Diyet kitapları, en çok satanlar listelerinde her zaman ilk sıralarda yer alıyor. Yeni beslenme planları ve ilaç kullanımı gibi sürekli mucizeler vâdeden diyetler, gerçekten kilo vermeyi sağlamadığı gibi, bazen yalnızca kafa karıştırıyor. Bütün bu diyetlerin işe yarayıp yaramadığını, gerçekten vücut için uygun olup olmadığını ve sağlık açısından nasıl sonuçlar doğurabileceğini anlayabilmek aslında hiç de zor değil... Memorial Şişli Hastanesi Kilo Kontrolü Merkezi'nden Diyetisyen Yasemin Sancak, popüler diyetler hakkında bilgi verdi.
DÜŞÜNDÜREN SORULAR
- Diyet programının sağlıklı olduğunu belirleyen kıstaslar neler?
- Gerçekçi olamayacak kadar kısa sürelerde, mucizevi kilolar verdirmeyi vâdediyor mu? (Örneğin; haftada bir kilonun üzerinde ya da bir haftada 3-4 kilo.)
- Bazı besinlerin örneğin; greyfurt, yumurta, ceviz, limon, tarçın, zencefil vb. sihirli yağ yakıcı etkileri olduğundan bahsediliyor mu?
- Bazı besinleri, besin gruplarını veya ürünlerini; örneğin dönemsel protein veya karbonhidrat yasağı ya da sağlıklı yiyecekler olmalarına rağmen bazı sebze ve meyveler (Havuç, muz, mısır, üzüm vb.) yasaklanıyor mu?
- Söz konusu diyetin sonuçlarını destekleyen, bağımsız, uzun süreyle, fazla kişi üzerinde yapılmış araştırma sayısı yeterli mi?
- Yapılacak diyet, üniversitelerin Beslenme ve Diyetetik bölümlerinden tepki görüyor mu? ÇOK
MU MÜKEMMEL?
- Yiyecekleri 'iyi' veya 'kötü' olarak ayırıyor mu?
- Saat yasağı var mı?
- Bazı özel besinleri veya diyete ek olarak içilecek besin desteklerini/ bitkisel veya kimyasal ilaçları ya da bantları kullanmayı gerektiriyor mu?
- Garantili sonuç vâdeden kürler öneriliyor mu?
- Belli zamanlarda bazı besinlerin yenme zorunluluğu olduğu iddia ediliyor mu? (Örneğin; lahana çorbası, meyve, et veya yumurta vb...)
- Diyetin başlangıcı veya devamında herkese aynı şeyleri yemesi mi öneriliyor?
- Kişinin diyet sonunda elde edeceği görüntü sağlığından daha fazla mı önemseniyor?
- Sonuçları ve programıyla gerçek olamayacak kadar mükemmel mi görünüyor?
HİÇBİR BESİN YASAKLI DEĞİLDİR
- Bilimsel ve sağlıklı olmayan diyet programları, ruh sağlığını da etkiler mi? Besinleri mucize ya da yasaklı olarak değerlendirmek, diyet programı için doğru değildir. Kısa süreli çözümler üreten, sağlıklı olmayan, tekrar kilo alımına neden olan diyetler, beden sağlığının yanında ruh sağlığını da olumsuz etkiler. Bu tür diyetleri uygulamakta ısrar edenlerin; kendini nasıl hissettiğini iyi sorgulaması gerekir. Kendinizi depresif, huzursuz, stresli, yorgun, zayıflamış ama sarkmış hissediyorsanız, diyetinizi gözden geçirmelisiniz.
