Cilt problemleri mesleki hastalıklar arasında önemli bir yer tutar ve önlem alınmadığı takdirde iş gücü kaybına neden olabilir. Dermatoloji Uzmanı Dr. Canan Savaş İyigün, kontakt dermatitlerin en sık görülen mesleki cilt hastalığı olduğunu belirtiyor.
Çoğunlukla ellerde görülen bu hastalık, ellerde kuruma, çatlama, kızarıklık, sulanma, kaşıntı şeklindeki şikâyetlerle gelişiyor.
%20 kadarı alerjik, %80 kadarı ise tahrişe bağlı. Etkenin saptanması için standart alerji testleri yanında kişinin maruz kaldığı endüstriyel kimyasallarla da özel testler yapılmalı.
Mesleki cilt hastalıklarının tipleri ve nedenleri arasında aşağıda ki durumlar sayılabilir.
Folikülit veya akne(örn: gres ve yağlara bağlı)
Kimyasal ilişkili beyaz lekeler (örn: germisit fenollü deterjanlar)
Liken planus (örn: fotoğraf banyo ürünleri)
Granülomlar (örn: silika ve berilyum tozları)
Enfeksiyonlar
Fotodermatozlar
Kontakt ürtiker(örn: hastane çalışanlarında latex eldiven)
Kişisel alerjik bünye ve atopik egzama hikâyesi mesleki cilt hastalığı geliştirme açısından risktir. Cilt kuruluğu, mevcut dermatit de kişinin riskini arttırır. Dr. Canan Savaş İyigün; bu gibi durumlarda aşırı yıkama en sık problemdir. Tahriş edici sabun, deterjanlar ve ellerin sık ıslanıp, kurumasının cildi bozacağına değiniyor. Buna karşın, az yıkama da alerjik maddelerin temas süresini uzatır. Sıcak, nemli çevre ve ter alerjik dermatit riskini arttırır. Düşük ısı ve nem ise tahriş dermatite neden olabilen cilt çatlamasına neden olur.
Bazı işyeri iritanları ve alerjenleri;
İritanlar; su, sabun, deterjan, çözücü, belli tozlar, gıda ürünleri, fiberglas, plastik, reçinler, yağlar, gresler, tarımsal kimyasallar ve metaller,
Alerjenler; metaller (örn: nikel), germisitler, (örn: formaldehit, gluteraldehit), bitkiler (örn: zehirli sarmaşık), lastik katkıları (örn: tiyuramlar), organik boyalar (örn: saç boyalarındaki parafenilendiyamin), plastik reçineler (örn. akrilikler ve epoksiler) ve neomisin içeren ilk yardım ilaçları
Meslekler ve ilişkin kontakt dermatiti nedenleri
*İnşaat işçileri
İritanlar: temizlik malzemeleri, solventler, çimento, kir
Alerjenler: krom (çimento, meşin botlar), kauçuktaki kimyasallar(eldivenler), epoksi reçineleri (yapıştırıcılar)
*Berberler, kuaförler
İritanlar: Şampuan, su, perma ilaçları
Alerjenler: p-fenilendiyamin (saç boyaları), formaldehit(şampuanlar), parfümler(şampuanlar ve kozmetikler), gliseril monotiyoglikolat (permaçözeltileri
Ev işlerinde çalışanlar
İritanlar: Temizlik malzemeleri, dezenfektanlar, su
Allerjenler: kauçuktaki kimyasallar (eldivenler), kokulu ve koruyucu maddeli temizleme ve dezenfeksiyon çözeltileri
*Sağlık çalışanları
İritanlar: sabun, su, eldivenler, dezenfektanlar
Alerjenler: kauçuktaki kimyasallar (eldivenler), gluteraldehit , soğuk cerrahi alet sterilizatörleri, koruyucu maddeler(cilt bakım ürünleri)
*Fotoğrafçılar
İritanlar: Su, developman malzemeleri, tespit araçları, beyazlatıcı, ağartıcı çözeltiler
Alerjenler: Renkli ve siyah beyaz developman ilaçları
Mesleki deri hastalıklarında korunma ve tedavi
* İşyeri ve evlerdeki alerjen ve iritan maddeleri azaltmak.
* Hastalara aşırı su kullanımından ve sık sık el yıkamadan kaçınmaları öğütlenmeli. * Pamuk astarlı teri emen eldivenler kullanılmalı. Eller kuruyorsa nemlendirici kullanılmalı.
* Tedavi bir dermatolog kontrolünde yürütülmeli.
