Kadınlarda en çok görülen kanser türlerinden biri rahim ağzı kanseridir. Kadıköy Şifa Ataşehir Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Yasemin Yakut rahim ağzı kanseri ile ilgili en çok merak edilen 10 soruyu yanıtladı.
1. Rahim ağzı kanseri nedir?
Kadın rahmi (uterus) iki ana parçadan oluşur. Corpus dediğimiz ana gövde serviks dediğimiz rahim ağzı kısmı. Kadın rahmini armuda benzetirsek armudun üst kısmı yuvarlak kısmı corpus, armudun sapına doğru olan uç kısmı da serviks dediğimiz bölümdür. Rahim ağzı olarak adlandırdığımız kısım aynı zamanda doğum esnasında genişleyerek bebeğin doğumunu sağlayan bölgedir. İşte bu kısımda ki hücrelerin anormal ve istenmeyen şekilde çoğalması rahim ağzı kanserine neden olur.
2. Rahim ağzı kanseri çok sık mı gözlenir?
Dünyada kadınlarda kanserden ölümün ikinci sık nedenidir. Her yıl 500.000 kadına rahim ağzı kanseri tanısı konmaktadır ve bu kadınların yarısından çoğu tedavi edilemedikleri için ölmektedir. Başka bir deyişle dünyada iki dakikada bir kadın rahim ağzı kanserinden ölmektedir.
3. Rahim ağzı kanseri bizim ülkemizde de sık mı gözlenir?
Rahim ağzı kanseri dünya üzerinde gelişmekte olan ülkelerde daha sık gözlenmektedir. Ülkemizde bir yılda beklenen vaka sayısı yaklaşık 1.500 kadındır ve maalesef bunların 750’si bu nedenle yaşamlarını yitirmektedir.
4. Rahim ağzı kanserinde etken nedir?
Bazı bilinen örneklerle bunu açıklayalım. Örneğin sigara %10 oranında akciğer kanserine neden olur. Hepatit virüsü dediğimiz sarılık mikrobu %5 oranında karaciğer kanserine neden olur. Rahim ağzı kanserine neden olan da Human Papilloma Virüs (HPV) dediğimiz bir virüstür.
5. Bu kansere neden olan bir virüs olduğuna göre grip gibi mi bulaşır?
HPV enfeksiyonu kolayca bulaşır. En önemli bulaşma yolu cinsel ilişkidir. İlk cinsel ilişkiden hemen sonra bulaştığı saptanır. Ancak %15 oranında da hiç cinsel ilişkiye girmemiş bakire kızlarda da saptanmıştır. Bu yüzden cilt ve ağız teması ile de bulaştığı bilinmektedir.
6. Bu kanserden korunmak ya da bunu önlemek mümkün müdür?
Evet. İki yolla bu mümkündür. Aşılama ve tarama. HPV virüsüne karşı geliştirilen aşı ile bu ölümcül kanserden korunmak mümkündür. Aynı zamanda PAP smear dediğimiz rahim ağzı kanser tarama testlerini belli aralıklarda mutlaka yaptırmak gerekir.
7. Aşı rahim ağzına mı yapılmaktadır?
Aşı tüm diğer aşılar gibi koldan yapılmaktadır. Kolun üst kısmına kas içine enjekte edilir.
8. Aşılama için özel bir zaman ya da gün var mıdır?
Aşılama için aç, tok ya da adetli adetsiz dönem gibi herhangi bir belirleyici zaman yoktur. Her zaman yapılabilir.
9. Aşı nerden temin edilir?
Aşı için herhangi bir sağlık kuruluşuna başvurmak yeterlidir. Başvurulan sağlık kuruluşunda aşı yapılacaktır. Eğer aşı depolarında yok ise sizi aşı olabileceğiniz bir merkeze yönlendireceklerdir.
10. Rahim ağzı kanserine yakalanan bir kişi aşı olursa ölümden kurtulur mu?
Aşı kanser tedavisi değildir. Bu kansere yakalanıldığı zaman uzun süren büyük bir operasyonun ardından ve hekimin takibine göre kemoterapi dediğimiz ilaç tedavisi ya da radyoterapi dediğimiz ışın tedavisi olmak gerekir. Aşı ise kansere neden olan virüsün bize bulaşmasını engellemek için olan koruyucu bir tedbirdir.
