FULYA ÖKTEM
Zonguldak, Ermenek ve Soma'da, Tuzla'daki tersanede, Mecidiyeköy'deki asansör kazasında, AVM inşaatındaki konteyner yangınında ve daha birçok yerde yürekleri dağlayan iş kazaları kamuoyunun dikkatini iş sağlığı ve güvenliğine çevirdi. 2012 yılında 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile yapılan yeni düzenlemelerle uzman açığını kapatmak için sınavlar açıldı. Bunun yanında iş güvenliği konusunda vatandaşları bilinçlendirmek için yoğun şekilde kamu spotları yayınlanmaya başlandı.
Mühendislik, mimarlık, teknik öğretmenlik gibi branşlardan lisans mezunu olup (C) Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı olanlardan çalışma sürelerine göre, 1800 gün sigortalılık süresi olanların (B), 3000 gün sigortalılık süresi olanların (A) Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı olmalarını sağlayacak yükseltme sınavları yapılacağı açıklandı.
DAVA SONUÇLANDI
23 Şubat 2014 tarihinde yapılan ikinci A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanlığı Yükseltme Sınavı'nda sorulmuş olan 80 sorudan 2 tanesi Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı (ÇSGB) tarafından iptal edilmiş, 1 tanesinde de şık değişikliği yapılmıştı. Ancak sınava giren uzmanlar çok daha fazla soruda yanlışlık olduğunu düşünerek idare mahkemesinde dava açtı.
30 sorunun iptali istemiyle açılan davalar geçtiğimiz günlerde sonuçlandı. Ankara 16. İdare Mahkemesi, söz konusu sorulardan 13 tanesinin iptal edilmesi ve 1 tanesinde de şık değişikliği yapılması yönünde karar verdi.
HABERTURK.COM'un elde ettiği ilamda sorular için şöyle dendi:
"... Yukarıya alınan açıklamalar ve bilirkişi raporunda yer alan tespitler uyarınca 23.02.2014 tarihinde yapılan A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı Sınavı'nın A Kitapçığı 10, 14, 16, 22, 27, 28, 43, 50, 56, 65, 71, 72 ve 80 (B Kitapçığı 4, 11, 17, 26, 32, 33, 41, 51, 55, 57, 63, 68 ve 69) numaralı sorularda hatalar bulunduğu, bu nedenle anılan soruların objektif ölçme ve değerlendirme yapılamayacağından hukuka aykırı olduğu, .... soru kökünde herhangi bir hata tespit edilemeyen A Kitapçığı 63 (B Kitapçığı 24) numaralı sorunun cevap şıkkının A olarak belirlenmesi gerekirken A olarak belirlenmesinin... anılan sorunun iptalini gerektirmeyeceği... sonucuna varılmıştır."
80 SORUDAN 15'İ İPTAL
Bu kararla birlikte Şubat 2014'de yapılan A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanlığı Yükseltme Sınavı'nda toplamda 15 soru iptal edilmiş oldu, 2 soruda da şık değişikliği yapıldı.
"ADAYLARIN BAŞARISIZ SAYILMASI HUKUKA AYKIRI"
Orta Doğu Teknik Üniversitesi Öğretim Üyelerinden seçilen bilirkişi heyetinin raporu sonucu en tehlikeli işlerde faaliyet gösteren A Sınıfı uzmanlık sınavında 13 soruyu iptal eden Ankara 16. İdare Mahkemesi, davacıların başarısız sayılmasının hukuka aykırı olduğuna karar verdi.
Kararda; "... Davalı idareler arasında yapılan protokol karşısında davacının başarı durumunun, yukarıda hukuka aykırılığı saptanan sorular doğru kabul edilerek ve yine yukarıda belirtilen ve cevap şıkkının yanlış belirlendiği tespiti yapılan sorularda doğru şıklar esas alınarak belirlenmesi gerekirken, soru kökünde hata bulunan sorular ile cevap şıkkı hatalı belirlenen soruların hatalı şıkkı değerlendirmeye alınarak davacının başarısız sayılmasına ilişkin işlemde hukuka uyarlık görülmemiştir" dendi.
İLGİLİ PROTOKOL NE DİYOR?
Sınavı yapan Milli Eğitim Bakanlığı ile sınavı yaptıran Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı arasında imzalanan 2014/PrNo:02 Sayılı protokolde sınav sonucunun nasıl değerlendirileceği karara bağlanmış.
Mahkemenin kararda belirttiği protokolün ilgili maddelerinde şu hükümler yer alıyor:
Madde 5.4.2: Değerlendirme 100 puan üzerinden yapılacak, 70 ve üzeri puan alan adaylar başarılı sayılacak. Madde 5.4.3: Cevap anahtarında hata olması durumunda hatalı soruların doğru şıkları dikkate alınarak değerlendirme yapılacak.
Madde 5.4.4: Değerlendirme sırasında hatalı soru/sorular çıkması durumunda hatalı bulunan soru/sorular doğru kabul edilerek 100 puan üzerinden değerlendirilecek. Davacılardan C Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı Elektronik ve Haberleşme Mühendisi Murat Özkan ve Su Ürünleri Mühendisi Akın Belgen, HABERTURK.COM'a yaptıkları açıklamada, bugüne kadar yapılan tüm sınavların mahkemeye taşınmasına rağmen bu sınav için bir sonuç elde edildiğini söylediler. Birlikte hareket eden davacılar, bu kararın diğer uzmanlar için bir referans olmasını arzu ettiklerini belirttiler.
"HUKUKİ VE MADDİ TUTARSIZLIKLAR GİDERİLMELİ"
Mevcut uygulamanın iş güvenliği uzmanları için oluşturduğu sıkıntılara da değinen İş Güvenliği Uzmanı Murat Özkan; "İş Güvenliği Uzmanı, maaş aldığı işvereni denetliyor. Buradaki hukuki ve maddi tutarsızlıklar bir an önce giderilmeli. Çalışma sürelerindeki sorunlar yanında uzmanların yüklendikleri sorumluluğun karşılığını alamıyor. Uzmanlar için belirlenmiş bir asgari ücret tarifesi bulunmuyor. En önemlisi ise davamızın sonucunda görüldüğü üzere, yıllardır benzeri sınavlar yapılıyor olmasına rağmen hala oturtulamamış bir eğitim ve sınav sistemimiz var. Bu alandaki aksaklıklar nedeniyle bir yanda mağdur olan uzmanlar varken diğer yanda yeterli bilgiye sahip olmadan sertifika sahibi olan uzmanların sahaya indiğini görüyoruz" dedi.