Cem Kılıç / Milliyet
2013 yılı ocak ayında gerçekleştirilen, memurların sorunlarının ve çözüm önerilerinin masaya yatırıldığı Abant toplantısından bu yana 1 yıl geçti.
Toplantıya ev sahipliği yapan Devlet Personel Başkanlığı’nın, dolayısıyla Çalışma Bakanlığı’nın o günden bu yana ortaya çıkan tartışma konularında nasıl tavır aldığını merak ettiğim için Devlet Personel Başkanı Mehmet Ali Kumbuzoğlu’yla bir araya geldik. Kendisi alışılmışın dışında, son derece sıcakkanlı bir bürokrat olarak sorularımı yanıtladı.
Geçen yıl yapılan tartışmalarda öne çıkan konu, kamuda da artık performans kriterlerinin değerlendirmeye alınacağı yönündeydi. Kamu personel sisteminin özel sektör insan kaynakları anlayışına yakınlaştırılması, ücret - verimlilik gibi unsurların kamuda da uygulanabilirliği konuşuluyordu.
Aradan geçen 1 yılda bu konuda herhangi bir gelişme yaşanmadı. Nitekim o dönem yazdığımgazete yazılarında kamuda performans ölçümünün son derece zor ve aynı zamanda subjektif davranışlara yol açabileceğinin altını çiziyordum. O dönem yaptığım araştırmalarda Avrupaülkelerinde de bu sistemin olmadığını ifade etmiştik. Nitekim söylediğimiz gibi, uygulaması neredeyse imkânsız olan ücret - performans ilişkisi kamu kurumlarında devreye girmedi.
Bu konuda Devlet Personel Başkanı Kumbuzoğlu da bizimle aynı fikirde olduğunu belirterek, hazırlanıp kamu kurumlarına gönderilen “performans kılavuzlarının” temel amacının kamu kurumlarının etkinliğini artırma amaçlı olduğunu ve özel sektör mantığıyla çalışacak performans değerlendirmelerinin daha çok yönetici kademelerine atanmada bir kriter olabileceğinin altını çizdi.
Hedef mükafatlandırma
Performans ölçümü somut unsurlara dayandığından, memurun hizmetini ölçmek soyut nesneleri içinde barındırdığından bir çok kurumda oldukça zor.
Diğer yandan görevde yükselmeyi etkileyecek performans kriteri memurlar için bir ceza kriteri de olmayacak. Devlet Personel Başkanı böyle söylüyor. Yani memurların tedirgin olmasına neden olan ve geçen yıl çıkan haber ve yorumlar doğru değil.
2014, memurun eğitim yılı
Devlet Personel Başkanı, kurum olarak eğitime çok önem verdiklerini, kamu kurumlarının eğitim ihtiyaçlarını karşılamak için özel sektör ve üniversitelerle işbirliği yaptıklarını söylüyor. Memurlar için anlaşılan bu yıl, ‘eğitim yılı’ olacak. Farklı unvan ve gruptaki memurlar için eğitim planlamaları yıl boyunca yapılacak.
Bu kapsamda özellikle kamu kurumlarının eğitim ihtiyaç talepleri Devlet Personel Başkanlığı’na iletilecek ve başkanlık bu eğitimler için aracılık yapacak. Şu ana kadar 13 bölgede 79 ilimize yönelik eğitimler yapıldı. Sonuncusu 6 ili kapsayan eğitim Bursa’da gerçekleştirildi.
Bu eğitimler 2014 yılında da sürdürülece, sosyal medya daha aktif kullanılacak
Kamu kurumlarında, önem arz eden personele eğitimlerin farklı meslek grupları için devam edeceği Devlet Personel Başkanlığı’nca ifade ediliyor. Özellikle sosyal medya üzerine eğitim planlamalarının yapılması ve üniversitelerle ortak projeler geliştirilmesi de bu yılın eğitim konuları arasında yer alıyor.
KPSS’de yeni robotlu sistem
Devlet Personel Başkanı Kumbuzoğlu, “Kurum olarak devlet memuru olmak isteyen işsizlerin muhatabıyız” diyor. Bu bağlamda KPSS sisteminin en hakkaniyetli ve memur seçimi açısından en modern yöntem olduğunun altını çiziyor.
