Güneş ışınları vücuttaki benlerin sayısını artırıyor

İSTANBUL (AA) - Uzman Doktor Hande Ulusal, güneş ışınlarının yüz ve vücuttaki benlerin sayılarını ve kansere dönüşme riskini artırdığını belirterek ben tanısı ve takibi hakkında bilgi verdi.

Ulusal, benlerin genellikle derinin zararsız değişikliklerinden olduğunu belirterek, tıp dilinde "melanositik nevüs" olarak bilindiklerini ve "melanosit" adı verilen pigment hücrelerin (derinin rengini veren hücreler) çoğalması sonucu geliştiklerini kaydetti.

Benlerin düz veya kabarık olabileceğini ve renkleri pembeden kahverengi ve siyaha kadar değişebildiğini belirten Ulusal, benlerin doğumda mevcut olabildikleri gibi genellikle çocukluk yaşında da gelişebildiklerini kaydetti.

Benlerin zamanla kendiliğinden kaybolabileceğini ya da sonradan çıkabileceğini aktaran Ulusal, "Bu durum benlerin doğal süreci olarak kabul edilmektedir. Bir benin kansere dönüşebilmesi için birtakım etkenler gerekmektedir. Bu etkenlerin en başında ise güneş gelmektedir. Bu nedenle vücudumuzdaki benlerin yazın kansere dönüşme riski çok daha fazla olmaktadır. Ani ve yüksek dozdaki güneş ışınları benler üzerinde çok etkilidir. Özellikle koyu renk melanin içeren benler daha fazla risk taşımaktadır" değerlendirmesinde bulundu.

Doğuştan olan benlerin bebeklerin yüzde 1'inde görüldüğünü ve boyutlarının birkaç milimetreden vücudun çok geniş alanlarını kaplayacak kadar olabileceğini ifade eden Ulusal, özellikle çok geniş olanlarının melanom denen bir cilt kanserine dönüşme olasılığına dikkati çekti.

Ulusal, bazı benlerin etrafının beyaz bir halka ile kaplı olduğunu ve bu tip benlerin çocuklukta ve ergenlik döneminde görüldüğünü belirterek, herhangi bir zararları olmayan bu benlerde zamanla beyaz halkanın ortadan kalktığını ifade etti.

Bazen renk değişikliğinin "melanom" denilen cilt kanserinde de görülebildiğini vurgulayan Ulusal, eğer bu durumdan şüphe duyulursa biyopsi alınması gerektiğini aktardı.

Ulusal benlerin tedavisi ve yapılan cerrahi işlem hakkında ise şu bilgileri aktardı:

"Deriden kabarık bir ben traşlama şeklinde biyopsi yöntemi ile kolaylıkla tedavi edilebilmektedir. Deri lokal anestezi ile uyuşturulduktan sonra bir cerrahi bıçak veya koter ile çıkartılmaktadır. Yara düz beyaz bir leke bırakarak iyileşmeye başlamaktadır. Benin alınmasında cerrahi yöntem kullanılmasında ben eğer düzse veya melanom dediğimiz cilt kanseri şüphesi var ise kullanılmaktadır. Derideki ben tam kalınlığı ile alınmakta, sonra da dikiş atılmaktadır. Çıkarılan ben patolojik incelemeye gönderilmektedir. Cerrahi yapılan yerde ince bir çizgi şeklinde iz kalır. Benlerin üzerinde çıkan kıllar traş edilebilmektedir. Cımbızla alınması benin altında ağrılı şişliğe neden olabilmektedir."

Ayda bir kişisel cilt muayenesinin önemli olduğunu ve benlerde değişiklik görüldüğünde ya da yeni bir ben fark edildiğinde dermatoloji uzmanına başvurulması gerektiğini ifade eden Ulusal, benlerin neden olabileceği risklerden korunmak için alınması gereken diğer önlemleri ise şu şekilde sıraladı:

"Kişide çok sayıda ben varsa, daha önceden olan deri kanseri öyküsü bulunuyorsa düzenli kontrole gidilmelidir. Çok sayıda ben ve sıra dışı ben var ise fotoğraf ile kayıt almak faydalı olabilir. Güneş ile ilişkiler doğru ayarlanmalı, mutlaka güneşten koruyucu ürün kullanılmalıdır. Koruma faktörü 30 ve üzerinde olan güneşten koruyucular sık olarak güneşe maruz kalan alanlara uygulanmalıdır."