İngiliz enerji devi British Gaz'ın (BG) küresel operasyonlarında uzun yıllar uluslararası hükümet işleri direktörü olarak görev yapan Mehmet Öğütçü, İsrail'in Gazze'ye (Gaza) yaptığı saldırıların altında yatan en önemli nedenlerden birinin de enerji olduğunu söyledi. Habertürk'ten Olcay Aydilek'e konuşan; Öğütçü, 2000'li yılların başında BG'nin, Filistin karasularında Gazze Marine'de milyarlarca metreküplük gaz rezervleri bulduğunu anımsatarak, "İsrail, Ortadoğu ve Doğu Akdeniz haritasının yeniden çizildiğinin farkında ve Gazze saldırısı ile daha önce kabullendiği Filistin Devleti varlığını da kenara iterek uzun vadeli konumunu güçlendirme, pekiştirme çabasında" dedi. Merkezi Londra'da bulunan Global Resources Partnership'ın yönetim kurulu başkanı olan Öğütçü, şu mesajları verdi:
REZERV BULUNDU:
BG, İsrail'e bitişik Filistin karasularında yer alan 30 kilometre açık denizde, 600 metre derinlikte Gazze Marine'de (Gaza Marine 1 ve Gaza Marine 2) ticari ve işletilebilir yaklaşık 280 milyar metreküplük gaz rezervleri buldu.
PARAYI FİLİSTİN ALACAKTI:
Hukuki bakımdan Filistin'e ait olan bu gazın satılması ve paranın Washington ve Londra tarafından kontrol edilecek uluslararası bir hesaba Filistin adına yatırılması konusunda anlaşma sağlandı. Gaz, İsrail'e satılacaktı. Filistin, elde edilecek geliri askeri amaçlarla kullanamayacak, sadece bölgenin kalkınması ve altyapısına harcayacaktı.
RAFA KALKTI:
İsrail'de hükümet değişikliği olması, bu arada Gazze'de HAMAS'ın seçimle işbasına gelmesi ve satılacak gazın fiyatı konusunda ihtilafın derinleşmesi sonrasında bu anlaşma rafa kaldırıldı. Şimdi British Gas, bu sahalardaki yüzde 90 hissesini satma noktasına geldi.
KONUMU GÜÇLENİYOR:
İsrail, Ortadoğu ve Doğu Gazze saldırısı ile daha önce kabullendiği Filistin Devleti varlığını da kenara iterek uzun vadeli konumunu güçlendirme çabasında.
'ARAP BAHARI ALEVLENEBİLİR
' Global Resources Partnership Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Öğütçü'nün her geçen gün dengeleri değişen bölgeye yönelik diğer tespitleri ise şöyle:
RUSYA KAYGILI
Doğalgazda küresel oyunun değişmesi 2017'den itibaren yeni arzın bollaşacak olması ve petrole endeksli gaz fiyatından "hub" esasına dayalı fiyata geçilmesi Rusya'yı kaygılandırıyor.
DENKLEM KARIŞTI
Rusya'nın Kırım'ı ilhak etmesi, Karadeniz'deki donanma pozisyonunu güçlendirmesi, Doğu Ukrayna, Baltık sınırları, enerji denklemini daha da karmaşıklaştırdı. AKTİF
ÇABAYA DİKKAT
ABD'nin Kıbrıs sorununun çözümü ve Doğu Akdeniz gazının uluslararası piyasalara çıkması için şimdiye kadar olduğundan daha aktif çaba harcaması dikkate alınması gereken girişimler.
ARKADA KÖRFEZ VAR
Enerji, su ve altyapı merkezleri boyunca ilerleyerek Iran-Irak-Suriye arasında bir yeni Sünni devlet yaratılıyor. Bu hamlenin arkasında da Körfez ülkelerinin olduğu açık bir sır.
BÖLÜNMELER YAŞANIYOR
Körfez ülkeleri son gelişmelerin de etkisi ile kendi aralarında da bölünmüş durumdalar. Şimdilik Arap Baharı donduruldu, ama her an yeniden alevlenebilir. - Kaynağın bulunduğu Leviathan bölgesinde toplam 18 trilyon metreküp, tüm kuyuların bulunduğu Levant Havzası'nın tamamında ise toplam 122 trilyon metreküp gaz bulunduğu tahmin ediliyor. - 2000'li yılların başında yapılan taslak anlaşmada Filistin'in çıkaracağı gazı Mısır veya İsrail'e satması planlandı. - İsrail'in en geç 20 yıl içerisinde doğalgaz kaynaklarını tüketecek olması ülkeyi Filistin gazı için bir numaralı alıcı konumuna getirdi. Ancak İsrail'de hükümet değişince anlaşma zemini kaybedildi. İSRAİL
DOĞALGAZI MISIR ÜZERİNDEN AÇILACAK
İsrail'in bir zamanlar doğalgaz arzı için göbeğinden Mısır'a bağımlı iken şimdi Tamar ve Leviathan sahalarından çıkan ve çıkacak gazı mevcut altyapıyı kullanarak Mısır üzerinden LNG olarak ihraç etmeyi planladığını anlatan Ögütçü, "Böylece, Leviathan Gaz Sahası için nihai yatırım kararı alınmasının önü açılmış oldu" dedi. Bilindiği gibi bir süre önce söz konusu gazın Türkiye'den geçmesi planlanıyordu.
GAZPROM'A YAPTIRIM TEHDİDİ AB'Lİ BORSALARI KORKUTUYOR
Rusya ve Ukrayna arasında yaşanan çatışmalar borsalar üzerinde farklı etkilere neden oluyor. ABD ve Asya borsaları yaşanan gerginliklere rağmen peş peşe tarihi zirve rekorlarını tazelerken yatırımcının risk iştahı adeta dinmek bilmiyor. Diğer yandan çatışma sahasına daha yakın olan Avrupa piyasalarında ise durum daha farklı. Geçtiğimiz günlerde ABD, Gazprom ve Rusya'nın önde gelen bankalarına yeni yaptırımları gündeme getirdi. Bunun üzerine başta Almanya olmak üzere AB'de neredeyle tüm endeksler düşüşe geçti. Küresel yatırımcılar Rusya'nın kendisine uygulanacak ambargolara yanıt olarak AB'ye gönderdiği doğalgaz miktarında sınırlamaya gidebileceği endişesi ile Avrupalı endekslere daha dikkatle yaklaşmaya başladı.
