ZEYNEP RAKİPOĞLU - MÜCAHİT TÜRETKEN - Cumhurbaşkanlığı'nın 2019'a yönelik yıllık programında, sağlık alanındaki hedefleri arasında yer alan Beslenme Dostu Okul Programı uygulamasına devam edilmesi ve ilkokullarda "okul yemeği" programına başlanması, milli eğitim camiası, kantinciler ve beslenme uzmanları tarafından destek gördü.
Program kapsamında Sağlık Bakanlığı'nın okul kantinlerinden cips, kola ve çikolatayı satıştan çıkarmasının ardından sağlıklı beslenme için okul yemeklerinde de düzenlemeye gidilmesi planlanıyor. Bu kapsamda, okul kantinlerinde sebzeli gıdalar, yağı ve tuzu azaltılmış yemekler öne çıkarılacak.
Sebze yemeklerinin ön planda olacağı uygulama ile çocukların sevdiği yemeklerin sebzeli çeşitleri üretilecek. Okul yemekleri arasında brokoli, kabak, karnabahar gibi sebzeleri içeren hamburger, ıspanaklı pizza, ev usulü lahmacun, kabaklı makarna, peynir soslu sebzeler gibi farklı yemekler yer alacak. Et, tavuk, balık, yumurta, mercimek, fasulye ve nohutun yanı sıra ceviz, fındık ve badem, dengeli biçimde sunulacak.
İlgililer ve uzmanlar, ikinci eğitim döneminde uygulamaya konulması planlanan "okul yemeği" programını AA muhabirine değerlendirdi.
- "Kantinlerde sağlıklı gıda tüketimi için denetimlerimiz sürecek"
İstanbul İl Milli Eğitim Müdürü Levent Yazıcı, dengeli ve sağlıklı beslenme ile ilgili kararların takipçisi olacaklarını vurguladı.
2023 Vizyon Belgesi doğrultusundaki çalışmalar kapsamında sportif faaliyetlerin de öne çıkacağını belirten Yazıcı, "Kurumlarımızda işletilen kantinlerde ortak standartları sağlamak için her üründe QR kodu sistemini oluşturmaya yönelik çalışmalar yapacağız." dedi.
Öğrencilerin bedensel, zihinsel ve ruhsal gelişimini amaçlayan bir yaşam tarzına sahip olmaları için yürütülen çalışmaların önemine değinen Yazıcı, okul kantinlerinde Milli Eğitim Bakanlığı'nın yanı sıra Tarım ve Orman Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığı'nca da denetim yapıldığının altını çizdi. Yazıcı, "Ülkemizin geleceği, çocuklarımızın ve gençlerimizin okullarda özellikle kantinlerde sağlıklı gıda tüketimi için denetimlerimize kararlılık ve dikkatle yoğun bir şekilde devam edeceğiz." ifadelerini kullandı.
"Günümüzde az hareket ettiğimiz bir gerçek, bu yüzden yediklerimizin kalorisini hesaplıyoruz." diyen Yazıcı, şöyle devam etti:
"Sağlıklı yaşam, bundan birkaç on yıl önce, alternatif yaşam tarzlarına sahip küçük grupların alanına giriyordu. Günümüzde ise bir ana akıma dönüştü. Bunun için 'Öğretmeniyle Güzel İstanbul' projemizde, öğretmenlerimizin sağlıklı yaşam davranışları kazanmaları ve farkındalıklarını artırarak sağlıklı yaşam felsefesini kavramaları için sağlıkla ilgili faaliyetler yürüteceğiz."
- "Bakanlığın çocukları sebze tüketimine özendirmesi önemli"
Türkiye Kantin işletmecileri Esnaf Federasyonu Başkanı Vahap Osmanoğlu da Sağlık Bakanlığı'nın başlattığı Beslenme Dostu Okul Programı kapsamında çocuklar için kantinlerde hazırlanan tüm yiyeceklerde marul, havuç, kırmızı lahana, domates, kırmızı ve yeşil biber gibi sebzeler kullanıldığını belirtti.
