Üniversite öğrencilerinin, diyabetli hastaların günlük yaşamlarını kolaylaştıracak buluşlarının yer aldığı proje yarışmasında; “Ürün Kategorisi”nde “Tip 2 Diyabet Tedavisinde mTOR İnhibisyonu” adlı proje birinci seçilirken “Servis Kategorisi”nde “TİP'ine Bakmadan Alma” ve “Kurumsal Sosyal Sorumluluk Kategorisi”nde “Diyabetik Menü” birincilik ödülüne layık görüldü. Yarışma sonunda Ürün, Servis ve Kurumsal Sosyal Sorumluluk kategori birincilerine büyük ödül olan 10.000 TL’nin yanı sıra bu yıl ilk defa Sanofi’de staj imkanı da sunuldu.
Öğrencilerin projeleri özetle şöyle:
Diyabetik Menü
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Elektrik Elektronik Mühendisliği Yüksek Lisans öğrencisi Can Çoksöyler: “Ben yaklaşık bir buçuk yıldır Tip 1 diyabetliyim. Bu projeyi tıpkı benim gibi dışarda yemek yemeyi seven diyabet hastaları için ürettim. Çünkü seçeceğimiz yemeklerin karbonhidratlarını hesaplamamız, bunun için gittiğimiz restoranların aşçılarıyla konuşmamız ve bilgi almamız gerekiyor. Menülerde yiyeceklerin yanında karbonhidrat miktarları yazıyor olsa her şey çok daha kolay olurdu. Alınacak insülin miktarı, yemeğin uygun olup olmadığı hatta ara öğün yerine geçip geçmeyeceğini daha rahat karar verebilirdik. Projem aslında kendi hikayeme dayanıyor. Bunu hayata geçirmek için öncelikle bir uzman grubuna ve en azından gönüllü birkaç restorana ihtiyacımız var. Bu sefer, talep eden işletmelerin yiyecek çeşitleri uzmanlar tarafından incelenecek ve test edilecek. Arzu edilen müşterilere verilecek menülerdeki kalemlerin yanında kalemlerin yanında karbonhidrat ve kalori değerleri de bulunacak ve bu işletmeler uzman heyet tarafından sertifikalandırılmış olacak. Projede en kritik nokta da işte tam burası; sertifikalandırma. Çünkü güvenilirlik ve sürdürülebilirlik burada kilit konumda.”
Tarzını koru, diyabetten kopma
İTÜ Çevre Mühendisliği Bölüm öğrencisi Sena Yüzgeç: “Ben 8 yıldır Tip 1 diyabetliyim. Bildiğiniz gibi sık sık şeker ölçümleri yapmalı ya öğün saatlerinde yada bazı aralarda iğne yapmalıyız. İğne bölgeleri olarak kollarımızı, bacaklarımızı, kalçamızı ve karın bölgemizi kullanıyoruz. Kış aylarında kalın, dar ve uzun kollu kazaklar, pantolonlar ve atletler yüzünden iğne yapmak tam anlamıyla bir çileye dönüyor. Ben de detaylandırmaya çalıştığım bu geniş kitle kapsamlı projemde çoğu benim gibi diyabetli arkadaşımın hayatına başka bir bakış kazandıracağımı düşünüyorum. Tasarladığım her tarza özgü kıyafetlerle iğne bölgelerine ulaşmak kolaylaşacak ve hayatımızda iğnelerimizi yapma biçimimiz değişecek. Örneğin tuvaletlere gidip soyunmamıza ya da zorluklarla kollarımızı kıvırmamıza gerek kalmayacak. İstediğimiz zaman istediğimiz yerde hem bacağımızdan hem kolumuzdan hem kalçamızdan hem de karnımızdan rahatlıkla ve çekinmeden iğne yapabiliriz.”
Bir Başka Pencereden Hayat
*Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi İlayda Gedik ve Lalin Elkatip : “Temel amacımız toplumda diyabet hastalığı hakkında bilinci arttırmak. Hem insanları bilgilendirmeye hem de yeni ürün ve servisler keşfetmeye teşvik etmek. Bizler istiyoruz ki, ölümcül bir hastalıkmış gibi düşünülen şeker hastalığının aslında tiplerinin olduğunu ve kişi kendi hastalığını tanırsa aslında ne kadar kaliteli bir hayat sürdürebileceğini her hastalığın aslında başında dediğimiz gibi “ YENMEK İSTİYORSAK ÖNCE HASTALIĞI KABUL ETMELİYİZ”. Kabul ettikten sonra da, bu hastalık için elimizden gelen bütün imkanları kullanmalıyız. “DOĞRU MÜDAHALE HAYAT KURTARIR” sözünü biz bu videoya hem şeker hastalarına hem de yakınlarına göstermek için farkındalık yarattık. Bu projeyi bir Go Pro kamerasıyla 3 farklı bölümden oluşan bir video çekerek oluşturduk. Hastalık öncesi, hastalığın belirtilerini neler olduğun anlatan ilk bölüm, ikinci olarak hastaların bundan sonra neler yapması, üçüncü olarak ise , toplumda diyabet hastalarına karşı farkındalık yaratmak. “
TİP’ine Bakmadan Alma
*Trakya Üniversitesi Eczacılık Üniversitesi Öğrencileri İrem Tunalı & Beşir Sefa Mumay: Öncelikli amacımız Tip 1 diyabetlilerin sıradan insanlar gibi marketlerle iç içe olması ve marketlerden alışveriş yaparken akıllarında soru işaret kalmaması. Bu doğrultuda marketlerde ürünlerin üzerine koyacağımız Tip etiketleriyle amacımıza ulaşmak istiyoruz. “ TİPİNE BAKMADAN ALMA!” sloganıyla çıkacağımız yolda Tip 1 diyabetlilerin faydalanacağı Tüketici İnceleme Platformu oluşturmak istiyoruz. Paketli hazır gıdalar eklenen etiket ve ayrıca oluşturacağımız mobil uygulamalarıyla da bir diyabetlinin elindeki ürünle ilgili bilmesi gereken her şeyi onlarla paylaşacağız. Diyabet hastaları bu aplikasyonu cep telefonuna indirdiklerinde istedikleri ürünleri programa okutacak ve hakkında detaylı bilgi sahibi olacak. Bu üründe ne kadar şeker var, benim şeker oranımın ne kadarını karşılıyor gibi soruların cevaplarını anında bulacaklar”
Tip 2 Diyabet Tedavisinde mTOR İnhibisyonu
Koç Üniversitesi Kimya ve Biyoloji Mühendisliği bölümünden Fulya Akşit : “Proje’nin amacı toksit etkiyi azaltarak daha az yan etkisi bulunan enzim İnhibitörü dizayn etmektir ki mTOR aktivitesi bu yeni ürünle çok daha az yan etkiye sebep vererek engellenebilsin. mTOR proteinin diyabet hastalığının yanı sıra obezite ve kanser hastalıklarında rol oynadığı bilinmektedir. Bununla birlikte çağımızın korkulan hastalıklarından diyabet, obezite ve kanser oranının bugünküne oranla çok daha az olacağı tahmin edilmektedir. Bu doğal yöntemle hastalar başka hastalık risklerine karşı korumaya alınmış olacaktır.”