Özellikle büyük şehirlerdeki hava kirliliği, stres, dengesiz ve sağlıksız beslenme kalbimizi tehdit ediyor, vücudumuzda ‘motor’ görevini üstlenen kalp her gün biraz daha fazla zarar görüyor. Daha uzun ve sağlıklı bir yaşam sürmenin anahtarı yaşam biçiminizde yapacağınız küçük değişikliklerde saklı.
Memorial Hastanesi Kalp Cerrahisi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Bingür Sönmez, kalbi korumanın ve kalp hastalıklarından uzak durmanın yollarını anlattı.
Sağlıklı beslenin
Kalp sağlığınız için sağlıklı yiyecekler tüketin. Kolesterolünüzü gerekli seviyeye düşürmek ve kalp hastalıklarından korunmak için tereyağı, iç yağı gibi hayvansal kaynaklı yağlardan uzak durun. Zeytinyağı, ayçiçek, mısırözü, soya gibi bitkisel yağları tercih edin. Kırmızı eti mümkün olduğunca yemeyin. Et tercihleriniz balık, hindi, tavuk olsun. Beslenmenizde, fasulye, mercimek, bezelye gibi kolesterolsüz protein kaynaklarına yer verin. Yağsız veya az yağlı, süt ve süt ürünleri tüketin. Konsantre süt, karaciğer, işkembe gibi sakatatlardan; uzak durun. Düşük kalorili sebze ve meyveler kalp hastalıklarına karşı koruyucu maddeler içerirler. Günde beş porsiyon sebze ve meyve tüketin. Beyaz un yerine işlenmemiş buğday unu (kepekli) tercih edin. Köfte pilavdan başka yemek yemeyen çocuklarınıza bamya, fasulye, salata, meyve yemesini öğretin. Çocuklarınızı fast food-hamburgerden uzak tutun.
Bel ölçünüze dikkat edin
Yağların karın çevresinde toplanmasının özellikle kalp damar hastalığı riskini arttırdığı ve bel çevresinin kadınlarda 88, erkeklerde 102 santimi geçmemesi gerektiğini aklınızdan çıkarmayın. Fazla kilolarınızdan kurtulmaya çalışın. Bunun için öğün aralarında atıştırmalara, hızlı yemek yemeğe son verin. Yavaş ve istikrarlı kilo vermenin daha sağlıklı ve kalıcı olduğunu unutmayın. Kilo kaybı sağlıklı bir yaşam için ilk adımdır. Kilo vermek; kan basıncını, kan şekerini, kan yağlarını ve erken ölüm riskini azaltır.
Menepozu geciktirin
Östrojen hormonu kadınları damar sertliğine karşı korur. Ancak menepozla birlikte östrojen hormonu ortadan kalktığı için kadınlarda anormal bir damar sertliği süreci başlar. Bu nedenle menepozun geciktirilmesi için tedavi uygulanmalıdır. Bu hormonun meme kanseri riskini arttırdığına ilişkin tartışmalar olsa da, istatistiklere göre Amerika'da her yıl 250.000 kadın koroner kalp hastalığından yaşamını kaybetmektedir. Meme kanserinden ölenlerin sayısı ise 45.000 civarında. Kısacası koroner kalp hastalığında risk daha büyük.
Düzenli spor yapın ve stresten uzak durun
Tembellik ve aşırı stresten uzak durun. düzenli egzersiz, kalp hastalıkları ve kalp krizinden korur. Kalbinizi, kemiklerinizi ve kaslarınızı güçlendirir. Ancak 35 yaşından sonra yoğun efor gerektiren bir spora başlayacaksınız. Gizli kalp hastalığı riskine karşı mutlaka iyi bir kalp kontrolünden geçin. Egzersizin en ideali uzun yürüyüşlerdir. Kandaki kötü kolesterolünüzün yakılması için 5 kilometreyi 45 dakikada tempolu şekilde yürüyün. Efor sırasında göğüs ağrısı, halsizlik, kramp, nefes darlığı gibi şikayetlerle karşılaşırsanız egzersize derhal ara verin.
İşinizde sınırlarınızı zorlamayın
İş ve meslek konusunda hiçbir zaman beceri ve olanaklarınızı zorlamayın. Özellikle aile şirketlerinde kalp krizi riskleriyle çok karşılaşır. Zengin ailelerin çocukları yurt dışında çok iyi eğitim alırlar ve genç yaşta şirketin üst düzeyde yönetimine getirilirler. Ancak mesleki deneyimi olmadığı için bu kişi kendisini sürekli ailesine kanıtlama çabasına girer ve stres yaşar. Sonunda omuzlarına yüklenen ağır sorumluluk onun kalp krizi geçirmesine neden olur. Bu nedenle çocuklarınıza hazır olmadıkları sorumlulukları vermeyin.
Sağlığınızı kontrol altında tutun
Aile geçmişinizde kalp hastası varsa, şişmansanız, diyabet veya yüksek tansiyon hastasıysanız, sigara kullanıyorsanız, 30 değilseniz 40 yaşından sonra şu testleri yaptırın: Total kolesterol, HDL (iyi huylu kolesterol), LDL (kötü huylu kolesterol) trigliserid ve kan şekeri. Kan yağları dışında düzenli olarak yüksek tansiyonunuzu ölçtürün. Koroner kalp hastalığından korunmak için hekim tavsiyesiyle birinci gruptakiler 30, ikinci gruptakiler 40 yaşından sonra günde 100 mg aspirin almalıdır.
Psikolojik destek alın
Hastalığınızı, aileniz veya çevrenizle ilgili sorunlarınızı bir liyezon psikiyatri uzmanı ile görüşün. Liyezon psikiyatri uzmanı, organik bir hastalığın (kalp hastalığınızın) psikolojiniz üzerinde yaptığı bozuklukları inceler.
Aceleci olmayın
Kendinizle, yaşamla, ailenizle, eşinizle, dostlarınızla barışık olun. Çok çabuk karar veren, hızlı hızlı konuşan, merdivenleri birkaç basamak daha fazla çıkmaya çalışan, sabırsız biriyseniz (A tipi kişilik) yavaşlatın. A tipi kişilikte kandaki adrenalin seviyesi çok yükselir, bu da spazma neden olur. Riskinizi azaltmak için daha yumuşak, sakin hareket eden, huzurlu biri olmaya özen gösterin.
Alkolü sınırlandırın
Kalbiniz için alkol yararlıdır demiyoruz. Eğer içki içeekseniz tercihiniz yararlı kolesterolü yükselttiği bilinen kırmızı şaraptan yana olsun (günde bir kadeh). Kırmızı şarap içmiyorsanız içinde kalbi koruyucu maddeler içeren üzümü çekirdekleriyle birlikte yiyebilirsiniz. Üzüm çekirdeği toz ve kapsül olarak satılmaktadır.
