Mutlu Hekim, Mutlu Hasta
Adana-Osmaniye Tabip Odası Başkanı, Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Cem Kaan PARSAK'ın konuyla ilgili değerlendirmeleri şöyle;
“Hekimler genel seçimlerden ne bekliyorlar” sorusuna verilecek en iyi yanıt; HUZUR ve İSTİKRAR olacaktır. Evet, hekimler artık huzur istiyor, önlerini görebilmek ve anlık politik manipülasyonlara alet edilmeksizin geleceklerini programlayabilmek istiyorlar. Hekimliğin sanat olduğu bilincinin süregeldiği gelişmiş toplumlarda, sanatın apolitik icrası da kültür gereği halini almıştır. Ancak ülkemizde hekimler ve sağlık uygulamaları yoğun şekilde ve bilinçsizce siyasetin unsurları haline getirilmiştir. Bunun da ötesinde meslektaşımız olan üst düzey siyasetçiler söylemlerinde halk ile hekimleri ayrı iki taraf ilan ederek ben halkımın yanındayım mesajını verebilmiştir. Ancak unutulan noktalar şunlardı.
Biz hekimler her zaman halkın yanında, onlarla iç içe olduk. Bunu yaparken oy değil ettiğimiz yemin vardı ilham noktamızda. Zira o bizim anamız, canımız bazen canımıza kasteden hastamızdı. Ama insandı işin özü ve biz insanlık adına içmiştik “Hipokrat” andını. Yapılan anketlerde, uygulanan güncel sağlık politikaları sonucu yüzde 70'e varan halk memnuniyeti bildirilmektedir. Ancak popülist uygulamalar hızlı ve geçici memnuniyetler yaratmaya mahkumdur. Hekimin ve sağlık çalışanlarının mutsuz ve bunun da ötesinde umutsuz olduğu sağlık sisteminde uzun vadede halk memnuniyeti imkansız olacaktır. Temel felsefe ''MUTLU HEKİM, MUTLU HASTA'' olmalıdır.
Mesleğimizi diğerlerinden ayıran en önemli unsur manevi hazzın ölçülemez ve karşılaştırılamaz düzeyidir. Çoğu geri dönüşü olmayan yoğun eforun küçük bir anne tebessümüyle dinamik tutulabildiği ve haydi gayret güçsüz bedenim zararsız dopingi ile uykulu ama ayakta kalabilen kaç meslek mensubu vardır? Hiç kimse hasta mutluluğunu hekimden daha çok isteyemez. Ancak; kendisi mutsuz olan bireyin çevresini mutlu etmesini beklemek derin bir hayal içinde olmayı gerektirir ve yaşam hayalden ibaret değildir. Hekimlerce kutsal kabul edilen mesleki uygulamalar, mesleğin bir öğesi olmayan sanal puanları toplamayı içermemelidir.
Çalışma barışını bozan, etik değerlerin göz ardı edilmesine yol açan ve halk sağlığını olumsuz etkileyen mevcut sistemin, kamu hekimlerini tüccar, hastaları ise meta haline getirdiği tehlikesi aşikardır. Matbu evraklarda hastanın problemleri yerine uygulanması muhtemel performans puanlarının yer alma mecburiyeti yakın gelecekteki beklenti olmamalıdır. Kandırmacadan ibaret olup emeklilik ve özlük haklarına yansımayan bu ''PUAN SİSTEMİ'' maalesef çocuklarımızın geleceğini puanlayamamaktadır. Varlık nedeni eğitim, araştırma ve nitelikli sağlık hizmeti sunumu olan Üniversite ve Sağlık Bakanlığı Eğitim- Araştırma hastanelerinin birer sağlık işletmesi konumuna getirilmesi tıp ve tıpta uzmanlık eğitimi için de ağır ve telafisi olmayan sonuçlar doğuracaktır.
Gerek hastaneler bünyesinde uygulanan özel muayene sistemi, gerekse muayenehane hekimliğinin ortadan kaldırılmasına yönelik uygulamalar hastaların en önemli haklarından biri olan ''Doktor Seçme Özgürlüğünü'' ellerinden almaktadır. Şüphesiz eleştirilebilecek yönleri olan süregelmiş sistemin, ilgili taraflar ve kurumlar ile işbirliği içinde yeniden gözden geçirilerek düzenlenmesi ve bu özgürlüğün sağlanması kaçınılmaz bir görevdir. Bu görev seçilmişlerin misyonu olmalıdır. “Sağlıkta Devrim” olarak lanse edilen ve “Sağlıkta Dönüşüm Projesi”nin tökezleyen bir sacayağı da ''Aile Hekimliği'' uygulamasıdır. Hekim ve yardımcı sağlık personelinin önce sözleşmeli personel haline getirildiği ve sonrasında bir tarafın devlet olduğu güveni ile neredeyse imzayı atanlar tarafından hiç okunmayan “sözleşme gereği” diretmeleri ile baskıcı ve ceza puanları esasına göre yürütülmeye çalışılan sistemin rotası hızla aşağı doğru çevrilmiştir. Yıllarca hizmet verilmiş yerleşkelerin, sorumluluğu hekime devredildikten sonra ancak ciddi bir yatırımla diretilen fiziki koşullara getirilebileceği gerçeği çok acı ve düşündürücüdür. Bunun da ötesinde halkımıza fiziki koşullar göz önünde bulundurularak beş ayrı sınıf yerleşkede hizmet sunulmasını uygun gören ve aynı sağlık hizmetinin farklı hak edişleri olduğuna inanan sağlık politikası yaratıcıları maalesef içimizdedir. Sistem aile hekimine, kayıtlı her bir vatandaş için aylık bir lira para ödemektedir. Bu zengin duruş yerel yöneticilerin dikkatinden kaçmamış ve maaş karşılaştırmaları medyatik hale gelmiştir. Sağlık hizmeti verirken aynı zamanda ticarethane işletmesi beklenen ve bu konuda hiç deneyimi olmayan aile hekimleri arasında ''MUTSUZ HEKİM'' oranı hızla artmaktadır.
Öneriler ve Beklentilerimiz;
- Tam gün uygulaması ile ilgili geniş tabanlı bir uzlaşı zemini yaratacak yeni yasal düzenleme,
- Global bütçe hazırlığının gözden geçirilmesi,
- Akademik kadro sıkıntısının giderilmesi,
- Zorunlu kesintilerin azaltılması,
- SUT ücretlendirmesinin 3. basamak kurumlar için güncellenmesi,
- Eğitim için ilave bütçe verilmesi,
- Aile hekimliği konusunda yanlışlardan vazgeçilmesi, sistemin güçlendirilmesi ve hekimin sadece mesleğini yapacağı ortamın sağlanması,
- Hastaneler bünyesinde; puan bazlı bireysel performanslar yerine tüm hastaneyi kapsayan kurumsal performansın uygulanması
- Sağlık çalışanı gelirlerinin özlük haklarına yansımasının sağlanması.
