kendilerine ceza kesilmesinden yakınıyor.
BEDEL İÇİN BELGE DÜZENLENMEYECEK
Maliye Bakanlığı, konuyla ilgili açıklama yapmıştı. Açıklamada, Sosyal Güvenlik Kurumu adına muayene katılım payı tahsil edilmesi halinde herhangi bir tevsik edici belge düzenlenmeyeceği ifade ediliyor. Bu payların tahsil edilmesi sırasında kişilere herhangi bir mal satışı veya hizmet yapılmadığından, bu uygulamaya yönelik olarak tahsilatı yapanlarca (eczane, özel sağlık kurumu vb.) bir belge düzenlenmesine gerek bulunmuyor. Öte yandan tahsilatın kredi kartıyla yapılması halinde, tahsil edilen tutar, beyannamede kredi kartıyla tahsil edilen teslim ve hizmet bedellerinin yazıldığı 45'inci satırına dahil edilmeli. Buraya yazılan tutar, bu dönemde gerçekleştirilen teslim ve hizmetlere ait bedelin, kredi kartıyla tahsil edilen kısmını ifade ediyor. Bu düzenlemeyle vergiyi doğuran olayın vuku bulup bulmadığına bakılmadan belirli bir dönemde kredi kartıyla yapılan tahsilatın gösterilmesi öngörülüyor. Bu tür tahsilat, beyannamede matrah bölümüne ilave edilmeyecek. Ancak POS hasılatıyla beyan edilen matrah arasında uyumsuzluk olması ve vergi dairesince bu hususun mükelleften sorulması halinde tahsilatın Sosyal Güvenlik Kurumu'na aktarılan hasta katılım paylarına ait olduğu izah sebebi olarak kullanılabilir. Yapılacak incelemede, hususun kolay izah edilebilmesi için POS makinesinden alınan fişin ve gün sonu raporunun arkasına muayene katılım payı olduğuyla ilgili not düşülürse herhangi bir incelemede yapılan tahsilatın muayene katılım payı olduğu net bir şekilde izah edilebilir.
Kimlerden para alınmayacak?
Afet ve savaş hali sebebiyle sağlanan sağlık hizmetlerinden,
Diyaliz tedavilerinden,
Kişiye yönelik koruyucu sağlık hizmetlerinden,
Katılım payı alınacak vücut dışı protez ve ortezler kapsamına girmeyen diğer protez ve ortezler ile tıbbi malzeme ve sarf malzemelerinden,
Organ, doku ve kök hücre nakline ilişkin sağlık hizmetlerinden,
Kamu görevlilerinden görevleri gereği kurumları tarafından talep edilen sağlık kurulu raporları veya sağlık raporları için yapılan muayenelerden,
Kamu görevlisi olarak çalışıyor olmak ve tedavi giderleri ilgili kurumlarınca karşılanmak kaydıyla İstiklal Madalyası alıp şeref aylığı bağlanan kişiler ve bunların eşlerinden, Vatani Hizmet Tertibi aylığı alanların sadece kendilerinin tedavilerinden; nakdi tazminat hükmüne göre aylık alanların sadece kendilerinin tedavilerinden; terörle mücadele çerçevesinde vazife ve harp malûllüğü aylığı alanların sadece kendilerinin tedavilerinden, katılım payları alınmaması gerekiyor.
AHMET YAVUZ
Zaman