Çocuklara bakanlığın öngördüğü besinlerin satışını yaptıklarını aktaran Osmanoğlu, şöyle konuştu:
"Ancak çocuklarımız maalesef sebze tüketmesini sevmiyor. Bakanlığın çocukların sebze tüketmesi için özendirici çalışmalar yapması çok önemli. Aksi takdirde çocuklar okul çevresindeki iş yerlerinden yüksek kalori ve enerjili besinlere yönelecektir. Federasyon olarak biz de 2007 yılından beri kantinlerde sebze ve meyve tüketiminin artırılması için etkinlikler düzenliyoruz."
Kantinlerin okul çağındaki çocukların beslenmesindeki önemini vurgulayan Osmanoğlu, kantinlerde satılan ekmek arası ve hamur işi ürünlerin besin ögelerinin tümünü barındıran içerikle hazırlandığına, içlerinde sebze, meyve gibi sağlıklı gıdaların olmasına önem gösterildiğine dikkati çekti.
Milli Eğitim Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı tarafından "Kantin Yerleşim Planı ve Standardı" çalışması yapıldığını hatırlatan Osmanoğlu, "Bu çalışma ile birlikte fiziki alanı uygun olan okul kantinlerinde yemek hizmetinin verilmesi sağlandı. Halihazırda 'Anında üretim anında tüketim' prensibiyle fiziki alanı uygun olan okul kantinlerinde 3-4 çeşit öğlen yemeği veriliyor. Bu çalışmayla belirlenen 24 derslikli okul için yaklaşık 88 metrekare alanın da kantin esnafına verilmesini istiyoruz." dedi.
Osmanoğlu, velilere, çocuklara ve kantin çalışanlarına sağlıklı beslenme, sebze tüketimi ve hijyeni ile ilgili eğitim verdiklerini de sözlerine ekledi.
- "Okul yemeği' programı geleneksel ürünlerimiz ile geliştirilmeli"
Sağlık Bilimleri Üniversitesi (SBÜ) Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Fatih Özbey ise dengeli ve yeterli beslenmenin hayatın her döneminde sağlığın temelini oluşturduğunu belirtti.
Sağlıklı beslenme bilgisi ve alışkanlığının her bireye küçük yaşlardan itibaren aileden başlayıp, okulda devam ederek kazandırılmasının zorunlu olduğunun altını çizen Özbey, bu sayede hayat boyu yaşam kalitesini koruyabilmenin mümkün olacağına işaret etti.
Yanlış beslenmeye bağlı olarak ortaya çıkan hastalıkların başında obezitenin geldiğini vurgulayan Özbey, "Obezitenin en önemli nedeni, sağlıksız abur cubur olarak nitelediğimiz gıdaların, her yaştaki insanlar tarafından günlük hayat içerisinde sürekli kontrolsüz olarak tüketilmesidir. Ayrıca günümüzde görülen birçok hastalığın altında yatan asıl nedenin de beslenme alışkanlığımızdaki yanlışlıklarda gizli olduğu her geçen gün yapılan araştırmalar sonunda ortaya çıkmaktadır." diye konuştu.
Doç. Dr. Özbey, doğru beslenme bilgisinin topluma kazandırılmasının, konuyla ilgili tarafların en önemli görevlerinden biri olduğuna dikkati çekerek, şunları kaydetti:
"Sonradan kazanılan ancak hayatımız boyunca etkisi devam eden sağlıklı beslenme alışkanlığının, küçük yaşta kazandırılması gerektiğinin öneminin anlaşılması ile günümüzde her yaşta bilinçlendirme faaliyetleri ilgili kurumlar tarafından gerçekleştirilmektedir. Yeni planlama gayet olumlu. Bu yönde önemli bir adım olduğuna inandığım 'Okul Sütü' kampanyasına ilave olarak ilk ve orta dereceli okullarda, leblebi, kuruyemiş, pestil ve kuru meyve gibi geleneksel ürünlerimizin de teşvik ve tanıtımın yapılmasının yeni nesillerin sağlığı açısından son derece stratejik bir yaklaşım olacağını düşüyorum. 'Okul yemeği' programı geleneksel ürünlerimiz ile geliştirilmeli. Ancak bu yolla toplumun besin tercihlerini sağlıklı, besleyici ve lezzetli olan geleneksel ürünlerimizden yana kullanmalarına öncülük edebiliriz."
