Dr. Özgür ŞAMİLGİL (Sağlıklı Yaşam Merkezi Direktörü)
Çoğu fruktoz ve benzeri şeker esaslı şuruplar içeren bu içecekler birçok zararının yanında gut hastalığını da tetikliyor. Yemekten çok daha kolay tüketildiğinden aşırı miktarda içtiğimizin farkında bile olmayabiliyoruz.
Gut, basitçe eklemlerimizin mikropsuz iltihabi bir hastalığıdır. Ürikasit denilen, metabolizma artığı bir maddenin eklem boşluklarında, iğnemsi kristaller şeklinde çökelek oluşturmasıyla, ağrıyla ortaya çıkıyor, sıklıkla tekrarlıyor. Çoğunlukla ayak başparmağında beliriyor. Fazla protein ve alkol tüketimin önemli bir etken olduğu bilinse de şekerli gıdaların ve içeceklerin de aynı derecede etkili olduğu bildiriliyor.
Her gün 1 bardak şekerli meşrubat (kolalı içecekler, gazoz, meyve suyu vb) içenlerin ayda 1 bardak içenlere göre gut riski %74 artıyor.
Günde 2 veya daha fazla içenlerde gut riski %97 artıyor.
Günde 1 bardak portakal suyu içenlerde gut riski %41 artıyor.
Günde 2 bardak portakal suyu içenlerde ise gut riski %142 artıyor.
Beden kitle indeksi 30'un üzerindeki kilolu bayanların, alkol içenler kadar ve hatta daha fazla riskli olduğu saptanıyor.
Gut sorunu yaşayanlar ne yapmalı?
- Fazla protein (et, süt ürünleri, deniz mahsulleri, bakliyat, mantar) tüketimi kısıtlanmalı.
- Şekerli meşrubat, hazır meyve suları, şekerli gıdalar ve beyaz unlu gıdalar tüketilmemeli.
- Meyve bütün haliyle (lifleriyle beraber) tüketilmeli az şekerlisi tercih edilmeli.
- Alkol tüketimi bırakılmalı veya azaltılmalı (günde 1 bardak kırmızı şarabı aşmamalı).
- Kiraz, çilek, böğürtlen ailesinden meyveler aspirin benzeri bir madde içerdiğinden bolca tüketilmeli gut atağı sırasında hergün 50 adet kirazın suyunu sıkıp içmenin faydalı olduğunu biliyor muydunuz?
- Ev yapımı turşu, kefir, elma sirkesi, limon, sarımsak yenmeli (gut benzeri diğer romatizmal hastalıklar açısından da faydalı olabileceği bildiriliyor).
- İdrar rengi uçuk sarı olacak miktarda su tüketimine özen gösterilmeli.
- Koyu yeşil yapraklı, taze ve mümkünse çiğ sebze tüketimi arttırılmalı.
- Dolaşımı hızlandırarak ürikasit atılımını artırdığından ve bağışıklık sistemini güçlendirdiğinden düzenli egzersiz yapılmalı.
Et yemiyorum ama guttan kurtulamıyorum diyorsanız, şekerli meşrubat ve gıdalardan uzak durmayı deneyin.