KPSS sisteminde en temel sorunlardan bir tanesi tercihlerle alakalı. Doğru tercihler yapılmaması durumunda hayal kırıklıkları yaşanabiliyor. Bu istenmeyen durumu ortadan kaldırmak için Devlet Personel Başkanlığı yakın geçmişte yeni bir uygulamayı devreye soktu. Bu uygulamayı, KPSS’ye girecek ve devlette kadro için tercihte bulunacak olanların bilmesinde büyük fayda var.
Tercih robotuna e-devlet veya Devlet Personel Başkanlığı (DPB) internet sitesi üzerinden ulaşılabiliyor. Bu uygulamayla tercihte bulunacak memur adayları, eğitim durumlarına göre, hangi illerde hangi statülerde görev yapmak istiyorlarsa bu kontenjanları, yani girebilecekleri işleri görebiliyorlar. Durumlarına uygun veya gitmek istedikleri şehirlerde kadro yoksa başka tercihlere yönelebiliyorlar. Tabii ki bu uygulamayla adayların yanlış yapma riskleri ortadan kalkıyor, zaman kazanmalarına neden olunuyor.
Yoğun sınav takvimi
Devlet Personel Başkanı, 2014 yılında kamu personeli sınav takviminin yoğun olacağının altını da çiziyor. Tek haneli yıllar ve çift haneli yıllar sınav uygulaması nedeniyle, sınavları kaçıranların iki yıl bekleyeceğini, bu nedenle sınav takviminin herkes tarafından önceden bilinmesinin çok yararı olacağını söylüyor.
35 bin şehit ve gazi yakını kadroya alınacak
Bugüne kadar İçişleri Bakanlığı’nca yapılan şehit ve gazi yakınlarının ataması bundan sonra Devlet Personel Başkanlığı tarafından yapılacak. Başkan Kumbuzoğlu 2015 yılı sonuna kadar 35 bin şehit ve gazi yakınının istihdam edileceğini ifade etti.
3713 Terörle Mücadele Kanunu’nda yapılan değişiklikle kapsam genişletildi ve daha fazla şehit ve gazi yakını bundan böyle kadrolara atanabilecek. Yapılan düzenlemeye göre;
- Vazife ve harp malullüğü kapsamındaki TSK mensubu ve güvenlik görevlilerinden hayatını kaybedenlerin yakınlarına iki, malul olanlara bir,
Örnek: (Savaş, uçak ve denizaltı kazaları ile görevlerini ifa ederken hayatını kaybeden güvenlik görevlileri ile TSK mensupları)
- Vazife malullüğü kapsamında bulunan diğer kamu görevlilerinden hayatını kaybedenlerin yakınlarına ve malul olanlara bir,
Örnek: (Doktorun görevini yaparken öldürülmesi, öğretmenin sınıfta yaralanması, işyeri servis aracının kaza yapması)
- Terör mağduru sivil vatandaşlardan terör eylemleri nedeniyle hayatını kaybeden veya engelli hale gelenlere bir,
Örnek: (Güngören patlaması, Hatay/Reyhanlı patlaması, Kumrular patlamasında zarar gören vatandaşlar) istihdam hakkından yararlanacaklar.
Kimsesiz çocuklar unutulmadı
Devlet yurtlarında kalan kimsesiz çocuklar için kamuda yapılacak atamalarda daha önce Sosyal Hizmetler söz sahibiydi. TBMM Genel Kurulu’nda gündemde olan tasarı ile bundan sonra ise Devlet Personel Başkanlığı bu durumda olanların atamalarını merkezi sistemle kendisi yapacak.
Başkan Kumbuzoğlu söyleşimizde kamu memur sendika ve konfederasyonlarının kendilerinin işlerini kolaylaştırdığını da söyledi. Aslında o pozisyonda olan birisi için bu farklı bir söylem. Çünkü sendika ve konfederasyonlar kamu personel rejimine dair çok sayıda eleştiri getiriyorlar.
Başkan, bu eleştirilerin işlerini kolaylaştırdığını ve bu eleştirileri dikkate alarak yanlıştan kaçındıklarını da ekliyor. Oldukça modern ve alışık olmadığımız bir yaklaşım.
