Polikistik over sendromu( PKOS) kadınlarda üreme çağında en sık görülen hormon hastalığı. Yumurtlama problemi ile kısırlığa neden olan hastalıkların başında geliyor ve çok değişik formlarda görülebiliyor.
Memorial Ataşehir Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölüm Başkanı Prof. Dr. Sedat Kadanalı,
2003 yılında kabul edilen Roterdam kriterlerine göre, polikistik over sendromunun 3 belirtisinden 2’sinin görülmesiyle tanının konduğunu söyledi.
"İlk kriter, adet düzensizliği yani yumurtlamanın seyrek veya az olması; ikincisi tüylenme, üçüncüsü de ultrasonda polikistik over yapısının görülmesidir" diyen Prof. Kadanalı, yaşam tarzı değişikliği yaparak polikistik over ile baş etmenin mümkün olduğunu söyledi ve hastalık hakkında şu bilgileri verdi:
"Polikistik over doğuştan ortaya çıkan bir hastalıktır. Bu konuda ilginç bir görüş (tutumlu genler hipotezi) bulunmaktadır. Polikistik over sendromlu kişilerde anne karnında bebek iken gelişme geriliği görülür. Anne karnında besinden enerjiden yoksun kalan bebekte insanların kıtlık zamanında her şeyi biriktirmesi gibi stokçuluk, biriktirme alışkanlığı başlar. Daha sonra çocuk doğduğunda dünyada ihtiyacı olan besinlerle bolca karşılaşır ancak bu biriktirme alışkanlığı devam eder. Sonuçta ilerleyen yaşlarda erken ergenlik görülebilir, obezite baş gösterebilir ve bu hastalık hayat boyu devam eder. Polikistik over sendromlu kızlar evlendiklerinde çocuk sahibi olamama durumu ile karşılaşabilir. Ancak bu problem çok rahatlıkla tedavi edilmekte ve polikistik overli kadınlar hamile kalıp doğum yapabilmektedirler.
ADET DÜZENSİZLİĞİ İLE KARIŞTIRILABİLİR
Polikistik overlilerde adet düzensizliği sık görülür, normalde bayanlarda her ay yumurtlama görülürken, bu sorunu yaşayan bayanlarda yumurtlama olmadığı veya seyrek olduğu için adet tarihleri belirsizdir. Bunun dışında tüylenme ve şişmanlık sorunu olabilir ya da bu hastalar “kısır mıyım?” endişesi ile doktora başvurabilmektedir. Sivilcelenme, tüylenme, şişmanlama psikolojik sorunları da beraberinde getirebilir. Polikistik over sendromlu olan ergenlik dönemindeki çocuklar “erken veya gecikmiş ergenlik” vakaları ile karıştırılabilmektedir.
Ergenlikle birlikte adet düzensizliği görüldüğünde mutlaka doktora başvurulmalıdır. Ancak her adet düzensizliği durumunda da polikistik over tablosu söz konusu değildir. Ergenlik döneminde ultrasonda dahi bu çağdaki kızların yumurtalık görünümü polikistik overdeki durumla karıştırılabilir. Polikistik over tanısı hem klinik hem de laboratuvar değerlendirmelerle konur ve tedavi de buna göre planlanır. Bu dönemde adetleri düzensiz olan kız çocuklarının anneleri de paniğe kapılmakta ve bize geldiklerinde “Evlendiğinde kızımın çocuğu olur mu?” sorusunu sıklıkla sormaktadırlar.
